Vlak na de release van dit tiende studioalbum ‘How It Ends’ konden we de Ierse band al live aan het werk zien tijdens de Ultima Ratio Fest tour, samen met Paradise Lost, Omnium Gatherum en Harakiri For The Sky. Daar werden de drie singles van dat album al opgenomen in de set en wat klonk dat magisch! Nu we in de herfstige schemering dit thuis door onze boxen jagen, is de impact niet minder.

Onze geschiedenis met Primordial gaat lang terug in de tijd. De band bestaat dan ook al 32 jaar en in 2002 was een gesprek met een (toen nog langharige) A.A. Nemtheanga één van mijn eerste interviews. Drie jaar later werd het – zo mogelijk – nog aangrijpender. Toen ‘The Gathering Wilderness’ uitkwam, had ik juist een interview met de frontman tussen twee bezoeken in bij mijn doodzieke moeder. Dank voor de troostende woorden die hij toen sprak!

Inmiddels is het 2023 en tijd om te genieten van ‘How It Ends’, een uur en zes minuten gebalde pagan metal met een urgentie om U tegen te zeggen. Primordial is één van die zeldzame bands die nog een eigen, uit duizenden herkenbare stijl hebben. Dat is uiteraard te danken aan de voordrachtkunst van Nemtheanga, maar ook aan de trouwe muzikanten die hem al jaren omringen. Het album gaat van start met het titelnummer, dat zich via uitwaaierende gitaarklanken een weg baant naar een rockend idioom met tribale drums. De song nemen allen de tijd om zich zorgvuldig op te bouwen, de doorleefde zang is een anker, zelfs in de zwaarste stormen. De weerkaatsing der gitaren in ‘Ploughs To Rust, Swords To Dust’ heeft een akelige bijklank, vooraleer men hakkend als een edelsmid in galop aan de einder verdwijnt. De licht hese stem van Alan spuwt statements over ons heen over de belabberde staat van deze wereld. In principe is elk album een reflectie van de huidige tijd en het spreekt voor zichzelf dat er nu heel wat aan te kaarten valt. Het koppige pleidooi ‘We Shall Not Serve’ is daar een volgend voorbeeld van. Na losjes gespeelde akkoorden wordt dit uitermate vurig, met invloeden uit black metal in het gitaarwerk. Het kortere instrumentale interludium ‘Traidisiúnta’ is een bedachtzame passage, terwijl de sfeer ons – net als bij het begin van de titelsong – wel een beetje aan die andere eilanders Sólstafir doet denken. De declamerende, maar deels ingetogen zang in ‘Pilgrimage To The World’s End’ (weer een single) wordt gelardeerd met prachtige gitaarsolo’s. Uiteraard is pure heavy metal ook een stijl waar Primordial zijn eigen versie van maakt. Het stuwende ‘Nothing New Under The Sun’ heeft een wat lichter timbre met enige gothic invloeden zelfs. Maar erg pakkend! Pagan ritmes weerklinken in ‘Call To Cernunnos’, maar men geeft alle ruimte aan de beklijvende zang die aangezet wordt met droge percussie. Alles klopt aan deze composities, het is een op en neer gaan van emoties zoals eb en vloed elkaar op natuurlijke wijze afwisselen. De laatste drie songs bulken dan ook eveneens van epische kunst, met machtige vondsten die je aandacht trekken, de typische zang en het welluidende vakmanschap van deze unieke band. Ze mogen er terecht trots op zijn om weer eens één van de albums van het jaar gemaakt te hebben. Primordial rules!