Amorphis hoeft geen introductie. Vijfendertig jaar geleden werd in Helsinki een zaadje gepland dat uitgroeide tot een wijdvertakte levensboom. Met ‘Tales From The Thousand Lakes’ (1994) zetten ze Finland in één ruk op de metalmap. Deze ambassadeurs van het nationale epos de Kalevala, de duizenden meren, death metal met verrukkelijke melodieën en een open visie op muziek, slaan weer toe op hun vijftiende studioalbum ‘Borderland’. Na ‘Halo’ (2022) volgden een paar live albums om ook op dit gebied bij te blijven, maar nu is het de beurt aan tien nieuwe songs van vijf minuten om de essentie van hun sound te illustreren.

In eerste instantie klinkt het album vertrouwd. In de loop der jaren hebben gitarist Esa Holopainen en toetsenist Santeri Kallo een niveau van songschrijven bereikt dat simpelweg uniek en eigen aan Amorphis te noemen is. Zanger Tomi Joutsen beweegt zich als een vis in het water tussen weemoedige cleane zang en rollende grunts. De songs zijn melodieus – meer dan ooit op dit album – maar ze klinken fris en bevlogen, zodat ze net dat sprankelend gevoel oproepen waar je bij Finland meteen aan denkt. Wat is er nieuw? Wel, de band koos ditmaal voor Jacob Hansen als producer en in zijn Deense studio kreeg Amorphis dit schitterend voor mekaar. Wie het artwork bekijkt, zal meteen merken dat de geografische figuren verruild zijn voor een Fins landschap met een zwaan en een vader en zoon die elkaar de hand reiken, ook al is er een wezenlijke hindernis tussen hen. Het zijn details die allemaal een betekenis hebben en we raden luisteraars dan ook aan om het album enkele keren aandachtig te beluisteren, want dan wordt deze geraffineerde schijf weldra goud.

Opener ‘The Circle’ plaatst ons met zijn heldere klanken meteen in de juiste stemming. De cleane zang van Joutsen is vol beeldspraak die het aardse overstijgt, terwijl speelse toetsen hem begeleiden. We krijgen meteen het eerste sterke refrein en pas later horen we incidentele grunts. In tegenstelling tot ‘Bones’, want dat schiet meteen in volle growl-modus los. Al trekken oosters aandoende melodieën eveneens de aandacht om even later bekroond te worden met een onweerstaanbaar catchy refrein. Men geeft aan om nieuw terrein te verkennen in ‘Dancing Shadow’ met zelfs disco invloeden, maar dat zie ik toch anders. De repliek van de grunts op de zalvende cleane zang doet me eerder aan Eluveitie denken hier. Zo groeit elk nummer uit tot een persoonlijke belevenis en tijdens ‘Fog To Fog’ worden we meteen ingepakt door het schitterende (bluesy) gitaarwerk. Een volgend hoogtepunt is het eerder beschouwende ‘Tempest’. Luister maar naar de geweldige meeslepende arrangementen in dit nummer. Het vuur van de solo’s op keyboards en gitaar laten we ons ook graag welgevallen. Maar de band blijft heel de tijd ontzettend pakkende songs aan elkaar rijgen. ‘Light And Shadow’ is een metafoor voor de albumtitel en benadrukt dat alles een vrolijke en een duistere kant heeft. De folk melodieën komen het duidelijkst naar voren tijdens het titelnummer ‘Borderland’ wat we mede te danken hebben aan de cleane, verhalende zang van Joutsen. Men sluit een beetje verrassend af met een erg donker nummer. In ‘Tempest’ werd al geopperd dat alle hoop vervlogen is, in ‘Despair’ wordt dit op meesterlijke wijze versterkt in sensitief gitaarspel (Esa blijft bij zijn helden als David Gilmour!) en kalme cleane zang tot het potje nog even overloopt met grunts. We besluiten dan ook dat ‘Borderline’ op en top Amorphis in sublieme vorm is. Ze blijven op de troon van Finse metal voor een breed publiek.