Lords of Metal
Arrow Lords of Metal

Prognosis Festival in 013 – Tilburg – 15 april 2023

“Hij haalt opgelucht adem als hij uit de doeken doet dat er een enorme last van zijn schouders af is nu het optreden er op zit. Het was blijkbaar nogal een onderneming en deze kan nu als succesvol worden opgeschreven”
Er zat dit jaar weer een aantal zeer interessante bands bij de aankondigingen van Prognosis 2023, waaronder Voivod en O.R.k. Die tweede stond al enige tijd om mijn verlanglijstje, maar het was er nog niet van gekomen. Zoals bij veel van dit soort festivals was echter voor mij een groot deel van de line-up nog onbekend en dat levert vaak erg aangename nieuwe ontdekkingen op. Zo ook deze keer.
5 mei 2023 I Tekst Bart Meijer|

Omdat ik me ietwat in de tijd had vergist en het opstarten vanochtend wat moeizaam ging mis ik opener Obsidious, waar ik toch wel spijt van heb, aangezien de combinatie van prog en death regelmatig interessante geluiden oplevert. Dan beginnen we de dag gewoon met Ithaca, een nu metal band waar het oh-zo-Engelse ordinaire randje vanaf knalt. Dit uit zich vooral in het geschreeuw van de in roze gehulde zangeres en beide dragen bij aan de charme van deze groep. De band heeft veel interactie met het publiek en lijkt een bepaalde inclusiviteits-boodschap over te willen dragen, wat mooi is, maar wellicht is het in dit geval preaching to the choir. Na een heftig en intens einde van de set ga ik door naar Hippotraktor, die kneiterhard en enthousiast hun nummers de revue laten passeren. Ik ben hier nog niet helemaal klaar voor merk ik, maar dat valt niet te zeggen over de volgende band.

Vitam Aeternam. Dit is typisch een band waarvoor je naar een festival als dit komt. Raar en een Italiaanse sfeer, twee dingen waar ik bijzonder hard voor val. De muziek en vormgeving zijn over the top, en op de achtergrond is psychedelisch beeldmateriaal te zien.Voor het begint al voel ik me lichtelijk emotioneel, dit belooft wat te worden. Gewone maar stoere mannen die een potje progrock staan te spelen. Dit optreden is bijzonder, niet alleen omdat het één van de eerste keren is dat de bandleden elkaar in het echt zien (ze komen uit verschillende landen), maar ook omdat er oud leden van cultband Devil Doll meedoen, aan wie Vitam Aeternam tijdens dit optreden ook eer betonen. De vioolstukken, waar goed de ruimte voor wordt gegeven, zijn intens en wonderschoon. De zanger echter is nog intenser. Hij brengt alles met erg veel drama en overtuiging, en is een meester in het verhalend vertellen. Hier en daar door het optreden heen bespeur ik ook een vleugje oldschool Marillion. Genieten.

In de andere zaal is ondertussen het Russische Iamthemorning van start gegaan en zij spelen voor een volle zaal. Ook deze band toont een aanstekelijk enthousiasme en creëert met hun folkachtige muziek een bijzonder relaxte atmosfeer die je het gevoel geeft een lome zondagmiddag aan het einde van de zomer mee te maken. Het optreden geeft me een beetje een Dresden Dolls vibe, en mocht je Iamthemorning waarderen, dan is de band Veldune ook een aanrader.

Einar Solberg, een Noorse zanger die zijn band mee heeft genomen, begint dan in de grotere zaal en er zijn een aantal elementen die dit optreden meer dan interessant maken. Dit is namelijk niet helemaal mijn muziek, maar toch blijf ik makkelijk kleven omdat het al snel duidelijk is dat deze jonge gasten allemaal een fantastische controle over hun instrumenten hebben. Tool-achtige taferelen ontvouwen zich in mijn oren en, terwijl er een dronken man uit 1906 de zaal in strompelt, begint er ook een trompet – in elk geval een daarop gelijkend blaasinstrument – te schallen en dat zorgt voor een sombere, afstandelijke atmosfeer. Dit is een toegevoegde waarde. Einar zelf zingt hoog en gecontroleerd, en het is fijn als je dat kan doen zonder dat het irritant is. David DeFeis is daar heer en meester in, maar Einar kan er ook wat van. Net als ik de zaal wil verlaten om op tijd te zijn voor pg.lost word ik aan de grond genageld omdat er een zeer interessant klinkende dance-track wordt ingezet, die ik toch verder wil luisteren! Dit zwoele geluid culmineert in een heftige, zalige rocktrack en met een zeer tevreden gevoel begeef ik me uiteindelijk toch naar de andere zaal.

Ik moet bij het lezen van de naam pg.lost altijd denken aan Paradise Lost (muzieksmaak-deformatie) en de intro van hun optreden heeft ook wel iets van hun album ‘One Second’ weg. Een intrigerend en mooi pianospel, wat eigenlijk een opbouw is naar heftigere sferen, waarna er weer rust komt. Zo golft het optreden voort en door deze opbouw en wederopbouw valt dit toch wel ergens binnen de post metal. Alhoewel het optreden fantastisch is ga ik de tijd toch even gebruiken om een hapje te eten en in het café van de Effenaar is rekening gehouden met verschillende voorkeuren. Ik kies vandaag voor de vegetarische hap.

Next up is de elektrische set van Soen. Deze band zal dit weekend twee sets doen, waarvan morgen een akoestische. Soen maakt reclame met “voormalige leden van Death”, dus mijn nieuwsgierigheid is helemaal wakker, ook al speelt Steve Digorgio niet meer in deze band. Death fan of niet, wat zich hier op het podium ontvouwt is mooi. Een Rob Halford-achtige gestalte begint te zingen (en wie houdt er niet van een goed verzorgde, in leer gestoken man met een zonnebril?) op de metal die deze band speelt. Wat volgt is iets dat ik niet op Prognosis had verwacht, een ware heavy metal show met alle elementen die dat zo geweldig maken: zwierig gitaarspel, showmanship en headbangen. Tijdens het meerstemmige gezang ondergaat de frontman bijna onzichtbaar een gedaantewisseling en staat er ineens een jongere versie van Nick Holmes op het podium. (Laten we kijken hoeveel Paradise Lost referenties ik in deze review kan krijgen!) Nadat hij het publiek vertelt dat dit gewoon een echte metalshow is (en hij heeft gelijk) speelt de band er nog een paar nummers lustig op los en is er naderhand even ruimte om….

….Râhoola, de zanger van Vitam Aeternam tegen het lijf te lopen. Ik vertel hem wat een geweldig optreden zijn band gegeven heeft en hij haalt opgelucht adem als hij uit de doeken doet dat er een enorme last van zijn schouders af is nu het optreden er op zit. Het was blijkbaar nogal een onderneming en deze kan nu als succesvol worden opgeschreven.

Terwijl ik me weer naar de zaal begeef Google ik Disillusion en raak erg enthousiast. Progressieve death metal is gaaf – ik hou bijvoorbeeld van Gorguts. Er zijn een aantal dingen die Disillusion interessant maken: death metal, progressief, Duits en dat ze vooraf Anathema en Paradise Lost door de speakers laten galmen (‘Mouth’). Dat Duitse kan twee kanten op gaan: super overdreven of uitermate perfect. Disillusion doet dat tweede. Ze spelen strak en atmosferisch en de zanger is nederig, maar heeft met zijn enorme charisma en bevelende vocalen de hele zaal onder de duim. Dit is genieten met kippenvel op standje 10. Het is een dag vol hoogtepunten, waarvan Disillusion me het meest wist te charmeren. Ik besluit daarom niet te wachten op Zeal & Ardor, maar de aftocht te blazen. Morgen weer een dag.

Enma is de eerste band deze zondag. Voordat de heren van start gaan wordt er even stevig geknuffeld op het podium, maar dan wordt er ook wel extra hard geknald! Het zijn complexe songs die, als je eenmaal in de flow zit, ook live goed uit de verf komen. Dit is fijn om mee wakker te worden en de grunge vibes die hier en daar de hoek om komen kijken dragen hier sterk aan bij. De zanger is enthousiast en stuurt met zijn optreden en praatjes positiviteit de zaal in. Enma? Fan ja!

Ik had me enigszins ingelezen in Rosalie Cunningham en ik verwacht iets zweverigs, iets typischs singer-songwriterigs, en sta dan ook versteld als de band begint en een muur van geluid neerzet. Heerlijk en intens, de sonische golven die de zaal in stromen voelen warm en vernufig aan. Het stemgeluid van Rosie is krachtig, spontaan en vol overtuiging. Ook de aankleding is goed: elk van de vijf muzikanten heeft een innemende stage presence. Ze spelen stevige, monumentale rocksongs die positief theatraal zijn. Na het opbeurende ‘Fuck Love’ worden we getrakteerd op een doomy sonnet (denk aan High Priestess) waar deze bolleboos erg blij van wordt. Langzame strofen die een steeds donkerder scenario schetsen. De twee vrouwenstemmen geven er een magisch gevoel aan. Helaas heeft de band geen tijd om de hele set te spelen en worden we voor de keuze gesteld: “Some rockers or a long spacy jam?” Het wordt een long spacy jam om je vingers bij af te likken.

Fixation is al lang en breed begonnen als ik de zaal in wandel en even denk ik, nee. Maar de band heeft me al snel overtuigd om te blijven hangen. Het Noorse viertal zet een bak herrie neer die je wellicht niet zou verwachten met hun nette voorkomen. Herrie, maar geen ongeleid projectiel, en de hele muziek is doorspekt met interessante lagen waardoor het een plezier is er naar te luisteren. Echt onder één noemer valt de muziek niet samen te vatten.

Een heel ander kaliber zwaarheid brengt het Franzze Lizzard. Over er op los knallen gesproken. Alhoewel de zanger niet vies is van een grapje is het duidelijk dat hij de muziek serieus neemt en je ziet dat hij zijn hele ziel legt in de zang en het geschreeuw. Als een moker loeit de muziek je gezicht in. Voor sommige buitenstaanders is alle metal schreeuwmuziek, maar over sommige onderwerpen zing je nu eenmaal niet met een vriendelijke slaapliedjesstem.

En nu moeten er belangrijke keuzes gemaakt worden, want de twee bands die ik beide van begin tot eind wil zien overlappen elkaar. Voivod en O.R.k. O.R.k. speelt ook nog eens in de kleinere zaal en daar moet je op tijd bij zijn als je niet graag door een mensenmassa heen beweegt. Hmm, ik ga toch een stuk Voivod meepakken, die heb ik vaker gezien en hebben nog niet teleur gesteld.

Ik had gehoopt dat de twee enorme schermen aan weerszijden van het podium vandaag niet gebruikt zouden worden, maar ik zie dat ze toch zijn aangezet. (Er wordt hierop reclame gemaakt voor andere festivals, maar tijdens een optreden leidt het af.) Gelukkig wordt mijn aandacht getrokken door iemand die mij duidelijk ouder inschat en mij een gesprek over de Voivod-generatie in trekt. Ik ben daar iets te jong voor, maar het toont wel aan dat sommige bands tijdloos zijn en mee blijven tellen. Voivod is er daar één van en vol enthousiasme beginnen ze aan hun set: de eerste show die in het teken staat van het 40-jarig bestaan van album ‘War And Pain’. Alhoewel het geluid niet optimaal is bekoort wat er op het podium gebeurt jong en oud. Ik merk als ik richting de trap beweeg ook dat je positie in de zaal enigszins verschil maakt in hoe het klinkt.

Op naar de kleinere zaal, waar de mannen van O.R.k. de boel aan het opbouwen zijn en een soundcheck doen. Terwijl dit gebeurt worden er handtekeningen en selfies uitgedeeld door de bandleden. Als ze eenmaal beginnen zit de sfeer er gelijk lekker in. Het is snel duidelijk dat hier vier zeer getalenteerde muzikanten op het podium staan. Ook al halen ze soms niet de hoge stukken, of zit iemand er wel eens een beetje naast, de nummers zijn prachtig en komen mooi uit de verf. De band heeft er plezier in en er is veel contact met het publiek. De mysterieuze frontman Lef ontpopt zich tot een aardige, grappige spreker. Ook het geweldige ‘Consequence’ , die op het album schittert vanwege de samenzang tussen Lef en Elisa, klinkt uitermate goed en weet de emoties flink op te schudden.

Een grappige observatie, ik heb het nu een aantal keren gezien, is dat wanneer sommige oudere mensen proberen een foto te maken met hun mobiel er van alles misgaat. Ineens springen er berichtjes op en worden er apps opgestart. Deze mensen blijven dan stug op hun schermpje drukken, waardoor de problemen zich binnen de kortste keren vermenigvuldigen en het eindresultaat vaak niet meer is dan een wazige afdruk.

Soen speelt vanavond hun tweede set, ditmaal akoestisch. Alhoewel ik daar geen fan van ben geef ik het toch maar een kans. Strijkers nemen hun plaats in op het podium en de band komt helemaal in het net gestoken tevoorschijn. Het valt allemaal reuze mee, de muziek is nog steeds aantrekkelijk en niet zo soft als wat je zou verwachten bij akoestisch. Het is verleidelijk om langer te blijven, ook omdat het hele optreden retegoed in elkaar zit, maar ik besluit een frisse neus te halen en een klein rondje Eindhoven centrum te doen.

Bij terugkomst is Astronoid begonnen en dat is een aangename verrassing. Om dit post metal te noemen (zoals op de site staat aangegeven) gaat me een stap te ver. Het heeft wel wat bekende elementen, zoals de gitaren die kosmisch door de zaal galmen, maar veel meer is dit een heavy metalband die hard en geëngageerd het dubbele gitaargeluid a la Priest uiteen zet. De ritmesectie, dat zijn net wildemannen en de drums en bas geven Astronoid een snoeiharde nadronk. Dit in schril contrast met de heldere, lichte vocalen, waardoor het geheel alleen maar completer wordt. Aan enthousiasme geen gebrek, maar ik moet zeggen dat de nummers na drie kwartier wel wat op elkaar beginnen te lijken.

Op weg naar de andere zaal zie ik dat de drank hier en daar ook begint toe te slaan en ik hoop voor diegenen van harte dat ze morgen vrij genomen hebben. Ik probeer een gaap te onderdrukken, maar tevergeefs, en ik realiseer me dat ik die luxe morgen niet heb. Alhoewel Riverside pas net begonnen is besluit ik er toch een eind aan te breien en begeef ik mij richting de parkeerplaats. Prognosis, tot volgend jaar.