Ministry – Hopiumforthemasses
Nuclear Blast
Release datum: 1 maart 2024
“Waar “gewone” mensen bij zoveel wereldellende in foetushouding in een hoek van de kamer kruipen in de hoop dat het een nachtmerrie is, roept Al Jourgensen zijn band Ministry bij elkaar en komt met een plaat die uit zijn voegen barst van tandenknarsende boosheid over de manier waarop we met zijn allen richting de afgrond marcheren.”
Jan-Simon Hoogschagen I 27 februari 2024
Er is geen betere Al Jourgensen dan een boze Al Jourgensen en er is tegenwoordig genoeg om je boos over te maken: misogynie, de klimaatcrisis, religieus fanatisme, de manier waarop fascisme mainstream wordt… het houdt niet op. Waar “gewone” mensen bij zoveel wereldellende in foetushouding in een hoek van de kamer kruipen in de hoop dat het een nachtmerrie is, roept Al Jourgensen zijn band Ministry bij elkaar en komt met een plaat die uit zijn voegen barst van tandenknarsende boosheid over de manier waarop we met zijn allen richting de afgrond marcheren.
Soortgelijke boosheid leidde al tot een trilogie over George W. Bush (Houses of the Molé, Rio Grande Blood en The Last Sucker) en AmeriKKKant waarin de vloer wordt aangeveegd met Donald Trump. Even leek er licht aan het einde van de tunnel, nadat Trump was weggestemd, maar anno 2024 lijkt alles als een boemerang met turbo terug te komen. Aanleiding genoeg voor Ministry om ‘Hopiumforthemasses’ uit te brengen. Een album waarin de boodschap soms belangrijker lijkt dan de muziek. Er zijn momenten dat boodschap en muziek elkaar versterken, ‘Just Stop Oil’ is daarvan het beste voorbeeld. Doorspekt met samples van protesterende jongeren (“I am fighting for my future”) is dit ouderwets krachtige industrial metal die qua revolutionaire lading zij aan zij met “Killing in the name of” op de barricades staat. In andere songs wordt vrouwenhaat aangepakt (“B.D.E.” – zoek maar op waar die afkorting voor staat) en komt oudgediende en vaste uitzendkracht Jello Biafra weer eens langs voor een bijdrage. Helaas is ‘Aryan Embarassment’ slechts een flauw aftreksel van de met zwavelzuur doordrenkte sarcastische felheid van Lard, het legendarische Jourgensen-Biafra project van intussen al bijna dertig jaar gelden. De heren zijn intussen ouder en al is het heilige vuur nog niet gedoofd, het is niet meer zo’n allesverzengend inferno als destijds. ‘Aryan Embarassment’ is een herhalingsoefening, een poging om het aloude kunstje nog eens uit te voeren. Nee, neem dan ‘TV song’, dat is andere koek. Maar wacht eens, is dit niet ook meer van hetzelfde? Het is in ieder geval de zevende, achtste misschien zelfs, aflevering in een vervolgverhaal van ‘TV songs’ die ooit op de flipside van ‘Jesus Built My Hotrod’ uit 1991 is begonnen. Dat neemt niet weg dat dit de opgevoerde, op hol geslagen speed industrial metal is waarin Ministry excelleert. Helaas wordt het na deze nieuwste ‘TV Song’ nogal wisselvallig. ‘New Religion’ is zo’n nummer waarvan je hoopte dat het in het archief met onuitgebrachte nummers zou verstoffen en niet op een Ministry album zou staan. Een mid-tempo song die lijkt te dienen als ondersteuning voor een combinatie van een preek door dominee Jourgensen en poignante samples. Alleen jammer dat het niet werkt. In het volgende nummer wordt dit nog extremer uitgewerkt en de enige reden dat ‘It’s not Pretty’ geen totale mislukking is, is de toevoeging van voor Ministry niet voor de hand liggende elementen als blazers en achtergrondzangeressen die voor een soulinjectie (ja echt!) zorgen.
Pas als je het hele album gehoord hebt dan valt op dat vanaf ‘TV Song’ stap voor stap wordt toegewerkt naar het laatste nummer. Op het eennalaatste nummer ‘Cult of Suffering’ krijgen de zangeressen nog meer ruimte en duikt ineens Eugene Hütz, de van oorsprong Oekraïense zanger van Gogol Bordello op om onder andere “Slava Ukraini” te zingen in een voor Ministry begrippen bijzonder poppy song. Maar dat is nog altijd het nummer voor de afsluiter.
Dat laatste nummer is een complete stijlbreuk die alleen te begrijpen is aan de hand van recente uitspraken van Al Jourgensen. Het aantal keren dat hij heeft aangekondigd te gaan stoppen met Ministry is niet meer op een hand te tellen en ook nu speelt hij weer met die gedachte. Wat anders is, is dat hij voor hij de stekker uit Ministry trekt een aantal songs van het – vooral door Jourgensen zelf – verguisde debuutalbum ‘With Sympathy’ nieuw leven in wil blazen. Voor wie het niet weet, Ministry is ooit begonnen als een wat alternatievere versie van synthpop new wave bands zoals Depeche Mode, Yazoo en, I kid you not, Human League. Lange tijd wilde Jourgensen niets van deze “jeugdzonde” weten, maar op zijn oude dag denkt hij daar blijkbaar anders over. De cover van ‘Ricky’s Hand’ van Fad Gadget valt alleen uit deze hernieuwde interesse voor het synthesizer verleden van de band te verklaren. Het is geen onverdienstelijke cover, maar tegelijkertijd ook een volkomen overbodige, want het blijft heel trouw aan het origineel uit 1980. Het is eerder een ingekleurd fotokopietje dan een artistieke bewerking, laat staan een vertaling naar het Ministry idioom, wat de bedoeling was met ‘Revenge’ en de andere songs uit het verborgen verleden van de band. Of hadden we Jourgensen toch niet helemaal goed begrepen? Ach, wat zou het, als je toch oude bijna vergeten indie-klassiekers van het stof wil ontdoen, doe dan Fad Gadget.
Al met al is ‘Hopiumforthemasses’ een vreemd en onevenwichtig album geworden dat ten onder gaat aan (terechte) verontwaardiging over de staat van de wereld en een gebrek aan richting. Dat gebrek aan richting is zowel muzikaal als qua moreel kompas. Waarom moet alles wat er fout gaat in de wereld in dit ene album gepropt worden en waarom moet dit in een onsamenhangende mix van stijlen, van speed metal tot electropop gebracht worden? Iets meer focus (zie ‘Houses of the Molé en ‘AmeriKKKant’) was fijn geweest. Het is jammer om het te moeten zeggen, maar misschien is het inderdaad tijd dat Jourgensen het boek Ministry definitief sluit. De singles (‘Goddamn White Trash’, ‘Just Stop Oil’ en ‘B.D.E.’) waren leuk tot briljant, iets wat van dit album niet gezegd kan worden. Klaar, meneer Jourgensen, klaar.