Black metal kent vele vormen, van bewust primitieve lo-fi tot grandioze symfonische gothic uitspattingen, maar het is niet zo vanzelfsprekend dat de vormen waarbij de meeste decibellen worden geproduceerd je het meest bij de keel grijpen. Het dubbelalbum ‘Är du av den rätta tron” van de mysterieuze Zweedse formatie Korpelarörelsen is hier een pakkend voorbeeld van. Het album verscheen eerder dit jaar op het kleine, in obscure underground black metal gespecialiseerde Bleeding Heart Nihilist Productions label, waarna het bijna zes maanden duurde voordat een kopie langs allerlei omwegen op mijn bureau belandde. De bijna hypnotiserende en regelmatig verontrustende klanken op dit slechts vier nummers tellende album van bijna 80 minuten dwongen mij ertoe alle geschreven en ongeschreven regels (“gij zult geen ouwe meuk recenseren!”) terzijde te schuiven, met deze recensie als resultaat. “Är du av den rätta tron” (“Ben je van het juiste geloof?”) is gemaakt als soundtrack bij een multimediale voorstelling over een bizarre sekte, de Korpelabeweging, die bijna honderd jaar geleden furore maakte in het grensgebied van Zweden en Finland. Opgericht door de Finse dominee Toivo Korpela ging de sekte zich te buiten aan extatische rituelen die onder andere grote alcoholinname en seksuele uitspattingen omvatten, een en ander gerechtvaardigd door een op zijn zachtst gezegd onorthodoxe interpretatie van de bijbel. Satanisme avant la lettre beweren sommigen, wat de link naar black metal dan weer verklaart.

De band Korpelarörelsen, of het project want de exacte status is onduidelijk, beperkt zich niet tot de standaard tremelogedreven black metal. Het gaat veel, heel veel verder dan dat. Het openingsnummer ‘Profas’ begint als pure white noise en evolueert vervolgens via spoken word (die ongetwijfeld refereert aan de historische inspiratiebron), gedragen celloklanken en drone naar klassieke rauwe black metal, al moet je daar wel vijftien minuten op wachten. ‘Profas’ is met ruim achttien minuten het kortste nummer op ‘Är du av den räta tron’ en is een adequate introductie in de verwrongen perverse wereld die Korpela creëerde voordat de autoriteiten ingrepen en de boel opdoekten. Het volgende nummer heet ‘Metafas’ – de songtitels verwijzen naar de terminologie die gebruikt wordt voor de verschillende stadia van celdeling, vraag me ook niet waarom – en komt nog het dichtst in de buurt van een conventioneel metalnummer, hoewel… wat begint als een doom-death achtige song eindigt in een dungeon-synth soundscape doorspekt met demonische kreten. Deze avantgardistische industrial darkwave meets black metal blijft in de twee volgende nummers ‘Anafas’ en ‘Telofas’ overheersen. Je vraagt je af of er niet gewoon wat microfoons in een gesloten inrichting of in een middeleeuwse martelkamer zijn neergezet waar gevangenen door psychopatische beulen met gloeiende poken en ander sadistisch gereedschap worden bewerkt. Na alle mineurklanken en kakofonie is de verrassing groot als ‘Telofas’ wordt afgesloten met een euforisch stukje folkmetal. Korpelarörelsen is bedacht als theatervoorstelling. Vandaar waarschijnlijk de lange gesproken, geschreeuwde en gegilde teksten, maar eerlijk gezegd kan ik me geen voorstelling maken hoe die voorstelling eruit heeft gezien. Als een black metal concert of misschien eerder als een horrorfilm op het toneel? Of Dante’s Inferno als rock (metal?) opera?

‘Är du av den rätta tron’ is in ieder geval een afwisselend album, maar het is ook een flinke opgave om het album van begin tot eind uit te zitten. De noise, klassieke muziek, synthesizer klanken en hoorspelelementen in combinatie met old school Scandinavische black metal maken het behoorlijk experimenteel en niet altijd even toegankelijk, maar de waanzin die Korpela’s sekte ontegenzeggelijk was is hoe je het ook bekijkt heel effectief in muziek omgezet. Liefhebbers van extravagante extreme metal (met uithoudingsvermogen!) kunnen met ‘Är du av den räta tron’ even vooruit.