Marc Görtz: “Moest heel die pandemie nog een half jaar langer geduurd hebben, dan zou dat het einde van Caliban betekend hebben“
De EP ‘Zeitgeister’ is nog niet helemaal verteerd en daar is Caliban al terug met nieuw werk. De release van het nieuwe album ‘#Dystopia’ was aanvankelijk ergens gepland in het najaar van 2020 maar corona stak daar een serieus dikke stok voor. De laatste naweeën van de pandemie ebben langzaam maar zeker weg en april staat gepland als de maand waar de muziekindustrie terug helemaal van start zal gaan. ‘#Dystopia’ bevat die echo van twee jaar duisternis en dat had zijn weerslag want het album mag beschouwd worden als een van hun sterkste albums ooit. Gitarist Marc gaf wat meer uitleg over het album, het verleden en de toekomst van Caliban en hoe zwart de afgelopen jaren waren. Door omstandigheden iets later dan het afgesproken uur.
Koen de Waele Ι 11 april 2022
Hallo Marc, hoe gaat het?
Heel goed. Sorry dat ik te laat was. Ik zat uren vast in het verkeer. Normaal zou ik drie uur geleden al thuis geweest zijn. Jammer genoeg waren er wegenwerken en was er nog eens een ongeval gebeurd ook. Ik heb dus echt wel gelopen van de auto naar de computer om jou te spreken. Maar nu heb ik alle tijd.
Het is nog geen jaar geleden dat ik je gesproken heb toen de EP ‘Zeitgeister’ uitkwam en daar spreken we elkaar al terug. Hoe komt het dat het zo snel gegaan is?
Normaal ging dit album al uitkomen voor ‘Zeitgeister’ en we hadden er al heel lang aan gewerkt. Het was al vier jaar geleden dat we nog een album gemaakt hadden. De EP werd terzelfdertijd geschreven en het plan was dat die ging uitgebracht worden als special na de release van het album. Door de pandemie zat alles dicht en daarom werd het album later uitgebracht. Als tussendoortje verscheen dan de EP. Anders gingen de mensen nog denken dat we de hele tijd op onze luie reet hadden gezeten en niets hadden gedaan. Je kan de EP ook beschouwen als een hongerstillertje. Het album zelf was al voor tachtig procent klaar. Vandaar dat het er zo vlug is.
Persoonlijk vind ik ‘#Dystopia’ een van de sterkste Caliban albums ooit maar het klinkt enorm donker. Is dat een beetje de prijs die we betalen voor de afgelopen twee donkere jaren?
Ja, ik bedoel dat het eigenlijk anders moest zijn dan de rest van onze albums. Er moest wat vibe inzitten maar het moest ook terug wat meer old school klinken zoals ‘Shadow Hearts’ (lees 2003 – KDW). Die directheid en agressie moesten weerklinken en het mocht wat minder atmosferisch klinken, daarom is het zo donker geworden. Tekstueel is Andy nogal beïnvloedbaar door zijn omgeving. Mentaal was het voor iedereen hard maar voor Andy was het nog zwaarder, dat had een stevige impact op zijn schrijven. Er zitten wel een paar positieve zaken in maar het is uiteindelijk een pak donkerder geworden.
Je vertelde me een jaar geleden al dat het nieuwe album gepland stond voor september/oktober 2020 en nu zal het april 2022 worden. Hoe zwaar is het voor een artiest om zijn artistieke expressie zolang te pauzeren?
Heel hard. Het klinkt misschien alsof ik het geen probleem noem maar dat is vooral omdat we zoveel meer tijd kregen om het album te maken, een situatie die we helemaal niet gewoon zijn. We begonnen dan met van alles te overdenken waardoor bepaalde nummers werden overschreven. Dit en dat zou misschien beter kunnen. Echt goed is dat niet want op een bepaald punt moet je het album met rust kunnen laten, anders stopt het nooit. Ik werk ook als producer en heb dat al geregeld meegemaakt, vooral met beginnende bands. Die denken soms te veel na over een bepaald gitaarakkoord en kunnen daar dagen over palaveren. Dan kom ik tussen en zeg dat ze het moeten laten gaan. Dat gaat nu eenmaal zo als je te veel tijd hebt, ook bij ons is het zo gegaan. De nummers waren al zo goed. Uiteindelijk hebben we dan toch het besluit genomen om te stoppen. Er werden nog wel wat extra nummers geschreven en we hadden nog tijd over om enkele gasten hun bijdrage te laten leveren. De muziek was dan wel klaar maar je kon het niet presenteren of live spelen om de reacties en de energie van mensen erop te zien. Dat was heel frustrerend.
De meeste muziek werd al een tijd geleden geschreven. Enkel de zang moest nog opgenomen worden dus Andy heeft het laatste half jaar nog heel hard moeten werken. Konden jullie dan wat meer luieren?
De grootste druk was eraf maar we hebben nog wel wat gedaan hoor. Andy werkte nummer per nummer af en ik herwerkte nog wat nummers. Niet allemaal maar toch. Ook werden er nog wat bonusnummers opgenomen die op een later tijdstip zullen verschijnen. Andy heeft ongeveer een half jaar gewerkt aan zijn opnames. Niet dat hij er elke dag aan werkte want af en toe namen we wat pauze. Er kwamen enkele ruwe uitvoeringen die hier en daar nog werden aangepast. Het was een beetje zoeken en experimenteren. Je hoort wel dat er vier jaar over gedaan werd. Het verschil tussen dit album en het voorgaande is qua stijl toch verschillend. Ook zijn de details meer uitgewerkt. Je bent alleszins niet de eerste die dat zegt. Iedereen die het album al gehoord heeft, vindt dat het grondig verschilt.
Jijzelf deed de productie en dat samen met Benjamin Richter. Leidde dat niet tot discussies?
Ja hoor (lacht), meer dan anders. We hadden soms nogal verhitte discussies. Maar we zijn al zolang goede vrienden en dan kan je al iets meer tegen elkaar zeggen. Mocht ik samengewerkt hebben met iemand die ik niet zo goed kende, zou het veel kalmer geweest zijn. Hoe groot de discussie ook was, daarna konden we elkaar nog steeds in de ogen kijken. Soms had ik een bepaalde visie over een vocale lijn. Benjamin bewerkte het en gaf er dan een geheel andere draai aan. Dan durfde ik wel eens roepen: ‘jij idioot, dat wil ik niet.’ Achteraf lachten we er dan mee Maar het is wel door die discussies dat we op het einde tot een goed compromis kwamen. Het beste van twee ideeën werd samengenomen. Het grappige was dat Andy er altijd tussen stond en zich dan afvroeg waarom we zo schreeuwden tegen elkaar. Maar achteraf was alles goed gekomen. Noem het dus maar constructieve discussies.
Werd de release bewust gekozen op eind april 2022 met het oog op het terug mogen optreden?
Toch wel. Vandaar dat we die dag gekozen hebben. Een tweede reden is dat het heel lang wachten was op de vinylexemplaren. Reken maar al gauw zes maanden wachttijd. Er komt zo een speciale versie met bloedspatten uit. We wilden eens iets speciaal doen. Vandaar dat de masterversie al in oktober klaar was en het album zelf pas in april uitkomt. In Duitsland wordt de hele situatie half maart opnieuw geëvalueerd. Vandaar dat we al begonnen zijn met enkele kleine shows te plannen. Dat wordt dan de eerste keer in bijna drie jaar dat we terug op een podium zullen staan.
Caliban is altijd al een hevige tourband geweest. Hoe goed ben je nog in vorm?
Ik ben wel een beetje roestig. We hebben plannen om in maart terug naar de repetitieruimte te gaan en er toch wekelijks meerdere dagen te spelen. Dat tot ergens in april. Eind maart stonden er al twee shows gepland in Rusland. Het was al kantje boordje dat die gingen doorheen wegens de heersende coronamaatregelen maar nu met de oorlog zal het nog jaren duren dat we nog in Rusland zullen spelen, vrees ik.
Dit jaar bestaan jullie trouwens 25 jaar. Gaat er iets speciaal gedaan worden?
Echt? Ik wist dat het veel was, maar al zolang. Toch zal er niets speciaal gebeuren. Dat dit jaar het album uitkomt en dat we terug zullen kunnen touren is al speciaal genoeg. Misschien dat er later nog iets mogelijk zal zijn als de planning het toelaat. Qua motivatie was er afgelopen jaar wel wat frustratie in de band. Na jaren van trouwe dienst, verliet onze manager de band om iets compleet anders te doen. Hij werkte al jaren met ons en we beschouwden hem als een zesde bandlid. Na zijn vertrek, was de motivatie eventjes helemaal weg. Dan kwam een nieuwe manager met een nogal hevige drive. “We gaan dit doen en we gaan dat doen. Het nieuwe album is het beste dat jullie ooit gemaakt hebben.” Hij gaf ons letterlijk een schop onder de kont en duwde ons terug op het juiste pad.
Heel wat bands hebben afgelopen jaar een livestream gespeeld, juist jullie niet.
Dat was een beetje dubbel. Intern was de band niet helemaal akkoord. Sommigen wilden het doen en anderen niet. Op een gegeven ogenblik beslisten we dan maar om toch een streamingshow te spelen maar dan kwamen de Russische shows eraan. Het idee werd dan maar in de prullenmand gegooid. Uiteraard was het nog wat afwachten of we mochten spelen in Rusland met de aldaar heersende coronamaatregelen. Ondertussen is het land in oorlog en werden de shows helemaal afgelast. Maar ondertussen staan er al heel wat andere op de planning.
De muziekwereld heeft het hard te verduren gehad. Heb je al iets opgevangen dat sommige zaken voor altijd zullen veranderd zijn?
Er zijn heel wat bands gestopt en anderen zijn van plan om te gaan stoppen maar die hebben het nog niet bekend gemaakt. Of je hebt heel wat bands die muziek maken nu enkel bekijken als een hobby. Dat zijn veelbelovende muzikanten die bijna de stap gezet hadden om professioneel met muziek bezig te zijn maar hun dromen zijn kapot gespat. Ook wij hadden de laatste jaren wel wat discussie of we gingen stoppen of het een hobby ging worden. We beslisten samen om toch nog voltijds met de band blijven verder te doen. Onze muziek heeft het nodig om honderd procent ermee bezig te zijn. Ik zou het niet kunnen om een dagdagelijkse job uit te oefenen en daarna nog eens beginnen met muziek te schrijven. Moest het dus geen professionele bezigheid meer zijn, dan was ik gestopt met Caliban. Dan had ik wel wat vrienden uit de buurt gezocht om als hobby nog wat muziek te maken. Caliban verdient nu eenmaal meer aandacht dan enkel een hobby te zijn. De kwaliteit zou inboeten of een pak lager liggen en ik zou daar niet met kunnen leven. Financieel was het erg hard maar we hebben het volgehouden. ‘
Hoe staat het trouwens met je agenda het komende jaar?
Sommige festivals zijn al bevestigd en er zijn al wat tours gepland. Voorlopig blijven we het wat kleinschalig doen; het album uitbrengen en enkele shows spelen. Na al die tijd is het terug wat opstarten en kijken of het werkt. Binnen afzienbare tijd, zal er terug een pak meer te doen zijn.