Martijn Westerholt: “Toen we de eerste single gingen uitbrengen was ik wel wat nerveus voor de eventuele reacties, maar de reacties waren veel beter en positiever dan ik in mijn stoutste dromen had kunnen voorstellen.”
Met de nieuwe plaat ‘Dark Waters’ is Delain weer helemaal terug aan het metal front en dat heeft alles te maken met het goede song materiaal en de uitstekende vocale prestatie van nieuwe zangeres Diana Leah. In het interview dat Arrow Lords Of Metal met haar had, lag de nadruk met name op haar (muzikale) achtergrond met de intentie om onze lezers wat meer achtergrondinformatie over de persoon Diana te verstrekken. Een paar dagen na het gesprek met haar werd ook bandleider Martijn Westerholt aan een vraaggesprek onderworpen, waarbij de nadruk meer lag op het uiteenvallen van de band en de wederopstanding er van.
Sjak Roks Ι 14 februari 2023
Martijn, natuurlijk moeten we even beginnen bij het pijnlijke uiteenvallen van de vorige bezetting van Delain. Wat is hier nu daadwerkelijk gebeurd?
Het was eigenlijk gewoon een coup die niet gelukt is. De drie jongens in de band wilden de boel overnemen en dat probeerden ze juist in een periode dat ik zelf in een burn-out zat. Ik ga hier geen waarde-oordeel over geven, maar ik geef gewoon de feiten weer zoals zaken gelopen zijn. Charlotte heeft zich wat afzijdig gehouden van de gehele situatie en gaf aan dat als wij er niet uit zouden kunnen komen zij zich dan liever op haar solo-carrière zou willen richten. Het is gewoon heel raar gelopen en ik heb ze van alles aangeboden. In eerste instantie wilden ze zonder mij op toernee gaan, wat natuurlijk heel pijnlijk voor me was, maar dat was niet mogelijk omdat Delain mijn bedrijf is en ik zou dan aansprakelijk zijn voor hetgeen er wellicht op toer zou kunnen gebeuren. Daarnaast wilde ik ook gewoon toeren en zij konden dit niet “eisen” omdat ze door mijn bedrijf ingehuurd waren. Ik heb er toen verder over nagedacht en heb ze toen aangeboden om zelf een bedrijf op te richten en mij in te huren om op toer te gaan. Dan zouden zij de verantwoordelijkheid dragen. Toen ik dit voorstel deed bleek dat nog niet voldoende te zijn en wilden ze eigenlijk de hele boel overnemen en volledige zeggenschap hebben. Toen ben ik daar zelfs nog in meegegaan en was ik nog bereid om de band te verlaten. Uiteindelijk is dat toch niet gebeurd omdat ze de voorwaarden waarop dit zou moeten gebeuren niet wilde accepteren. We spreken dan over eind 2020 en we waren al bijna een jaar aan het “onderhandelen” hierover. Maar toen ze de condities niet wilde accepteren hield het voor mij natuurlijk ook wel op. Daar kwam nog bij dat ik bijna alle muziek samen met Guus (Eijkens) had geschreven en als ik er niet meer bij zou zijn, zou hij er ook mee gaan stoppen. Dan zou het wel moeilijk zijn geweest om de specifieke Delain-sound te blijven behouden. Het uiteindelijke resultaat van deze discussies was dat ik alleen overbleef en dat de rest van Delain het voor gezien hield.
Dat moet nog al een impact hebben gehad op jou. Hoe heb je dit weten te verwerken en weer genoeg energie kunnen krijgen om verder te gaan?
Ik ben het eigenlijk nog steeds aan het verwerken, omdat het me heel veel verdriet heeft gedaan. Daarnaast heeft het mijn vertrouwen in mensen wel geschaadt, maar je moet ook verder. Gelukkig zijn er ook mensen om je heen die je steunen en waar je op kunt rekenen. Verder is de Covid-periode voor mij een zegen geweest. Het klinkt heel gek, maar ik heb hierdoor wel de nodige rust kunnen pakken en dat was hard nodig. Ik heb goed kunnen nadenken over de vraag: “Ga ik uberhaupt verder en zoja, hoe?”. Als ik door zou gaan, had ik maar één conditie: er moet genoeg Delain-DNA zijn. Je zult je afvragen hoe dat mogelijk is als alle bandleden opgestapt zijn, maar ik was natuurlijk samen met Guus grotendeels verwantwoordelijk voor de gehele Delain catalogus. Daarnaast was Delain oorspronkelijk opgestart als een project, dus ik kon net zoals vroeger altijd gasten uitnodigen om alles in te spelen. Verder heb ik altijd contact onderhouden met de oude bandleden, dus ik zag wel een mogelijheid om Delain weer verder als project door te zetten. Dat is toen ook zo naar buiten gebracht, wat door veel mensen onterecht geinterpreteerd is als zou ik de banleden hebben ontslagen om als project verder te gaan. Dat was absoluut niet het geval, want dit was alleen bedoeld om na het slechte nieuws dat Delain uit elkaar was gevallen ook te kunnen melden dat dit niet het einde van Delain zou zijn. Totaal onverwacht opperde juist die ex-bandleden de mogelijkheid om juist wel als band verder te gaan. Zij zijn natuurlijk vanwege persoonlijke redenen toentertijd opgestapt en daarom kwam het als een volslagen verrassing dat zij nu weer wel die stap wilden maken. Natuurlijk zaten ze in een andere fase van hun leven, waardoor het nu wel weer in hun privé-leven pastte. Ondertussen had ik ook Rob van der Loo (Epica) gevraagd als gastmuzikant, dus eigenlijk had ik met uitzondering van Charlotte weer de gehele ‘April Rain’-line-up tot mijn beschikking. Vanwege Rob zijn activiteiten met Epica kon hij natuurlijk niet toetreden als vast bandlid en dus moesten we op zoek naar een vaste bassist en een nieuwe zangeres.
Zoals je al zei waren de oorsponkelijke bandleden om bepaalde redenen toen opgestapt. Had je wel het vertrouwen dat je met hen dan de band weer op het niveau zou kunnen krijgen van voor de pandemie?
We hebben daar natuurlijk wel uitvoerig over gesproken en zij hebben me wel kunnen overtuigen dat dit de juiste stap zou gaan zijn richting de toekomst. Het slagen van deze doorstart hing natuurlijk wel grotendeels af van het feit of we de juiste bassist en zangeres of zanger zouden kunnen gaan vinden.
Je had nog geen idee of je met een zanger of zangeres wilde gaan werken en je bent toen Diana op het spoor gekomen via Youtube. Hoe is dat proces verder verlopen?
Natuurlijk waren er veel mensen die dachten dat we met een bekende naam verder zouden gaan en het is dan ook wel grappig dat we juist iemand hebben gekozen die nog niet bekend was bij het grote publiek. Ik had me voorgenomen om voor deze zoektocht vooral een open vizier te hebben en om goed om me heen te kijken. Eén van de tools die ik daarvoor gebruikte was YouTube en toen ben ik kanalen gaan bekijken van mensen die covers deden. De personen die hier een goede indruk achterlieten bij me ben ik toen wat verder gaan verkennen en één van die mensen was (de uiteindelijke keuze) Diana. Ik had haar naam genoteerd om verder te onderzoeken en het toeval wilde dat ze nauwelijks een week daarna een comment plaatste op een Instagram-post van Delain: “Als jullie nog een zangeres nodig hebben, kun je me altijd vragen”. Toen heb ik haar daadwerkelijk benaderd en zo zijn we in gesprek gekomen.
Hoe ben je uiteindelijk tot de beslissing gekomen dat zij de juiste persoon zou zijn om de nieuwe frontdame van Delain te gaan worden?
Na het eerste, overigens erg leuke gesprek heb ik vrij snel daarna gevraagd of ze wat wilde inzingen en toen heb ik haar een tweetal bestaande Delain-nummers gestuurd. Ik ben wel een beetje gemeen geweest want die nummers waren ‘Masters Of Destiny’ en ‘Burning Bridges’ en dat zijn juist de moeilijkste nummers om in te zingen. Binnen een dag had ik de ingezongen versies terug en toen ik het ging beluisteren viel ik van verbazing van mijn stoel af omdat het zo ontzettend goed was. Maar het was niet alleen goed, het pastte qua klankkleur en stem ook perfect binnen het Delain-plaatje, veel meer dan de mogelijke andere kandidaten die ik op het oog had.
Gezien de hele voorgeschiedenis moest ze natuurlijk als persoon ook erg goed passen binnen de band. Hoe heeft ze je daarin kunnen overtuigen omdat je natuurlijk op basis van een paar gesprekken deze beslissing hebt moeten nemen?
We hebben haar over laten vliegen en we zijn met haar akoestische liedjes gaan spelen en hebben veel met elkaar gesproken. Ze was heel erg positief en ook erg hongerig om het een succes te gaan maken. Verder heeft ze een erg charmante persoonlijkheid en een hele goede, professionele instelling. We hebben uitvoerig met haar gesproken over het feit dat ze natuurlijk wel iemands plek over gaat nemen en dat veel mensen een vergelijking gaan maken met Charlotte. Maar het bleek al snel dat ze ook wat dat betreft heel erg sterk in haar schoenen staat.
Natuurlijk was Charlotte erg populair bij het Delain-publiek, was je niet bang voor negatieve reacties vanuit je fanbase?
Als ik hier bang voor zou zijn geweest, denk ik niet dat ik het hele traject “berhaupt gestart was. Maar ik moet natuurlijk wel eerlijk bekennen dat het een factor was om rekening mee te houden. Delain heeft een hele loyale fan-base en gelukkig is het overgrote gedeelte hiervan heel open-minded geweest. Die hebben we ook betrokken bij het proces, want die zijn aanwezig geweest bij de try-out shows. Toen we de eerste single gingen uitbrengen was ik wel wat nerveus voor de eventuele reacties, maar de reacties waren veel beter en positiever dan ik in mijn stoutste dromen had kunnen voorstellen.
Dat eerste nummer was natuurlijk ‘The Quest And The Curse’. Waarom heb je voor dat specifieke nummer gekozen als eerste hernieuwde kennismaking met Delain?
Daar zijn eigenlijk een paar redenen voor. Allereerst is het een nummer waarin ieder bandlid goed aan bod komt, waardoor je de band goed kunt introduceren aan het publiek. Daarnaast klinkt het echt als Delain wat ook niet onbelangrijk is. Verder was er ook een praktische reden om ‘The Quest And The Curse’ als eerste uit te brengen en die was dat het nummer ook helemaal af was.
Rob heeft jullie tijdelijk uit de brand geholpen, maar je hebt daarna Ludovico Cioffi toegevoegd als bassist. Hoe ben je bij hem terecht gekomen en waarom bleek hij de juiste persoon voor de job te zijn?
Ronald kwam Ludo tegen op social media, want Ludo is de frontman van Nightland en The Modern Age Slavery waarin hij ook gitaar speelt. Ronald heeft hem toen gewoon gevraagd op hij open stond om bas te spelen bij Delain en ondanks het feit dat Ludo best wel verrast werd dat hij hiervoor benaderd werd, stond hij er voor open en pastte het op dat moment ook in zijn leven om een nieuw avontuur aan te gaan. Hij is toen ook naar Nederland overgekomen en er was zowel muzikaal als persoonlijk een enorme klik, waardoor het voor ons niet zo moeilijk was om als vaste bassist toe te voegen aan de line-up.
Dan nu even naar de nieuwe plaat: hoe is het songwritingproces verlopen nu Charlotte afgehaakt was? Ik begreep dat jouw vrouw vooral tekstueel hierin een grote rol heeft gespeeld?
Inderdaad, en dat was ook weer puur toeval. Het mocht zo zijn dat ik getrouwd ben met iemand (Robin La Joy) die een native English speaker is, maar dan ben je natuurlijk nog geen tekstschrijver. Gelukkig heeft ze ook nog eens onwijs veel affiniteit heeft met taal en het schrijven van teksten. Daarnaast is ze ook nog een metalhead, die veel luistert naar bands als Insomnium en Kamelot bijvoorbeeld. Vroeger was dit nooit in me opgekomen, maar die stap was natuurlijk veel gemakkelijker te maken nu Charlotte weg was. Toen Diana er later bij kwam heeft ze ook nog een aantal teksten aangedragen en de samenwerking tussen Robin en Diana liep ook nog eens erg vlotjes. Het schrijven van de muziek met Guus doe ik al heel lang en daarom was het schrijven van deze plaat voor mij eigenlijk “business as usual”.
Had je jezelf een bepaalde doelstelling opgelegd voor de nieuwe plaat?
Ik voelde wel heel erg de druk om te laten zien dat we weer terug waren. Daarom was het continu zoeken naar de balans tussen tijd en kwaliteit. We moesten lang genoeg de tijd nemen om kwalitatief goed songmateriaal af te leveren, maar ook weer niet te lang wachten omdat we al een behoorlijke tijd uit beeld waren.
Na ‘The Quest And The Curse’ werd ‘Beneath als tweede single uitgebracht, gevolgd door ‘Moth To A Flame’ en ‘Queen Of Shadow’. Waarom deze volgorde?
Eigenlijk is de enige reden dat het hele verschillende nummers zijn en ik vond het heel belangrijk dat mensen dat hoorden. ‘The Quest And The Curse’ is een erg klassiek nummer binnen het symfonische metal genre, ‘Beneath’ is dan weer een klassiek Delain-nummer, terwijl ‘Moth To A Flame’ weer wat meer poppy is. Eigenlijk waren we eerst van plan of ‘Queen Of Shadow’ als derde te doen, maar daar heeft Paolo net als op ‘Beneath’ een prominente rol als gastzanger, waardoor we twee nummers met hem achter elkaar uit zouden brengen. Dus besloten we om dit nummer als vierde uit te brengen.
Je noemde Paolo (Ribaldini) al, die op drie nummers te horen is. Hoe ben je bij hem terecht gekomen en waarom heb je hem zo’n belangrijke rol gegeven, zo belangrijk dat hij ook met jullie op toer gaat? Is hij Delain’s zesde bandlid?
Dat stamt eigenlijk uit de tijd dat ik nog niet zeker wist of ik met een zanger of zangeres zou gaan werken en of ik als project of als band zou gaan werken. Ik heb contact gehad met Anton Kabanen van Beast In Black die me attendeerde op Paolo. Ondanks het feit dat we toen gekozen hebben om met Diana verder te gaan is het contact met Paolo altijd behouden gebleven en is hij gedurende het gehele proces aanwezig geweest. Het was dan ook niet meer dan logisch dat hij de mannelijke vocalen op drie nummers voor zijn rekening zou nemen en hij zal inderdaad ook mee op toer gaan. Paolo zingt ook nog in een andere band genaamd Skiltron.
Naast Rob van der Loo hebben ook Ruud Jolie en Ivar de Graaf meegewerkt aan ‘Dark Waters’. Wat was de reden hiervoor?
Ivar heeft de drumpartijen gearrangeerd omdat Sander op dat moment heer erg druk was met het afstudeertraject van zijn opleiding. Ruud is puur om praktische redenen erbij gehaald. Ik moest ‘Mirror Of Night’ afmaken omdat het gemixt moest gaan worden, maar op dat moment was het juist zomervakantie. Dus zowel Guus als Ronald waren op vakantie en dus niet in de gelegenheid om de gitaarpartijen op te nemen. Omdat ik een deadline te halen had, heb ik Ruud gevraagd of hij dit voor zijn rekening kon nemen en gelukkig lukte dat nog net voordat hij op toer ging met Within Temptation.
Natuurlijk is ook je oude vriend Marco Hietala weer te horen op de nieuwe plaat. Waarom heb je besloten om hem er weer bij te halen?
Ik ken Marco natuurlijk al jaren en toen ik in die moeilijke periode met Delain zat, had hij een soortgelijke situatie met zijn vertrek uit Nightwish. We hebben toen regelmatig contact gehad en ondanks dat hij in zijn persbericht had aangegeven dat hij niet benaderd wilde worden voor gastbijdragen heeft hij voor Delain een uitzondering gemaakt. Ik vind het dan ook een hele eer dat hij dat voor mij heeft willen doen.
Het nummer ‘Invictus’ waarop hij te horen is, is het meest epische werkstuk van de plaat. Waarom had je de behoefte om ook zo’n nummer te schrijven?
Eigenlijk is het gewoon toevallig zo gelopen. Ik hou heel erg van moviescore muziek en tijdens het schrijven mondde ‘Invictus’ gewoon uit in een soort mini rock-opera. We hebben heel erg compacte liedjes op de plaat staan, maar ook dit soort werk waardoor de veelzijdigheid van de band goed tot uiting komt.
Ondanks het feit dat er veel variatie in de plaat zit, klinkt het allemaal op-en-top als Delain. Daar waar ‘Apocalypse & Chill’ toch wat progressiever van karakter is, is ‘Dark Waters’ wat mij betreft weer back to basics. Was dat ook de intentie die je had of is dit gewoon een natuurlijk proces?
Bij ‘Apocalypse & Chill’ heb ik expres wat meer ruimte gegeven aan anderen om ze betrokken te laten blijven bij de band. Het feit dat je wat meer vrijheid geeft aan mensen zoals (gitarist) Timo (Somers) en Charlotte houdt automatisch in dat je wat meer gaat afwijken van de “typische” Delain-stijl en dat is op ‘Apocalypse & Chill’ dan ook duidelijk te horen. Nu heb ik de zaken weer volledig in eigen hand gehad en dat heeft er voor gezorgd dat de nieuwe plaat weer meer klinkt zoals de oorsponkelijke Delain-platen.
Er staan tien nummers op de plaat. Hebben jullie nog meer materiaal geschreven en/of opgenomen, wellicht voor mogelijke toekomstige bonus tracks?
Nee, als we een nummer niet goed genoeg vinden wordt het gewoon niet opgenomen, dus wat er op ‘Dark Waters’ te vinden is, is echt alles wat we voor deze plaat hebben opgenomen.
Wat vind je zelf het meeste representatieve nummer van de plaat voor Delain anno 2023?
Ik zou dan gaan voor ‘The Cold’ of ‘Underland’ omdat deze twee in mijn beleving typische Delain-liedjes zijn waar veel “moviescore” en bombast in zit, maar die tevens het poppy karakter hebben behouden. Dit soort nummers zou ik in de toekomst wel meer willen schrijven.
De albumtitel refereert ongetwijfeld aan de moeilijke periode die je de laatste tijd hebt moeten doorstaan?
Ja, dat klopt helemaal. Het had niet veel gescheeld of Delain was niet meer aan de oppervlakte gekomen en de titel ‘Dark Waters’ is heel erg symbolisch voor het proces waar we doorheen zijn gegaan.
Het artwork van de plaat is zeer herkenbaar, dus ik neem aan dat jullie weer met Glenn Arthur in zee zijn gegaan? Wat was de opdracht die hij meegekregen heeft?
Het is eigenlijk andersom verlopen. Wij hebben hem benaderd en aangegeven dat we artwork van hem hadden gezien dat heel erg pastte bij ons nieuwe album, waarna we hem de vraag hebben gesteld of dat beschikbaar was. Het oorspronkelijk artwork zag er in eerste instantie nog wat anders uit en heette ‘Pirates’. Ik wilde geen piraten-imago gaan creëren, maar ik wilde wel het element zee in het artwork verwerkt hebben. We hebben dus gevraagd of we het konden aanpassen naar onze behoeften en Glenn was heel erg coöperatief in het wijzigen van het oorsponkelijke kunstwerk naar hetgeen nu de albumcover is geworden.
Je bent trouw gebleven aan Napalm Records. Wat is de speciale band die jullie met dit label hebben?
Allereerst moet ik melden dat het label heel erg achter me is blijven staan tijdens de split van de band. Toen duidelijk werd dat de band zou doorstarten hebben we een nieuwe deal met ze gesloten. Ze hebben veel bands in ons genre en ik ben toch liever een wat grotere vis in een kleinere vijver dan een kleinere vis in een grote vijver. De werkrelatie met Napalm is dusdanig goed dat ik me er heel erg thuis voel en dus was het niet meer dan logisch dat we onze samenwerking verder zouden doorzetten.
Wat zijn jouw persoonlijke verwachtingen van de nieuwe plaat?
De eerste reacties op het nieuwe materiaal zijn over het algemeen heel erg positief en ik heb dan ook alleen maar positieve reviews gezien tot op heden. Natuurlijk waren er ook een aantal Charlotte-fanatiekelingen die niet te spreken waren over de nieuwe plaat, maar dat is prima wat mij betreft. Dan ben je gewoon meer een Charlotte-fan dan een Delain-fan en daar is wat mij betreft ook helemaal niets mis mee. Mijn insteek was om te bevestigen dat Delain weer blijvend terug is en dat er nog niets veranderd is aan het typische Delain-DNA en ik denk dat we daar goed in geslaagd zijn.
Jullie hebben voor jullie “terugkeer” een aantal try-out optredens gedaan voor een klein publiek. Waarom heb je daartoe besloten en hoe kijk je daar zelf op terug?
Het was geen laatste “test” om te bekijken of de nieuwe bezetting wel aan mijn verwachtingen voldeed, want ik had me voor deze try-out optredens al gecommiteerd aan de nieuwe line-up. Het was meer bedoeld voor de nieuwe leden om in een veilige omgeving de eerste optredens te doen en ze niet direct voor de leeuwen te gooien. Vooral Diana had natuurlijk nog erg weinig ervaring en dit was een mooie gelegenheid voor haar om voor een aantal trouwe Delain-fans te laten zien wat ze in huis had. Een andere reden was ook om de trouwste fans die ons erg goed gesteund hebben in de moeilijke periode iets terug te geven en hun te belonen voor hun onvoorwaardelijke steun.
In november vond dan de echte vuurdoop plaats in een bomvolle Hedon, wat zo’n beetje jouw thuiszaal is. Getuige de erg positieve respons van de vele aanwezigen kunnen we wel stellen dat de band klaar is voor de toekomst?
Ik ben erg dankbaar voor de positieve reacties van de vele aanwezigen op die avond en het was voor mij zeker een bevestiging dat we met deze nieuwe band op de goede weg zijn. Ik realiseer me ook terdege dat we nog een heleboel zaken hebben waar we aan moeten werken, maar het gaf wel aan dat het publiek klaar is voor de nieuwe Delain.
Er is nu ook een Europese toer gepland en jullie zullen ook een aantal festivals aandoen, maar is er nog meer gepland op dit gebied? Of is het nog te vroeg om hier iets over te zeggen?
De insteek dit jaar was voor mij om toch wat rustiger te gaan beginnen en we hebben dan ook niet meteen onze agenda helemaal volgepland. Naast de Europese toer in april en de diverse festivals in de zomer hebben we ook een Amerikaanse toer gepland in september. Gezien het feit dat het een post-Covid jaar is en de markt overspoeld wordt met toers lijkt het me ook verstandiger om wat rustiger te beginnen. Mijn burn-out heeft me ook wel geleerd dat de boog niet altijd gespannen kan staan en we gaan dan ook geen honderd shows per jaar meer doen. We gaan zeker voldoende optredens doen, maar ik wil wel een gezondere balans daarin aanbrengen. We zijn ook al wel bezig met een tweede Europese toer, waarbij we veel meer landen gaan aandoen en die zal waarschijnlijk in begin 2024 gaan plaatsvinden.
Je houdt de Delain-trein nu al zo’n ruim twintig jaar op de rails. Wat is het ambitie-niveau wat je nog hebt?
We hebben in het verleden heel veel gespeeld en dat wil ik in de toekomst ook zeker blijven doen. Met deze nieuwe groep wil ik mooie grote shows spelen en nog heel veel mooie platen maken, maar wel met een wat gezondere balans dan in het verleden. Daar zal ik nu wel wat meer op letten.
Martijn, dank je wel voor je tijd en je bereidwilligheid om mijn vragen te beantwoorden. Is er nog iets dat we niet besproken hebben en dat je kwijt wil aan onze lezers?
Allereerst wil ik Arrow Lords Of Metal bedanken voor de interesse die ze altijd in de band zijn blijven houden, ook in de periode dat we in een wat lastige situatie zaten. Daarnaast wil ik de trouwe Delain fans bedanken die in ons zijn blijven geloven. Ik realiseer me terdege dat ik me erg gelukkig mag prijzen met de fanbase die we hebben en ik hoop dat ‘Dark Waters’ voor hen de bevestiging is dat Delain weer springlevend is!
