Crypta- interview met Fernando Lira (zang/bas)
Fernando Lira: “Nu hadden we door wat de essentie van Crypta was: death metal waar melodie gemixt wordt met agressieve stukken.”
In 2021 liet het Braziliaanse Crypta met hun debuut ‘Echoes Of The Soul’ een mokerslag van een debuut horen. Twee jaar later verschijnt met ‘Shades of Sorrow’ het tweede album waarop ze laten horen als band enorm gegroeid te zijn. Niet alleen muzikaal want het is vooral bassiste en zangeres Fernanda Lira die weet te imponeren door op vocaal gebied alle toonaarden te laten horen zolang het maar duivels klinkt. In levenden lijve is Fernanda een ongelofelijk sympathieke en lieve dame die ontzettend graag babbelt. Zo hadden we een fijn gesprek over het nieuwe album maar ook over het trauma dat de band opliep nadat een tornado het dak van een concertzaal eraf blies tijdens hun Amerikaanse tour met Morbid Angel.
Koen de Waele Ι 24 augustus 2023
Hallo Fernanda. Jullie debuut ‘Echoes Of The Soul’ kwam uit tijdens de lockdown. Toen die voorbij was, begon Crypta non-stop te touren en nu is er met ‘Shades Of Sorrow’ alweer een nieuw album. Waar heb jij nog de tijd gevonden om dat te schrijven en op te nemen?
We wisten toen na het einde van de pandemie, dat we non-stop gingen touren. Er ging zovele kostbare tijd verloren tijdens die verplichte lockdown. Toen ‘Echoes Of The Soul’ net uit was, sprak ik met de meiden om al te starten aan een nieuw album, gewoonweg omdat we er tijd voor hadden. We waren toch verplicht om thuis te blijven. Eens het tourleven terug van start zou gaan, zou het te chaotisch worden om nog een album te schrijven. Dus begon het schrijfproces nog steeds tijdens de pandemie. Toen we in mei 2022 terug begonnen met optreden, was het album zo goed als klaar. Er moesten nog wat lichte aanvullingen aan de nummers gebeuren maar omstreeks oktober vorig jaar hadden we alles klaar. Onder voorbehoud van nog wat kleine details.
Was er een groot verschil tussen het schrijven en opnemen van het nieuwe album en het debuut?
‘Shades Of Sorrow’ klinkt volwassener, duisterder en is technischer. Maar dat laatste is hoofdzakelijk door de evolutie die we meemaakten als muzikant. We proberen steeds maar onze techniek te verbeteren en we zijn veel gegroeid. Dat was een natuurlijke gang van zaken. Maar muzikaal is alles veel volwassener. Tijdens het schrijven van ons debuut waren we nog wat op zoek naar een eigen identiteit. Crypta begon als een blanco pagina en we experimenteren volop. Vandaar dat je op ons debuut invloeden van epische metal, thrash metal en black metal terug hoort. Nu hadden we door wat de essentie van Crypta was: death metal waar melodie gemixt wordt met agressieve stukken. Dat pad begonnen we te verkennen. Zo ontdekten we de essentie van Crypta en dat maakte de band tot wat we nu zijn. We zijn betere songwriters geworden en hebben door wat we willen bereiken.
Dat de muziek volwassener is geworden, had ik door. Maar het waren vooral jouw vocale prestaties die indruk maken. Het is bijna ongelofelijk wat je allemaal laat horen. Ik ken zelfs niemand die zo een waarheidsgetrouwe doodsreutel kan nadoen.
Dat gebeurde eerder toevallig. Ik probeerde net voor het album wat zanglessen te nemen en begon een nieuwe techniek uit te proberen. Jammer genoeg had ik geen tijd genoeg om die te perfectioneren. Ik probeerde dan maar nieuwe dingen uit op mijn eigen manier en met mijn eigen techniek. Dat zocht ik vooral in de lageren toon regionen. Zo ontstond mijn eigen techniek en was er de techniek waar ik eigenlijk naartoe wilde gaan. Ik veranderen mijn vocale patronen en daardoor klink ik nu agressiever. Ik wilde niet in herhaling vallen maar vond dat het zelf nog steeds klonk zoals op ons debuut. Pas toen ik het resultaat van mijn opnames aan vrienden liet horen, zeiden ze mijn zang veranderd was. Het was nog steeds dezelfde techniek maar het klonk agressiever en lager. Toen ik er dan naar luisterde met een nieuwe visie kon ik het niet geloven. Het klinkt echt wel beter. Ik deed uiteindelijk wat ik voor ogen had.
Als ik je live bezig zie of op de muziekvideo’s en ik vergelijk je dan met je sociale mediapagina’s waar je vandaag poseerde met een fluffy zebra hoodie merk ik wel grote verschillen.
Haha, ik hou van dat contrast. In mijn podiumoutfit wil ik mensen choqueren. Die outfit maakt deel uit van mijn vertoning. Ik heb de indruk dat als je in de metalscene zit, mensen verwachten dat je die kledij overal draagt. Het is echter niet zo. Er zijn televisieshows met komieken maar in het echte leven blijken dat heel serieuze mensen te zijn. Mensen verwachten dat niet als ze die personages in het echt tegenkomen. Ik hou van fluffy dingen en ik toon dat ook. Dat vind ik belangrijk aan mijn sociale mediapagina’s. Mensen voelen zich dan comfortabeler met zichzelf. Tijdens shows draag ik ruige pakken maar in mijn dagdagelijkse leven wil ik vrij zijn om te zijn wie ik ben. Het is tof op een bepaalde manier. Ik kan dat gekke monster zijn op het podium maar ook een gevoelig mens.
Ben je verlegen zonder die outfit?
Ik ben zeker niet verlegen. Het is gewoon een andere persoonlijkheid. Ik voel me licht bezeten als ik op een podium sta. Dat is waar ik het meest van hou in mijn leven. Erbuiten ben ik niet bezeten. Ik ben gewoon een andere persoon. Zeg maar mijn beestmodus en mijn normale routine.
Het is licht aanwezig maar af en toe hoor je subtiele invloeden van Zuid-Amerikaanse percussie in de drums. Is dat een Zuid-Amerikaanse stempel die jullie eraan gegeven hebben?
We hebben dat niet echt bewust gedaan. We mikten er ook niet op om er Braziliaanse elementen in te steken. Maar je bent niet de eerste die dat vraagt, blijkbaar is het toch aanwezig. We schrijven death metal en dat is het. Ik heb heel wat vrienden die buiten Brazilië wonen en die zeggen me ook dat het te horen is dat Crypta een Braziliaanse band is. Net zoals Sepultura en Krisiun. Het is gewoon muziek en maar blijkbaar moet het iets onbewust zijn dat we in onze muziek steken. Misschien dat het er komt omdat het dagdagelijkse leven in Brazilië zo hard is. Er zit meer rauwe agressie en emotie in de muziek. Ik heb het dan natuurlijk niet over Sepultura’s album ‘Roots’ of de weg die Soulfly later is ingeslagen. Daar is bewust gekozen voor Braziliaanse invloeden. Maar de meeste bands plannen die invloed niet. Het is iets dat er onbewust in zit.
‘The Aftermath’, ‘The Limbo’ en ‘The Closure’ zijn drie korte nummers die op piano gespeeld werden en respectievelijk in het begin, het midden en op het einde staan. Is dat een soort concept dat erin zit.
In eerste instantie was dit album bedoeld als een conceptalbum. Jammer genoeg hadden we geen tijd om het zo te behandelen zoals ik aanvankelijk wilde. Het is eerder een soort van concept maar het vertelt geen verhaal. Het beschrijft een reis door pijn en de verschillende kanten van emoties waar je door moet als je door een donkere periode moet gaan. Er is een concept met een begin, midden en einde. ‘The Aftermath’ begint zoals ons debuut ‘Echoes Of The Soul’ eindigde. Het laatste nummer ‘From the Ashes’ handelt over het einde van een pijnlijke tijd, noem het maar een trauma. ‘Shades of Sorrow’ gaat over de naweeën van een trauma en hoe we daar met verder moeten leven. Dat zit in alle nummers die erop komen: spanning, apathie, angst, afwijzing, verraad, eenzaamheid. Bij de outro ‘The Closure’ is dat allemaal overwonnen.
Ergens eind 2022 vroeg jullie platenfirma mij om een aanbevelingsbrief te schrijven zodat jullie aan de nodige visa zouden komen om in de Verenigde Staten te kunnen spelen. Heeft dat iets opgebracht?
Ja hoor. Voor ons was het de eerste keer dat we naar de Verenigde Staten gingen. Dan moet je een soort folder maken vol met documenten die bewijzen dat je een actieve band bent. Ze vragen van alles. Dat ging van affiches van shows, brieven van het label, reviews van magazines en noem maar op. Hoe meer wat hadden, hoe beter. Er waren strenge criteria om een visum te krijgen en zeker voor een Braziliaanse band. Maar het werkte.
Je tourde er moet Revocation en Morbid Angel. Dat is het summum van death metal. Hoe was dat voor jou persoonlijk?
Eerlijk, dat was een droom die uitkwam. Morbid Angel is de eerste band die me in death metal kreeg. Ik probeerde eerst met een album van Death maar dat was te technisch en te ingewikkeld voor mij. Dan kreeg ik ineens Morbid Angels ‘Angel Of Disease’ en ‘The Lion’s Den’ te horen. Is dat death metal? Zo ben ik gek van dat genre geworden. Het stond dus op mijn wenslijst om ooit met Morbid Angel te touren. Ik hoorde zelfs dat Trey Azagthoth onze band kende. Toen we samen tourden, heb ik hem goed leren kennen en hadden we een uitstekende band samen. We praatten heel wat nachten door met elkaar. Hij kende onze livevideo’s. Het was zo onreëel voor mij want hij heeft enkele van de allerbeste riffs gemaakt. Het was ook het beste wat ons overkwam. Behalve dan de eenendertigste maart toen een tornado het dak van de concertzaal in Belvidere liet instorten.
We zijn wel een grote familie geworden en ik mis die tour nog steeds. We hebben ondertussen nog heel veel contact met de andere bands. Touren met Morbid Angel was elke dag een feest. Er waren zoveel aanwezigen en dat elke avond. We wisten wel dat we een fanbasis hadden in dat land en we hadden nood aan een grote tour. We speelden er elke avond voor drie tot vierhonderd mensen en dat als opener. Echt wel mooi.
Het is misschien een rare vraag maar bekijk je nu telkens de weersverwachtingen als je ergens optreedt?
Haha, dat is geen rare vraag hoor. Ik probeer er eigenlijk niet te veel aan te denken want ik heb nog steeds een angststoornis. Ik mag dus niet panikeren. Ik probeer telkens mezelf te vertellen dat het gewoon brute pech was. Maar als we nu plannen maken, letten we er wel op. In februari gaan we terug naar de VS voor de 70.000 tons of metal cruise. Omdat we er dan toch zijn, bereiden we direct een tour voor. Het is er dan putje winter en we hebben samen met ons agentschap en onze manager besloten dat we niet te ver naar het noorden of het oosten gaan afreizen om sneeuwstormen te vermijden. De natuur is ongenadig en je kan er niet tegen vechten. Ik ga niet dagelijks het weerbericht controleren want dat zou er de goede sfeer van de tour uithalen. Maar we letten er wel degelijk op. Het was te traumatisch om zoiets mee te maken. De andere bands van de tour waren trouwens Amerikaanse bands maar ook zij werden verrast door die tornado.
Je gaat er heel open met om op je sociale media en toonde onlangs facturen waaronder 80.000 dollar onkosten aan jullie tourbus. Je liet ook weten dat het een financieel drama was en al jullie reserve op was.
Dat was nu éénmaal wat er gebeurde. Het moest een goede tour zijn. We betaalden al zesduizend euro aan visums alleen. We wilden dat geld terugverdienen met de verkoop van de merchandise en wat reserve opbouwen om verder te investeren. Dat geld is nu helemaal weg. We hebben geen schulden maar ons spaargeld is op. We hebben besloten om geen fundraising te doen.
Hoe kunnen we Crypta best financieel steunen?
Door onze merchandise te kopen. Bestel het nieuwe album al op voorhand en doe dat via de site van ons label https://napalmrecords.com/deutsch/crypta. Dat helpt ons meer dan je denkt. Ga naar shows en koop onze merchandise. We proberen verschillende dingen uit en er zijn mogelijkheden genoeg om ons te helpen. Economisch is de wereld helemaal naar de kloten maar als je het kan, koop dan zoveel. Dat is de enige manier om ons te helpen.
Ik ga dat in heel dikke letters schrijven.
Haha, bedankt.
Momenteel ben je op tour in Europa. Ik zag zelfs dat je al tot tweemaal toe naar een Beyoncé show gaan kijken bent. Dat is nu toch wel ver van death metal.
Ze is momenteel in mijn ogen de grootste en meest volledige artieste die we hebben. Er zijn er in het verleden nog geweest maar zij is gewoon alles. Ik ben altijd al fan geweest. Ze is een grote zangeres en ik heb via haar technisch heel wat bijgeleerd. Dat is wat me fan maakte. Haar album ‘Lemonade’ is zo goed. Dat is trouwens het album waardoor ik naar haar begon te luisteren. Pas dan zag ik in wat voor een creatieve artieste ze was. Ze maakt haar eigen video’s. Haar show is één van de leukste ervaringen die ik al gezien heb. Het deed me wat denken aan Roger Waters met zijn vertoning van ‘The Wall’. Dat zijn spektakels en ze zijn adembenemend. Zelfs al ligt het ver van death metal. Ik hou ook van andere genres zoals blues, jazz, soul en pop. Beyoncé is een grote invloed en toen ik haar optreden verliet, kreeg ik al artistieke plannen om in onze shows te steken. Ik zou naar elke show gaan die ze speelt. Ze weet echt hoe dat samen te steken.
De Nederlandse gitariste Sonia Anubis heeft de band verlaten, toch heb je nog iets Nederlands in de band want jouw basgitaar is van het Nederlandse merk Aristides Instruments. Hoe kwam je daarbij terecht?
Ik ken het merk al sinds 2012. Ik had toen in Brazilië een vriend en hij speelde op een basgitaar van dat merk. Ik hield onmiddellijk van dat geluid. Het klinkt kristalhelder maar toch zwaar. Ik nam contact met ze op en ze gaven me twee basgitaren. Het zijn zulke goede instrumenten. Ik hoef zelfs geen effectpedalen te gebruiken, want alles is al klaar. Ik had een Nederlandse gitarist en was veel in Nederland. Toch ben ik nooit bij Aristides geweest, hoewel ik dat veel van plan ben geweest. Ooit moet het er wel eens van komen.
Fernanda, hartelijk bedankt voor je tijd. Het was ongelofelijk leuk om met je te spreken.
Haha, ik hou enorm veel van praten. Voordat ik in een metalband zat, was ik ook metal journalist. Ik weet wat het is als je enorm veel tijd in de voorbereiding van een interview steekt en dan je vragen enkel beantwoord krijgt met een ja of een neen. Ik wist toen al moest ik ooit een band hebben, ik wel goede antwoorden ging geven.
Social media