In 1993 verscheen, ‘Focus’,  het debuutalbum van Cynic (actief sinds 1988). Tussen een massief aantal ijzersterke releases van bands zoals Death, Type 0 Negative, Cathedral,  Morbid Angel en Carcass, viel Cynic op door een geheel eigen aanpak. De combinatie van death metal, jazz, fusion en het gebruik van een vocoder (het bekende robotstem effect), bleek een rake combinatie. Een instant classic was geboren.  

Al in 1991 konden we kennismaken met Sean Reinert (drums) en Paul Masvidal (gitaar), die  op Death’s, ‘Human’ een substantiële bijdrage leverden. De invloed van beiden is terug te horen op Cynic’s debuut, waar death metal, prog rock, thrash metal, en jazz fusion samensmelten.

Mid jaren negentig valt de band uiteen en zijn ze nog kort actief onder de naam Portal, de verdere versplintering eindigt in Aeon Spoke (rock), waar Reinert en Masvidal op te horen zijn.

In 2008 kwam de band terug met  ‘Traced in Air’, gevolgd door ‘Kindly Bent to Free Us’  in 2014.  Het jaar erop besloot drummer Sean Reinert de band te verlaten.  Malone en Masvidal vonden snel een vervanger in de persoon van Mat Lynch. Deze Line up bracht in 2018 de EP, ‘Humanoid’ uit. Dit zou de laatste release met Malone worden.

Het plotselinge overlijden van  ex-drummer Sean Reinert, in 2020,  en de tragische dood van bassist Sean Malone in december van datzelfde jaar, veroorzaakte een flink litteken op de ziel van Cynic.  Het muzikale meesterschap van beiden in de muziek van Cynic is meer dan invloedrijk te noemen en waart overduidelijk rond op deze nieuwe schijf. Masvidal begon in 2014 aan ideeën voor het vierde album te werken. Uiteindelijk zouden de ideeën uit die periode de basis vormen voor enkele tracks op ‘Ascension Codes’.  Nu we het toch over de nieuwe plaat van Cynic hebben; laten we daar onze focus op leggen.

Een negental indrukwekkende, progressieve, metalfusion tracks wordt verbonden door sfeervolle korte intermezzo’s (de zogenaamde Ascentie-Codes, die ingrijpende fysieke, emotionele en spirituele transformatie bij de mens teweeg brengen).

De , bijna, instrumentale start van de plaat trekt je meteen in een drang naar meer, de opbouw en sfeer van ‘Winged One’ begint als een King Crimsonachtige spontane opbouwende groove en climax. Opvallend is de prominente rol voor de drie individuele instrumentalisten (inclusief MOOG), de lagen in deze entree komen indrukwekkend aan bod, door een jam-achtige feel en uitgesponnen soli. Een beter openingsstatement kun je als band niet maken. Het nummer gaat probleemloos over in ‘Elements And Their Habitants’, een typische Cynic groove compositie. Wat direct opvalt, de vocoder (zie inleiding) wordt subtieler gebruikt, de mix tussen vocale effecten en Masvidals eigen stem sluit goed aan bij deze incarnatie van de band. Over elementen gesproken, het is bij deze track al snel duidelijk dat dit een plaat is die je aanzet om in z’n geheel te consumeren. Dit mede door de indrukwekkende bijdrage van bass synth speler Dave Mackay. 

Alle elementen en lagen op deze plaat vormen een perfect A tot Z.  Track nummer vier, ‘Mythical Serpents’ gaat enigszins symfonisch van start maar ontwikkelt zich snel in een dromerige feel, waar de repeterende melodieën en geweldig drumwerk je aandacht volledig op eisen. De band geeft zelf aan dat de negen tracks “doordrenkt zijn van explosies van kleur en energie”,  en dat klinkt wat zweverig, maar dit legt toch aardig goed uit hoe Ascension Codes tijdens de zit overkomt. Na een kort intermezzo, gaan we verder met ‘6th Dimensional Archetype’. Deze track is een ride op zich, een geweldige groove valt af en toe in heerlijk sferische overgangen.  De grunts op deze track, verzorgd door Death To All zanger, Max Phelps, zitten diep in de mix verstopt en vormen een soort vocale soundcape. Een old school Cynic feel is het resultaat.

Halverwege de plaat krijgt de luisteraar even een moment om bijna mediatief tot rust te komen, om vervolgens weer volledig opgeslokt te worden.  ‘Architects Of Consiousness’ zou   van ‘Kindly Bent to Free Us’ afkomstig kunnen zijn, echter verfijnder en intenser, Cynic op en top! De synergie tussen deze creatieve muzikale geesten en een gebalanceerde productie zorgen dat een track zoals het prachtige,  ‘Aurora’ binnen de plaat een eigen plek opeist. Maar wel meteen  herkenbaar als onderdeel van een groter geheel. De kwaliteiten van drummer, Matt Lynch komen op ‘In A Multiverse Where Atoms Sing’ perfect tot gelding, de man lijkt over vier armen te beschikken. Ook hier is het samenspel intens en prachtig gelaagd. Met ‘Diamond Light Body’ zijn we aangekomen bij de afsluiter van ‘Ascension Codes’, waarop het trio nog even alle registers open trekt. Een breed getrokken, gevarieerde climax waar alle typische Cynic elementen samenkomen tot sonische verlichting.

Het prachtige artwork is voor het eerst niet van de hand Robert Venosa (overleden in 2011), maar van z’n levenspartner, Martina Hoffmann. Ze is er in geslaagd het , herkenbare werk van haar man, in look en feel voor te zetten.  Deze plaat sluit op meerdere gebieden een periode af en maakt tegelijkertijd ruimte voor een nieuwe, geëvalueerde Cynic. ‘Ascension Codes’ is het meer dan waard om in 1 zit uit te luisteren. Een prachtige en intense reis door een muzikale,  kleurrijke wereld die Cynic heet.