We kennen je van allerlei vocale hoogstandjes, bijvoorbeeld in Therion, Krux, Candlemass… maar hoe kwam je op het idee om een soloalbum te maken?
Wel, ik schrijf al meer dan twintig jaar songs voor mezelf, maar heel lang voelde ik me niet klaar om een volledig soloalbum uit te brengen. De laatste zes à zeven jaar is daar verandering in gekomen. Pas dan vond ik dat ik genoeg knowhow had en wist ik welke sound ik wou. Omstreeks 2012-2013 vervoegde ik Candlemass. Het leek me toen nogal vreemd dat ik een soloalbum zou uitbrengen, terwijl ik deel uitmaakte van Candlemass. Ik wou geen verwarring stichten. Het is ook een heel ander album dan Candlemass, ik wou me toen alleen focussen op Candlemass en me gedragen als een lid van de band, in plaats van me te concentreren op een soloalbum. Ik begon er wel aan te werken, nam bijvoorbeeld al de drums op, en toen in 2016-2017 begonnen we te praten over een Candlemass album maken en toen borg ik mijn soloalbum weg tot nader orde. Na de split met Candlemass vorig jaar (2018) leek het me voor de hand liggend om dat soloalbum af te maken. Toen kreeg ik ook nog een contract aangeboden van Napalm Records en dacht ik: komaan, we gaan er werk van maken. En dat gaf me een heel goed gevoel.

Je had dus een heel verzameling songs, maar zijn er ook songs op het album die in samenwerking met iemand geschreven zijn?
Neen, ik heb alles alleen geschreven. Ik had zo’n 30 à 40 songs. Daaruit heb ik een keuze gemaakt. Ik maakte al de demo’s. Ik heb al plannen voor een volgend album. Ik moet alleen nog beslissen welke songs ik ga opnemen. Dus ja, ik heb een aantal songs verzameld doorheen de jaren. Het idee achter dit alles, was iets uitproberen helemaal in mijn eentje. Schrijven, opnemen, produceren, alle instrumenten spelen. Simpelweg mijn eigen instinct volgen en zien wat er gebeurt wanneer ik alles doe op de manier dat ik wil.

Iets wat ik in dit interview ook even wil aanstippen: je bent wereldwijd bekend als zanger, maar je blijkt nu een multi-instrumentalist te zijn. Kan je daar wat meer over vertellen, over Mats de muzikant?
Thuis speel ik al jaren gitaar, binnenshuis voor mezelf. Ik heb me dat al jong aangeleerd, want het is belangrijk als je songs wil schrijven. Als je een instrument goed kent, dan gaat dit je heel wat vlotter af. Gitaar was een voor de hand liggende keuze toen ik begon te spelen. Als kind had ik al viool en mandoline leren spelen. Ik was altijd al van plan om instrumenten te leren bespelen. Niet dat ik echt goed ben. Ik speel niet zo dikwijls piano, maar juist genoeg om me toch te kunnen behelpen bij het componeren. Ik speel ook drums, dat deed ik toen ik de demo’s opnam. Ik heb alle instrumenten ook zelf opgenomen, maar om de definitieve tracks op te nemen gebruikte ik wel echte drummers…

En maar liefst vier drummers: Snowy Shaw, Petter Karlsson, Martin Axenrot en Sebastian Sippola. Gasten die we kennen van roemrijke bands als Therion, Opeth en Grand Magus…
Ja, dat was fijn. Ik heb een ruime vriendenkring. Ik heb wel alle keyboards en orkestratie gedaan. Ik heb ook heel wat gitaar gespeeld op het album, maar alle fantastische solo’s zijn door anderen gespeeld.

Inderdaad. Kristian Niemann is één van hen. Vertel eens wat meer over je vriendschap met hem?
Uiteraard speelden Kristian en ik samen in Therion tussen 2004 en 2007. Daarvoor had ik samengespeeld met Johan Niemann, zijn broer, de bassist. Ik kende Johan al eerder en ontmoette Kristian omstreeks 2004 wanneer we de Therion tour voor ‘Lemuria’ en ‘Sirius B’ deden. Toen ik Therion verliet is hij ongeveer een jaar later ook uit Therion gestapt. Nadien kregen we alle twee een familie en kinderen, dus hielden we nooit echt contact via sociale media of zo. Maar zo’n zes maanden geleden had ik nog een paar songs over waar ik gitaarsolo’s in nodig had en dus besloot ik Kristian te contacteren. Hij woont ook niet ver van me vandaan, dus was dat geen probleem. Hij kwam gewoon naar hier met zijn versterker en spullen en we speelden wat samen. We namen wat bij mij op, dan wat bij hem en uiteindelijk speelt hij op drie songs. Hij is ongelofelijk. Het is zo’n vriendelijke gast en een fantastisch gitarist. Het verliep heel vlot om dit samen te doen.

Een andere naam die in het oog springt is dat Marcus Jidell ook bijgedragen heeft. Natuurlijk kennen we hem van Avatarium, maar ook van Candlemass en The Doomsday Kingdom en vroeger Evergrey. Wat was zijn bijdrage?
Vijf à zes jaar geleden heb ik al alle drums opgenomen voor het album. Het plan was om Marcus voor het hele album te gebruiken, dus begonnen we met opnemen. We namen toen bijvoorbeeld al ‘Out Of The Hollow’ op en ‘Wake Up To The Truth’ het vierde nummer. We begonnen ook ‘The Voice’ op te nemen, het tweede nummer op het album, maar daarna – ik weet niet goed meer waarom, ik veronderstel omdat ik toen te druk bezig was met Candlemass – had ik een hele poos geen tijd meer om verder op te nemen. Vervolgens kreeg Marcus het ook erg druk. Toen produceerde hij het Candlemass album waar ik op zou gaan zingen. We waren beide dus druk bezig met allerhande andere dingen. Toen ik dan vorig jaar splitte met Candlemass, had hij helemaal geen tijd meer, want hij was bezig met het nieuwe Avatarium album. Ik moest echt uitkijken naar andere gitaristen om mijn album te vervolledigen. Maar Marcus was de eerste met wie ik daadwerkelijk begon op te nemen. Hij is zo’n fantastisch muzikant! Ik wou hem echt voor heel het album gebruiken, ook voor de solo’s, maar uiteindelijk had hij geen tijd. Dus deed ik zelf meer gitaarwerk en bracht natuurlijk Kristian in.

Het volgende heb ik nooit goed begrepen. Ik had de Candlemass EP besproken met jou als zanger en even later was er ‘The Door To Doom’ waarop hun eerste zanger plots weer achter de microfoon stond… Dat vond ik echt bizar.
(wikt zijn woorden) Tja, het is eigenlijk vlug gegaan.  Maar achteraf bekeken was dit het beste dat me kon overkomen, want daardoor kreeg ik mijn solodeal. Ik was toch al een beetje gefrustreerd over hoe de dingen liepen bij Candlemass. En Candlemass was ook gefrustreerd. Wel, hoe zal ik het zeggen? De meeste gasten in Candlemass hebben een reguliere baan. Voor hen is Candlemass plezier maken, een extra, een hobby. Ze doen misschien twintig shows per jaar. Mij goed, maar ik ben een muzikant. Ik ben al meer dan 25 jaar fulltime muzikant. Ik wil altijd verder gaan en dingen laten gebeuren. De band groter maken en meer spelen, op tournee gaan… en dat was best moeilijk met Candlemass. Zij vonden dat ze daar geen tijd voor hadden. Ik vermoed dat ze zich uiteindelijk door mij gefrustreerd voelden omdat ik hen altijd maar pushte. Dus uiteindelijk was dit het beste wat kon gebeuren: zij brachten Johan (Langqvist – Vera) terug in de band, zanger van het eerste album in 1986. Daarmee vond ik dat ze de cirkel rond gemaakt hadden. Full circle, weet je wel. En ik kreeg de kans om mijn soloalbum te maken. Daar heb ik toen al mijn energie in gestoken. Ik had zoveel ideeën, maar ik kon die in Candlemass toch niet realiseren. Ik denk dat ze nu heel gelukkig zijn en ik ook. Dus eind goed al goed. Maar ik geef toe dat het een beetje vreemd gelopen is. Uiteindelijk heb ik heel het album ‘The Door To Doom’ ingezongen, het was al gemixt en al. Ze hebben het helemaal opnieuw opgenomen met Johan. Ik heb niet eens een exemplaar gekregen. Nou goed, het album staat wel op mijn computer, dus dat is al iets. Wat ik ervan gehoord heb klinkt goed en Johan is een prima zanger.

Het Skyblood album is tekstueel vooral geïnspireerd door drie emoties: empathie, trots en woede. Kan je daar wat dieper op ingaan?
Het label wou sowieso wat uitleg van me waarover mijn album gaat. En dat waren in feite altijd de gevoelens waar ik op terugkwam toen ik de teksten aan het schrijven was. Ik had eerst demoteksten, maar ik heb veel herschreven toen ik vorig jaar met Trans-Siberian Orchestra op tournee was in de VS. Telkens ik wat tijd had, herschreef ik wat teksten. En dat was leuk. Ik had zoveel emoties die ik in de teksten gestopt heb en dit waren de voornaamste elementen. Ik wil mijn teksten ook niet te expliciet maken, maar wel krachtig met de muziek laten samengaan. Tezelfdertijd wil ik ook wel dat mijn teksten overkomen op de luisteraar. Ik vond het heerlijk dat ik daar nu totale vrijheid in had. Dat heb ik altijd gewild. Dit album is echt van mij, ik deed elk detail op de manier dat ik wou en dat is heel bevredigend. Toen Napalm het wou uitbrengen en ik wist dat het gehoord zou worden was ik heel tevreden, want dat is ook belangrijk. Daar ben ik hen heel dankbaar voor.

Laat ons even dieper ingaan op sommige songs. Wat kan je vertellen over ‘Once Invisible’ dat me een meer doomachtige track lijkt?
In het begin heette dit ‘The Invisible’ en het gaat waarschijnlijk over mensen die een zware periode in hun leven meemaken en dieper en dieper in een neergaande spiraal belanden. Dan komen ze in opstand tegen hetgeen waar ze niet gelukkig om zijn. Toen ik de titel veranderde in ‘Once Invisible’ kan je het ook zien als iemand waarvan je eerder geen notie genomen hebt, maar dat het tijd is voor verandering. Ik had de figuur Skyblood in mijn gedachten toen ik de teksten completeerde, dus kan het ook daarop slaan. Een karakter dat heel wat ervaringen heeft meegemaakt in het verleden, de mensen waren hem zo goed als vergeten, maar nu is hij terug. Hij heeft toekomstplannen. Het kan op mij slaan, zoals dat is met mij en mijn carrière, maar kan ook slaan op andere mensen in verschillende situaties. De song zelf is heel dicht bij de demoversie gebleven. Ik heb er weinig aan veranderd. Die demo is al tien jaar oud, maar ik heb heel wat pianostukken van de demo bewaard. Het is één van de weinige songs op het album die ongeveer hetzelfde gebleven is als op de demo, omdat ik hier ook alle gitaren gedaan heb. Het gevoel zat van in het begin juist en dan sleutel je daar best niet teveel aan.

Waarom heb je een soort alter ego gecreëerd in plaats van het album gewoon onder je eigen naam uit te brengen?
Ik wilde dit fris laten overkomen, ook voor mezelf. Ik heb deze songs over zo’n lange periode geschreven en als je terugblikt op mijn carrière, dan heb ik verschillende soorten hardrock of metal gemaakt. Sommige fans denken aan classic rock wanneer ze mij zien, anderen denken aan power metal, nog anderen zien me als een doom metal zanger. Anderen dan weer symfonische metal als ze me van Therion kennen. Als ik het gewoon Mats Levén genoemd had, dan waren er altijd mensen teleurgesteld geweest, omdat ze een bepaald verwachtingspatroon hebben. Ik wou gewoon een nieuwe start met een frisse aanpak. Ik had meerdere namen in gedachten, maar toen ik het artwork zag, dacht ik aan Skyblood bij het zien van die figuur. Dat is mijn alter ego. Dat voelde ik spontaan, vandaar dat het toen gemakkelijker werd om dit album en de teksten af te maken. Ik keek door de ogen van Skyblood en verwoordde waar hij doorheen gaat, net alsof ik een script voor een film zou schrijven. Het personage is Skyblood en wanneer hij het masker afneemt, dan zie je Mats Levén. (lacht)

Het laatste nummer is tien minuten lang en heeft de Franse titel ‘Le Venimeux’. Wat valt daarover te vertellen?
De titel is eigenlijk een raadseltje. Ik zou je dat niet mogen vertellen. Het is de bedoeling dat je daar zelf achterkomt. (lacht) In de demofase had ik dit vreemde Franse woord. Van in het begin was de song opgedeeld in twee delen. Aanvankelijk wou ik een titel geven aan de intro en een andere titel aan de rest. Het eerste deel heeft te maken met mijn vader. Ik dacht constant aan mijn vader toen ik dit schreef. Ik stelde me voor dat ik bij zijn bed zou zitten voor hij stierf en deze woorden zou zeggen. Ik heb dat wel een beetje veranderd toen ik de song afmaakte in het voorbije jaar. Ik besloot om maar één titel te geven aan de hele song en zat dus met dat Frans. Het betekent venijn in het Frans, maar het vangt aan met de letters van mijn achternaam Leven. Spelen met woorden om te vatten wat ik voel is heel belangrijk. Het is niet rechtstreeks over mij, maar het kan wel slaan op dat ik giftig kan worden over bepaalde dingen die me overkomen zijn. De lange speech die ik hou op het einde van de song is tegen een bepaalde persoon die me slecht behandeld heeft, maar uiteindelijk ben ik er dankbaar voor, omdat het een goede levenservaring was. Ik wilde het album afsluiten met een dankwoord. De song is een mix van verschillende emoties die ik ooit gevoeld heb. Vergelijk het met een schilderij: je begint iets te schilderen, maar je weet niet waar dit toe gaat leiden. Je doet gewoon verder en het groeit uit tot iets dat je nooit gepland had. Go with the flow…

Is er een kans dat we dit materiaal ook live gaan kunnen aanschouwen?
Zeker. Ik probeer nu festivals te boeken en ook een tournee in 2020 als openingsact voor een andere band. Ik wil dit zeker uitbreiden naar live shows.

Maar dan moet je een live band gaan vormen natuurlijk…
Ja, daar ben ik nog mee bezig. Op dit moment weet ik meer wat ik niet wil, dan wat ik wel wil. Er zullen sowieso backing tracks nodig zijn, want tegenwoordig is het veel te duur om alles door bandleden te laten spelen en dan zo de hort op te gaan. Sommige stukken zijn best complex en ik wil dat het zo goed mogelijk klinkt. Ik wil de mensen ook verrassen en hen niet enkel geven wat ze van mij verwachten. Het is zoals de derde video die we gedaan hebben, voor de song ‘Out Of The Hollow’. Dat is een lyric video, maar ik was niet geïnteresseerd om daarin weer te verschijnen met mijn leren jas en jeans aan. Ik wou iets anders. Ik wou een ander karakter uitbeelden. En dat gaat met de live shows ook zo zijn: het zal anders zijn dan wat ik eerder gedaan heb.