SOULCRUSHER 2021 – Doornroosje , Nijmegen, vrijdag 1 oktober 2021
“Iedereen is nog op zoek, hoe het is om échte live shows te spelen, maar ook hoe het is om weer naar festivals te gaan. De onwennigheid verdwijnt snel en al zie je her en der nog mondmaskers en handgel, het voelt weer als vanouds“
We hebben de afgelopen maanden kunnen zien dat live festivals weer mogelijk waren. Althans; in het buitenland. Het Alcatraz festival in Belgie, een driedaags festival, ging zonder noemenswaardige problemen door. In augustus al!, Recenter bleek ook dat het Prophecy fest in Duitsland prima door kon gaan. Ondertussen was het nagelbijten; gaat Soulcrusher dit jaar door? Met het zwalkende beleid in Nederland bleef dit lang onduidelijk. Half september kwam dan toch het verlossende woord. We kunnen naar Nijmegen!
5 oktober 2021 I Tekst: Jan-Simon Hoogschagen; fotografie Edwin Hoogschagen
***Voor het verslag van de zaterdag, klik op deze link***
Doornroosje biedt weer onderdak aan een mooi, goed geprogrammeerd festival dat zijn plekje op de metal agenda al ruimschoots heeft verdiend. Dit jaar een festival met een extra dimensie; we mogen weer proeven aan het festivalleven, met al zijn charmes (heeft die gast nou zijn handen gewassen met wc-eend? gatver, wat heeft die daarnet lopen bratten…). Sommige dingen hebben we niet echt gemist, andere des te meer.
Vrijdagmiddag verzamelt een gemêleerd publiek zich voor Doornroosje en klokslag half vijf gaat het van start. Arrow Lords Of Metal is zoals gebruikelijk aanwezig en doet verslag van een van de eerste festivals in lange tijd.
Als eerste band van de dag staat Radeloos///Ziedend gepland. Een thuiswedstrijd, dat is het optreden van deze punkband uit Nijmegen die hun muziek zelf classificeert als Post-Blackened Neocrust. Crust, was dat niet iets van lang geleden met dreadlocks en anarchisme enzo? Nu is er dus blijkbaar neocrust. Op het podium zien we in ieder geval twee gasten met een indrukwekkende, in touwachtige vlechten verwerkte haardossen, samen met drie van wat minder haar voorziene bandleden zich door een ziedende set heenwerken. Als festivalopener heeft Radeloos///Ziedend naast het thuisvoordeel (het halve publiek kende de band, leek wel) nog een reuzegroot voordeel: voor velen in het publiek is het de eerste live ervaring in twee jaar, dus aan enthousiasme geen gebrek. Pas naar mate het festival vordert zal blijken in hoeverre deze band echt zo fantastisch was, maar nu: wat een energie, wat een geluid! Zelfs materiaalpech in de vorm van gebroken snaren mocht de pret niet drukken, we waren er weer na bijna twee jaar.
Noctambulist is afkomstig uit Neerlands metalstad numero uno. Tilburg dus. Met een melancholieke soort van black metal met stukjes post-rock, shoegaze, new wave en post-punk met teksten in het Nederlands, al moet je wel heel goed je best doen om daar iets van te verstaan. De combi van blackgaze en postmetal past perfect binnen de kaders van Soulcrusher. Op plaat een kruising tussen Deafheaven en Alcest, in deze live setting was daar niet veel van te horen. Met drie gitaristen en een bassist die zijn eigen podium had was alles in huis voor een stevige muur van geluid. Die er ook meestal was. Maar juist op de momenten dat men de gaspedaal los liet en terugschakelde werd het interessant. Dan konden de gitaristen ieder voor zich laten horen wat ze in hun mars hadden, dat er meer in de vingers zat dan snaren ranselen op TGV tempo. In die bijna verstilde momenten hoorde je de echo’s van new wave helden van weleer. Juist deze afwisseling maakt Noctambulist interessant en met een degelijk optreden heeft de band weer wat zieltjes gewonnen.
Eveneens uit Tilburg komt Autarkh, de band die uit de as van Dodecahedron is ontstaan. In plaats van doorgaan waar Dodecahedron moest stoppen, flirt Autarkh opzichtig met allerhande electronica en industrial waardoor een futuristische avantgarde metal trip ontstaat. In een opstelling zonder drummer, maar met laptop die heftig snelle drumritmes uitbraakt gaat Autarkh door zijn reportoire, waarbij opvalt dat het zeer strak gestileerde alomaanwezige bandlogo in schril contrast staat tot de wat rommelige en met name qua zang niet echt zuivere muziek. We houden het niet lang vol en laten Autarkh al snel voor wat het is.
Uit het verre Zweden komt Firebreather, een Scandinavische versie van High on Fire. Als je niet beter wist zou je denken met een coverband, of iets vriendelijker gezegd een tribute band te maken te hebben. In alles leek Firebreather op het Amerikaanse voorbeeld. Het enige verschil was dat ze eigen nummers speelden. Met hun stoner doom was Firebreather dit jaar een beetje een vreemde eend in de bijt, tussen de vele post en black acts die de line up vulden. Misschien juist daarom was het – alle carboncopy ten spijt – een welkome afwisseling. Het trio zette een dijk van een optreden neer waarvan we vooral het vette geluid herinneren.
Alexander von Meilenwald vestigde de laatste tijd vooral de aandacht op zich als los-vast lid van de Belgische occulte black metal formatie Wolvennest (die zaterdag ook de bühne van Doornroosje zal betreden). Je zou daardoor bijna vergeten dat de man al een lange carrière in de metal achter zich heeft als lid van de Duitse black metal pioniers Nagelfar (met een “e” dus niet de Zweedse band) en als allesbepalend (enig) lid van The Ruins of Beverast. In wezen lijken Wolvennest en wat Von Meilenwald in The Ruins of Beverast doet erg op elkaar. Het is interessant te zien hoe het complexe, gelaagde en van details bol staande studioproject vertaald kan worden op een podium. The Ruins of Beverast blijkt hier een tweekoppig monster; de subtielere stukken gaan verloren in de brij van geluid, zeker als we de zaal binnenlopen. Later is er meer variatie en ruimte voor melodie. De rituele, bijna droneachtige chants en andere keyboardinvulling komen zodoende beter door. Helaas gaat dit soort smaakvolle spielerei maar al te vaak verloren in lompe, vormeloze black metal. De conclusie is dan ook dat het niet lukt om de misschien wat hoge verwachtingen in te lossen.
Er is weinig tijd om hier lang bij stil te blijven staan. Net als bij vorige edities is ervoor gekozen om de bands strak achter elkaar te programmeren, over twee zalen verdeeld. Daardoor zou de volhouder in totaal 17 uur non-stop live muziek kunnen kijken. Nu hebben we weliswaar wat in te halen, maar 17 uur, ik denk niet dat er iemand dit zal hebben volgehouden. Er is tenslotte meer dan alleen maar bandjes kijken. Merchandise, bier, eten, bijkletsen met oude bekenden, het is niet niks zo’n festival.
Zaterdag zullen we bijna struikelen over de Belgische bands. Vrijdag worden de zuiderburen meer dan adequaat vertegenwoordigd door Pothamus. Dit Mechelse trio speelt net als stadsgenoten Psychonaut een vorm van psychedelische post-metal waar België de laatste jaren erg sterk in blijkt te zijn. Pothamus is instrumentale muziek met zang waarbij de zang eigenlijk een vierde instrument is. Wie het album ‘Raya’ erbij pakt ziet dat er wel degelijk teksten zijn, maar in deze livesetting is daar weinig van te horen. Er zijn geen herkenbare woorden, slechts abstracte klanken.
Het geluid van Pothamus is als de branding op een tropisch strand. Golf na golf komt en overspoelt je, warm en tegelijkertijd hard genoeg om je omver te duwen. De geluidsgolven stijgen op als mistflarden. Ze kringelen nog wat rond en verdwijnen, ijl en ongrijpbaar. Met slechts een paar oneindig lange songs waarin de ruimte is voor experimenten – hetzij spelen met sequencers en ander speelgoed, hetzij de gitaarsnaren op onorthodoxe wijze bespelen – weten de drie Belgen van begin tot eind te boeien. Hoewel de band redelijk vroeg geprogrammeerd stond, zou dit wel eens het hoogtepunt van de avond kunnen zijn.
Bølzer is op het laatste moment opgetrommeld als vervanger van Enslaved en als zodanig ineens tot headliner op het rode podium gebombardeerd. In een minimale tweemansbezetting moeten de Zwitsers HzR en KzR aantonen dat hun in death metal gewortelde muziek het niet per ongeluk zo hoog op de line-up is beland. Bewonderenswaardig is hoe zanger/gitarist KzR moeiteloos overschakelt van vervaarlijk gegrom naar fraaie, vrij hoge cleane vocalen. Maar er mist iets, iets wat zelfs niet met de extra snaren op KzR’s tiensnarige gitaar op te lossen valt. Het is met name dat gitaargeluid, dat vrij iel overkomt. Meer distortion, of gewoon meer bas? Hoe dan ook, het wollige geluid past niet goed bij de vervaarlijke toon die Bølzer wil zetten.
Wie agressie zoekt moet bij Hexis zijn. Hexis is de ideale band om twee jaar frustratie over niks kunnen en mogen uit het systeem te blazen met de subtiliteit van een op hol geslagen heimachine. Zelf noemen ze het blackened hardcore. Anderen noemen het compromisloze herrie uit Kopenhagen, live gebracht met de energie van drie jerrycans Red Bull.
Heftig, ja, beklijvend, nee. Maar smaken verschillen. De Deense band – bekend en berucht als een van de hardste (en ook hardst werkende met meer dan 800 optredens de afgelopen tien jaar) live acts van dit moment – brengt verreweg de extreemste show van de avond en zorgt er in ieder geval voor dat de zaal ouderwets in beweging komt. Terug in de merch zone blijkt het artwork van Hexis een stuk interessanter en afwisselender dan de primitieve black metal meets hardcore punk die met een snelheid van 250 bpm op ons werd afgevuurd.
Voor de afsluiting van de vrijdagavond is Krypts uitgenodigd. Krypts is een van de tienduizend bands uit Finland. Van 9.975 van die bands hebben we nog nooit gehoord en Krypts is er daar een van. Ze spelen deathdoom of doomdeath – in ieder geval is het death metal met het tempo van doom. Amorphis, Hooded Menace, Swallow the Sun, ja die kennen we wel. Krypts daarentegen moet ons nu overtuigen. De doomdeath – of deathdoom – is direct herkenbaar, maar ook weer niet dusdanig dat we voortaan Krypts meteen gaan herkennen. Het klinkt bekend en dat is meteen ook een beetje het probleem. Degelijke melodieuze deathmetal, maar zonder een echt eigen gezicht. Na een tijdje verslapt de aandacht en wordt het tijd om de balans op te maken van dag een van Soulcrusher 2021.
De conclusie is dat er één band met kop en schouders boven de concurrentie uitstak en dat was Pothamus. Door de naweeën van de Coronapandemie had dag een bovendien te kampen met een onthoofde line-up zonder echte headliner, want hoe je het ook zou willen bekijken, Bølzer en Krypts zijn toch van een andere categorie dan Enslaved. Het heeft geen zin om hier lang over te treuren, als een nieuwe start was Soulcrusher Dag Een geslaagd.
Iedereen is nog op zoek, hoe het is om échte live shows te spelen, maar ook hoe het is om weer naar festivals te gaan. De onwennigheid verdwijnt snel en al zie je her en der nog mondmaskers en handgel, het voelt weer als vanouds. Soulcrusher is dit keer zoals al eerder gezegd zelfs twee dagen, op naar de zaterdag.
Social media