Wendy Dio: “Ik heb de beschikking over een “vault” met materiaal dat nog niet eerder is uitgebracht. Demo’s, repetities, live opnames. Het blijft echter veel werk om daar uit te putten en te bepalen wat wel en wat niet voor release geschikt is.”
Wendy Dio is bekend als de (ex-)echtgenote van Ronnie James Dio en als zijn manager. Na zijn overlijden in 2010 heeft ze echter ook de rol van testamentair executeur van zijn levenswerken. Als zodanig is Wendy betrokken bij alles wat er uit zijn naam rondom Ronnie wordt uitgebracht en georganiseerd. Zo was zij, naast Mick Wall, mede auteur van de biografie ‘Rainbow In The Dark’ en is zij ook nauw betrokken geweest bij de totstandkoming van de documentaire ‘Dreamers Never Die’ waarvan de Europese première is gepland op 28 september 2022. Hoog tijd om Wendy over de film, maar ook over andere dingen, via een Zoomverbinding met Los Angeles te spreken.
Erik Boter Ι 3 oktober 2022
Hi Wendy, je bent behoorlijk druk met de promotie voor de film, of niet?
Zeker, het is momenteel een gekkenhuis van jewelste wat dat betreft, ik doe veel interviews en een paar dagen terug was de première van de film hier in Los Angeles. Het was druk, ik heb heel veel positieve reacties gehad en er waren veel oude vrienden aanwezig.
Ah, ok. De film gaat hier volgende week pas draaien (28 september).
Klopt, ik ben bij de première in Londen ook aanwezig. Heb je de film al gezien?
Zeker, ik heb een prescreening mogen zien en ik was best onder de indruk. Je kunt zien dat de film met liefde is gemaakt. Is de documentaire eigenlijk gemaakt als verfilming van de autobiografie van Ronnie (‘Rainbow In The Dark’)? Bij dat de totstandkoming van het boek zijn jij en Mick Wall ook betrokken geweest en jullie beiden hebben in de film ook een prominente rol.
Ik heb samen met Mick aan het boek gewerkt, dat Ronnie aan het schrijven was maar wat nooit is afgekomen omdat Ronnie overleed. Het boek houdt op in 1986, wanneer Dio in de Madison Square Garden staat in New York. We wilden met de film een beter en completer beeld geven, de film gaat daarom door tot aan het moment dat hij overleed in 2010. In het boek wordt ook langer stilgestaan bij zijn jeugd, iets wat je niet in de film terugziet, althans niet zo uitgebreid. De film gaat toch meer over zijn professionele leven. Dus eigenlijk is de film wezenlijk anders dan het boek, en dat is ook iets wat ik wilde. Ik wilde niet een kopie maken van het boek. Ik ben gedurende de jaren vrij regelmatig benaderd om mee te werken aan documentaires over Ronnie, maar dat kwam altijd op een verkeerd moment. BMG, die de film heeft gefinancierd, heeft nadat het boek was uitgekomen een aantal regisseurs met me in contact gebracht maar daar zat er geen één tussen waar ik een goed gevoel bij had. Dat waren allemaal mensen uit de filmwereld en die hebben op één of andere manier geen goed beeld van de muziek business. Pas toen ik in contact kwam met de twee mannen die de film uiteindelijk ook hebben gemaakt, Demian Fenton en Don Argott, kreeg ik het idee dat de film zou kunnen worden zoals ik het in mijn hoofd had. Zij zijn allebei Dio fans en wisten dus al veel over hem en zijn carrière. Ik hoefde dat niet uit te leggen.
Ben je tevreden over hoe de film er uiteindelijk uit is komen te zien? Je bent immers vanaf het allereerste begin betrokken geweest.
Absoluut! Het vertelt Ronnie’s verhaal zoals ik het voor me had. Sterker nog, Demian en Don zijn boven zichzelf uitgestegen wat mij betreft. Ze hebben zo diep gegraven als het om Ronnie’s muzikale geschiedenis gaat. Die oude Doo-Wop dingen van heel lang geleden, weet je wel? Daar hebben ze echt wel wat moeite voor moeten doen. Ik was het zelf ook helemaal vergeten, hahaha. Maar ik vind het belangrijk om te laten zien omdat ook die tijd heeft bijgedragen aan zijn ontwikkeling als zanger en artiest. Hij heeft echt jaren hard gewerkt om tot het succes te komen dat hij uiteindelijk had. Ik wilde dat verhaal ook graag in de film terugzien, en dat is goed gelukt vind ik. Er komt trouwens een Nederlandse vriendin van mij naar de première in Londen toe, zij komt uit Utrecht..
Oh, werkelijk? Ik had een vraag op mijn lijstje staan over Utrecht maar dacht eigenlijk dat weet je vast niet meer; Dio speelde tijdens de Holy Diver Toer in Vredenburg, van die show is zijn eerste live release (toen nog op VHS cassette) uitgebracht. Ik vroeg me al af of je dat nog wist.
Zeker! Dat was Pinkpop, toch?
Nee, nu haal je toch dingen door elkaar. Pinkpop was een jaar later (1984). Van het TV interview dat Ronnie deed tijdens Pinkpop, zit een klein fragment in de film. Dat stukje waarin hij uitlegt wat de “devil horns” betekenen.
O ja, natuurlijk! Leuk dat je dat soort dingen als Nederlander uit de film pikt.
Ik wil geen oude wonden openrijten maar ik wil je toch vragen naar de grootste verschillen tussen Vivian Campbell en zijn opvolger in Dio, Craig Goldy. Ik vind het trouwens wel stoer dat de ruzie tussen Ronnie en Vivian in de film wordt belicht, al is het maar van één kant.
Het grootste verschil was het enthousiasme van Craig, denk ik, zijn gretigheid. En zijn leeftijd, hij was nog erg jong toen. Vivian was niet gelukkig meer op dat punt in zijn carrière in de band. Het ging niet alleen om geld maar ook om de invloed die hij op de muzikale richting van Dio wilde hebben. Luister maar eens naar het nummer ‘Mystery’ van het ‘Last In Line’ album. Dat was de richting die Vivian op wilde. Ronnie wilde dat niet. Dus ook op het creatieve vlak boterde het niet meer tussen die twee. Craig had ik al in de gaten omdat hij in Rough Cutt speelde, een band die ik toen ook onder mijn hoede had als manager.
Wilde Ritchie Blackmore niet meewerken aan de film eigenlijk? Ik zou best willen weten hoe hij terugkijkt op de periode van Rainbow met Ronnie.
Ritchie wilde inderdaad niks te maken hebben met de film. Zijn advocaten lieten ons ook weten dat zij zo min mogelijk Rainbow terug wilden zien in ‘Dreamers Never Die’.
Nadat Ronnie was verzocht op te stappen bij Rainbow, bleven jullie zonder cent achter, dat is best een triest verhaal eigenlijk, dat in de film gelukkig wel aandacht krijgt. Is dat verhaal later eigenlijk ooit opgelost door Blackmore en de zijnen?
Oh, pas na heel veel rechtszaken is er een beetje geld naar ons toe gekomen. Geld waar Ronnie gewoon recht op had. Ik geloof dat hij uiteindelijk maar voor één album betaald is. Daarna hebben wij het maar opgegeven.
Je had het net over Rough Cutt, een band uit Los Angeles die je destijds als manager begeleidde. Een verhaal dat niet in de film zit, maar wel in het boek aan de orde komt, is dat Jake E. Lee (die ook in Rough Cutt heeft gespeeld) auditie heeft gedaan bij Dio, voordat hij bij Ozzy terechtkwam en daar mooie dingen ging doen (op de ‘Bark At The Moon’ en ‘The Ultimate Sin’ albums).
Haha, hij heette toen nog geen Jake E. Lee maar gewoon Jake Williams. Maar het klopt, Jake deed auditie bij Ronnie, nog voordat Vivian dat deed. Dat het niks is geworden komt omdat Ronnie toch liever een Britse gitarist in zijn band wilde. Ik heb Jake toen aanbevolen voor Ozzy’s band en hem naar de auditie gebracht, ja. De rest is geschiedenis. Weet je, er zijn nog zoveel verhalen te vertellen en ook veel dingen uit de film geknipt.. als alle anekdotes erin gebleven waren had de film vijf uur geduurd. Ik denk dat er nog wel wat gesneuvelde scenes op de DVD terecht zullen komen.
Black Sabbath’s ‘Dehumanizer’ album krijgt in de film ook niet veel aandacht..
Dat is precies zo’n ding, inderdaad. Het was wel degelijk een belangrijk album in Ronnie’s carrière, maar “it ended up on the cutting room floor” voor de film. Niet veel mensen kennen dat album, en dus sneuvelt zo’n item dan voor het uiteindelijke product. Maar zoals ik al zei, misschien dat het op de DVD wel de aandacht krijgt die het verdient. Overigens liggen er plannen bij Warner Brothers om ‘Dehumanizer’ te re-releasen binnenkort.
Dat is erg goed nieuws. Ik weet nog dat Heaven & Hell het nummer ‘I’ live speelde tijdens hun laatste toer op het Graspop Festival in België. Echt zo’n lekkere “deep cut”.
Het was erg fijn dat Ronnie kon terugkeren naar zijn oude bandmaten van Black Sabbath. Hij had het erg naar zijn zin met Geezer, Tony en Vinny. Van de concerten genoot hij enorm en ook met het ‘The Devil You Know’ album was hij erg content. ‘Bible Black’ is ook zo’n geweldig nummer. Het is precies zoals Sebastian Bach het in de film zegt, Ronnie schreef aan het einde van zijn loopbaan nog zulke geweldige tracks die minstens even goed waren als de nummers die hij in zijn klassieke periode maakte.
De albums van Heaven & Hell, niet alleen ‘The Devil You Know’ maar ook ‘Live From Radio City Music Hall’ uit 2007 zijn best lastig te krijgen, en op de tweede hands markt worden ze steeds duurder. Staan er hier ook re-releases op stapel?
Dat is zeker de bedoeling. Ik dacht zelfs dat ‘The Devil You Know’ dit jaar nog een re-release krijgt. Met bonustracks, inderdaad. Ik ben daar al een tijdje mee bezig met Rhino Records.
Het op de juiste manier in de markt zetten van Ronnie’s muzikale nalatenschap, is dat een fulltime job voor jou?
Ja, zeker. Het is mijn doel in het leven geworden, het onder de aandacht houden van Ronnie’s muziek. Ik ben erg beschermend wat dat betreft dus er gaat veel werk zitten in het op de juiste manier releasen of juist niet releasen van materiaal. Ik wil niet zomaar alles op de markt gooien. De soundtrack die bij de film hoort, is daar een mooi voorbeeld van. Dat moet een overzicht van Ronnie’s muzikale loopbaan worden, maar ik wil ook dat er genoeg speciaal materiaal op komt te staan wat nog niet eerder is uitgebracht is en interessant zal zijn voor zijn fans. Het is de bedoeling de soundtrack van ‘Dreamers Never Die’ nog voor kerstmis uitkomt, ook op vinylbox.
De meer recente albums van Dio (de band) hebben in 2020 een mooie re-release gekregen, zoals het ‘Magica’ album. Op die albums stonden erg interessante bonustracks. Ligt er wat dat betreft nog meer op de plank voor komende releases?
Ja, ik heb de beschikking over een “vault” met materiaal dat nog niet eerder is uitgebracht. Demo’s, repetities, live opnames. Het blijft echter veel werk om daar uit te putten en te bepalen wat wel en wat niet voor release geschikt is. Maar dit is dus ook de bron die ik gebruik om materiaal te selecteren voor de soundtrack van de film.
Waar ik ook nog erg druk mee ben is het kankerfonds waar ik me voor inzet in Ronnie’s naam, het ‘Stand Up And Shout Cancerfund’. We kunnen dit jaar, na de pandemie, weer aan de slag met het celebrity bowling evenement dat we organiseren om geld op te halen voor dat fonds. Dat gaat in Los Angeles plaatsvinden op 17 november.
Spreek jij Ronnie’s oude vrienden en collega’s nog wel eens? Een aantal zitten er in de film, een aantal niet?
Ja hoor, zeker. Glenn Hughes, Rob Halford, Geezer Butler.. ik spreek ze nog steeds regelmatig. Ik wilde ook dat de interviews in de film alleen gedaan zouden worden met mensen met wie Ronnie een warme band had. Dus de sprekers die je in de film ziet, zijn allemaal vrienden van hem. En, gelukkig, na zijn dood zijn ze allemaal mijn vrienden gebleven.
Waarom wordt de documentaire eigenlijk eerst als bioscoopfilm uitgebracht?
Dat doen we met een reden; we wilden faciliteren dat Ronnie’s fans, net als vroeger bij een concert, als groep bij elkaar kunnen komen, dan samen naar de film kijken en achteraf misschien nog wat napraten. Ik vind dat een erg mooi idee. En natuurlijk komt de film daarna op DVD en BluRay uit en hij zal ook te streamen zijn. Maar mensen de mogelijkheid bieden om samen naar de film te kijken, vind ik een mooi gegeven.
Wil je nog iets kwijt aan de Nederlandse Dio fans, Wendy?
Wat mensen moeten weten, en neem van me aan dat ik dat echt meen, is dat Ronnie het ontzettend fijn vond om in Nederland te spelen. Dat kwam omdat zijn Nederlandse fans altijd net even wat meer van zijn muziek wisten en daar ook moeite voor deden, dan anderen. Ik hoop dat de Nederlandse fans van de film gaan genieten!
