Lingua Ignota is namelijk een van de, zo niet dé artiest die ik ab-so-luut moet en zal zien. Haar vorige album ‘Caligula’ uit 2019 sloeg bij mij in als een bom, maar helaas vond die inslag pas plaats ná haar optreden op Roadburn 2019. Kortom: onzalig zijn de armen van geest, ik had haar toen niet gezien. Dat zal me geen tweede keer gebeuren! Ik heb me helemaal midden vooraan genesteld, met dank aan een Noorse vriend die ik ook al die Roadburndagen nog niet had gezien, maar uiteindelijk dankzij social media toch heb opgezocht en weten te vinden: hij blijkt voor zichzelf een premium plekje verworven door ruim op tijd te komen en dat was geen sinecure, want hij moest zich eerst door het tweede optreden van Liturgy heen worstelen (“Man, that was horrible!”). Inmiddels heeft Lingua een nieuw album uit, ‘Sinner Get Ready’, en het heeft er alle schijn van dat dit album centraal zal staan tijdens dit optreden. Zeker als blijkt dat we alleen Kristin Hayter aka Lingua Ignota te zien krijgen, geen band. Het is alleen deze frêle blonde, gehuld in een doorschijnende groene jurk met daaronder een zwarte bh en dio slip. Ze staat op een verhoging met daaromheen vijf verticaal geplaatste tl-buizen op standaards die continu schijnen. De eerste minuut staat ze doodstil. Zonder geluid, zonder zang, zonder muziek. Doodse stilte. De spanning is voelbaar. Pas na een minuut begint ze te zingen, ondersteunt door minimale muziek die soms elektronisch aandoet, dan meer op martial industrial of gothic lijkt, dan meer op avantgarde chamber music, of het zijn meer field recordings of spoken word samples. Of van alles wat en door elkaar. Op de backdrop zijn veel sfeerbeelden van natuur en dooprituelen in een rivier te zien, visuals die zeker toevoegen aan de sfeer van de muziek en wat vooral de eerste twee Roadburndagen nogal eens gemist werd tijdens optredens. Lingua zingt niet zomaar: haar zingen is een ritueel. Een performance art. Een lament van religieuze proporties waarbij ze alles uit de kast haalt. Van fluisteren tot sopraan, van het aanbidden tot Jezus tot furieuze liefdespijn die ze uitschreeuwt: een opera is er niks bij. Nu verdiep ik me zelden in songteksten, maar als ik alleen al naar de songtitels kijk, dan lijkt me dit geen gemakkelijke tante en krijg ik meer dan eens associaties met de intensiteit van een Diamanda Galás. Gelukkig zijn de andere ALOM-medewerkers grotere roddeltantes dan ik en terwijl Lingua speelt, staat onze Roadburn-groepsapp roodgloeiend met verhalen over de gewelddadige affaire die Lingua de afgelopen jaren had met de frontman van Daughters: mentale en fysieke verkrachting, gaslighting, zelfmoordpoging, eetstoornis, de hele mikmak. Aha, dat verklaart hoe zij op het podium haar lief en zaligheid en haar hele hebben en houden eruit gooit met de grootste zielenroerselen en hartpijn. Hoe heftig ook, het wordt op een gegeven moment wel een beetje too much. Een dikke drie kwartier weet zij met de overtreffende trap een nieuwe definitie te geven aan de term ‘drama queen’ en al was de performance behoorlijk indrukwekkend en is het bijzonder knap dat zij in haar eentje op zo’n gigantisch podium het publiek geboeid houdt, ik mis toch iets. Iets extra’s. Iets dat net dat beetje toevoegt, iets dat het optreden net zo magisch maakt als bijvoorbeeld GGGOLDDD. Een band? 

Als even na zessen Lingua haar laatste pijn met ons heeft gedeeld moet ik helaas voortijdig afscheid nemen van Roadburn. Hoe verschrikkelijk geweldig deze editie toch weer blijkt te zijn, en dat had ik op voorhand om meerdere redenen zeker niet verwacht, uiteindelijk is deze Roadburn-editie slechts een opmaat, een opwarmertje, een support voor dat waar het dit lange weekend uiteindelijk écht om draait. Daarom ben ik ook blij dat ik nog net Lingua Ignota heb kunnen zien, want zij is het ideale laatste voorprogramma voor de hoofd-act voor mij dit weekend: Dead Can Dance in Utrecht. Dus terwijl ik voor de laatste keer mijn beker deponeer in de donatie-emmer voor United Nations World Food Programma (elke beker levert een schoolmaaltijd aan een kind in een derdewereldland: uiteindelijk brengt deze actie bijna €5300,- op) moet ik nog even denken aan wat Walter een dag eerder tegen mij zei, voordat hij vlug wegloopt alsof hij iets godslasterlijks zegt: “Stiekem zou ik met je mee willen gaan.” Als zelfs Mister Roadburn het goed vindt, dan kan ik met een gerust hart gaan. En hoe buitenaards verbluffend Dead Can Dance later die avond ook blijkt te zijn, misschien is dat weer een mooie opmaat voor de albumpresentatie van GGGOLDDD op 5 juni in hetzelfde TivoliVredenburg? Walter, Becky en alle andere mensen die deze Roadburn mogelijk hebben gemaakt: onnoemlijk veel dank en graag tot gewoon weer volgend jaar!

Als laatste der Mohikanen laveer ik (Edwin) me een weg naar Mizmor, dat al speelt in de Terminal hal. De band is inmiddels een oude bekende van het festival; In 2018 werd Yodh integraal gespeeld, en tijdens Redux was er de kennismaking met het nummer Wit’s end. Nu is het de beurt aan het nieuwste album Cairn. Mizmor, of eigenlijk A.L.N., heeft niet stilgezeten qua platenoutput, we zagen hem ook vorig jaar op Soul Crusher optreden, toen met andere begeleidende bandleden. A.L.N. is dus Mizmor. De sound van de band is de andere constante factor; Mizmor is een solide doom met dezelfde kenmerkende shrieks en howls van A.L.N., dezelfde Sabbathesque riffs. Heaviness on repetition? Het klinkt vertrouwd, en in dit geval als een warm bad waar de stop uitgetrokken wordt.

Het is tijd om de spullen in te pakken. Er zal weer schoorvoetend teruggekeerd moeten worden naar het normale leven. Dat later op de avond Thou voor de vierde keer een niet-zo’n-grote-verrassingsshow zal doen waarbij dit keer Black Sabbath songs door de gehaktmolen gaan en de band zich, gesteund door Lingua Ignota, vergrijpt aan de klassiekers van Sint Ozzy, het is iets wat we later pas horen. Een dag zonder Thou is een dag niet geleefd, had een samenvatting van Roadburn 2022 kunnen zijn. Dat zou wel alle andere uitzonderlijke bands en de organisatie achter dit festival (veel) te kort doen. Meer dan ooit toont Roadburn zich een festival dat zijn gelijke niet kent. Een festival ook dat zijn eigen motto waarmaakt. Heaviness Redefined. Absoluut!