Lords of Metal
Arrow Lords of Metal

Anneke: “De Buma Rocks! Export Award geeft vervolgens inderdaad wel aanleiding om er weer andere dingen mee onder de aandacht te brengen. Nu kan ik op FortaRock samenwerken met Amorphis. Dat zorgt er wellicht voor dat zij of ik weer uitgenodigd worden op andere festivals omdat mensen toch weer zien waar je mee bezig bent. ”

Sommige mensen is slechts weinig rust gegund. Dat niet iedereen daar noodzakelijkerwijs ook moeite mee heeft, bewijst Anneke van Giersbergen. In plaats van het afgesproken tijdstip, belt ze mij al twee uur eerder(!) op. Er is dan ook veel om door te nemen: allereerst een terugblik op haar 25 jarige jubileum als professionele zangeres, de aanstaande optredens in Eindhoven om die festiviteiten af te sluiten en dan ook nog de uitreiking van de Buma ROCKS! Export Award 2019 op het aankomende FortaRock Festival.

Door: Hendrik Attema – 5 mei 2019

De theatertour ‘Inchecken’ zit erop, die werd voor een deel voor uitverkochte zalen gespeeld. Bij toeval kwam ik erachter dat je bijvoorbeeld ook in het Beaforthuis in Zeist speelde. Waren er meer van dat soort afwijkende zaaltjes bij?
De meeste waren uiteraard schouwburgen, maar er was ook een aantal zaaltjes die een heel andere setting hadden. Daar voel ik me wel thuis. Zo hebben we ook in de kelder van een kerkje gespeeld dat was ook heel knus. Ook de omgebouwde fabrieken die nu voor de kunsten worden gebruikt hebben ook heel veel sfeer.

In welke mate beïnvloed zo’n andere setting de sfeer van je optreden?
Wat je ziet is dat theaters van oudsher toch wat geslotener en formeler zijn. Mensen doen heel krampachtig om bijvoorbeeld niet te hoesten en zitten wat verstijfd op hun stoel. Dat is dan ook de reden dat ik bij het begin van ‘Inchecken’ aangaf dat je gewoon een foto mag maken, een video-tje maken en uiteraard even hoesten of even naar het toilet lopen. In andere soorten zalen is dat meestal al wat losser.

Een van de zaken die opviel was bijvoorbeeld ook hoe soepel het optreden verliep. De samenwerking tussen jou en Ferry gaat al jaren terug, maar dat was ook te zien.
Aan het begin van de tour zijn er nog dingetjes die niet helemaal lekker lopen of die er in het begin insluipen. Omdat we soms vier tot vijf keer per week optraden konden we daaraan werken zodat we zeker in het tweede deel van de tour helemaal in een flow zaten. Dat is ook iets dat ik vanavond bijvoorbeeld ga missen. Straks heb ik een besloten solo-optreden en dat is dan toch heel anders. Met de aangepaste arrangementen van Ferry was ik natuurlijk ook verwend. Die klonken zo goed, dat was een cadeautje.

Besloten feestjes? Word je dan ook ingehuurd door multinationals en dergelijke?
Zoveel doe ik dat niet, dat van vanavond is een congres, maar heel af en toe is wel een vraag om iets live te doen. Dus dat gebeurt inderdaad wel eens. Qua planning is het alleen heel lastig want het moet dan tussen tours door en het moet natuurlijk ook voorbereid worden.

Dit jaar staat in het teken van Anneke’s 25 jarig jubileum. Ergens in de jaren 90 van de vorige eeuw dartelde ze ineens het podium op met The Gathering om vervolgens door een hoop metalfans in de armen te worden gesloten. Na ‘Almost A Dance’ was ‘Mandylion’ een ware verademing en het startshot voor een bloeiende loopbaan. Het jubileumjaar wordt afgesloten met twee shows in de Effenaar Eindhoven op 16 en 17 november. Wat kan en mag je al over die show vertellen?
Best wel veel hoor! De afgelopen theatershow was natuurlijk ook al een soort terugblik, maar dan was alles in een akoestische setting. Daarmee trek je toch een anders soort publiek naar je optredens. Voor de show in Eindhoven zijn we nu ook een terugblik aan het voorbereiden op alles wat ik tot nu toe gedaan heb en alle projecten waaraan ik heb meegewerkt. Tijdens de jubileumshow wordt het echter een mengeling van metal, akoestisch en rock. We hebben ook het Kamerata Zuid orkest erbij en Danny Cavanagh van Anathema. We gaan dus wat doen dat zowel voor de metalheads als de liefhebber van mijn rustiger werk leuk is. Daar heb ik echt zin. In de songkeuze ben ik eigenlijk niet gelimiteerd. Je mag altijd een cover spelen, ook Anathema heeft songs die ik leuk vind, dus daar kijken we ook naar.

De afgelopen jaren heb je heel veel verschillende dingen gedaan, maar zijn ook nummers van jou opnieuw gearrangeerd voor bijvoorbeeld een orkest. Hiermee heb je (totaal) verschillende uitvoeringen van een nummer. Is er een graadmeter wanneer je iets als de ultieme versie zou beschouwen?
Zo, dat is lastig om te beantwoorden. Elke manier van uitvoeren van een nummer heeft een andere uitwerking. Als een nummer een goede haak, melodielijn of tekst heeft, dan kun je er van alles mee doen terwijl het nummer toch overeind blijft. Je zou er zelfs reggae van kunnen maken. Maar hoe het bevalt is een beleving van de luisteraar. Als voorbeeld kun je bijvoorbeeld ‘Helsinki’ van VUUR nemen. In zijn oorspronkelijke versie vind ik het heerlijk om dat hard te zingen. Na het arrangement van Ferry voor de theatershow was een heel ander nummer wat ik geweldig vond om veel ingetogener te zingen. Daardoor gaan mensen bijvoorbeeld opeens naar de tekst luisteren in plaats van naar de gitaarlijnen.

Zo’n soort uitwerking had je introductie op ‘You Learn About It’ ook. Opeens ga je heel anders naar dat nummer luisteren omdat je opeens weet waar het over gaat. Dan komen de openingsstrofes wel lekker binnen. De frustratie klonk ook na al die jaren nog door.
Dat is ook meteen een risico voor de beleving van sommige mensen. Die hoorden dat nummer en hoorden in de tekst dat je boos bent op iemand, dus dat was een veel mensen een liedje over liefdesverdriet. Als je daar bij het uitbrengen al te veel over vertelt, dan is er ook een stuk romantiek weg. In de trend van: en dit is een liedje over onze problemen met de platenmaatschappij. Dat komt niet lekker over. Het ontneemt mensen dan ook hun eigen interpretatie en om ze af te laten vragen: waar gaat de tekst nou eigenlijk over?

Daarbij komt waarschijnlijk ook dat mensen hun eigen herinnering hebben aan bepaalde nummers. Tijdens de Meet & Greet-ontmoetingen zul je dat waarschijnlijk ook terug horen.
Ik hoor inderdaad een hoop levensverhalen en ook emoties van mensen die dan nog hoog zitten na de show die dat meteen met je delen. Ze voelen toch een bepaalde verwantschap en dat vind ik ook mooi, omdat ze zich blijkbaar zo op hun gemak voelen om daar zo open te praten. Dan zijn er natuurlijk heftige verhalen van mensen die hun kind of hun man verloren zijn en dat mij vertellen in mijn winkeltje (Anneke had een kleine pop-up-store met items tijds de tour).

Vooruitkijkend komen we terecht op de Buma Rocks Export Award 2019 die aan Anneke zal worden uitgereikt op FortaRock. Of dat een eer is, of een stuk erkenning is niet direct eensluidend te beantwoorden.
Ik was met name blij verrast toen ik het hoorde. Verder was ik er niet zo mee bezig. De afgelopen jaren heb ik veel mensen, en niet de minsten, hem zien winnen en dan dacht ik er wel eens aan. Binnen de metal-scene is er een beperkt aantal prijzen die je kunt winnen en dit is er een van. Dus toen ik het bericht kreeg dat hij dit jaar voor mij is, was het meer van ‘Oh, da’s ook wel leuk’. Dat was ook het moment dat ik ging terugkijken naar wat ik heb gedaan voor de scene en hoe ik me in het buitenland profileer en dan is het wel een echte waardering.

Of wordt je toch liever gevraagd worden door Devin Townsend om op zijn nieuwe plaat te komen zingen?
Nou, gevraagd worden voor zijn platen en daaraan meewerken is wel hetgeen waarvoor ik dit allemaal doe. Binnen ons genre is hij wel een van mijn meest gewaardeerde collegae dus telkens als hij me vraagt ben ik weer happy. Mag ik beide ook op de eerste plaats zetten in plaats van kiezen? Het voordeel van iets opnemen is dat je het makkelijker kunt delen met mensen en dat iedereen het kan horen. Zo’n prijs is dan leuk, maar toch minder deelbaar. De Buma Rocks! Export Award geeft vervolgens inderdaad wel aanleiding om er weer andere dingen mee onder de aandacht te brengen. Nu kan ik op FortaRock samenwerken met Amorphis. Dat zorgt er wellicht voor dat zij of ik weer uitgenodigd worden op andere festivals omdat mensen toch weer zien waar je mee bezig bent.

Daarbij ben je redelijk zichtbaar en salonfähig (in goed Nederlands) door je aanwezigheid in bijvoorbeeld DWDD, de bijlage Vrouw van de Telegraaf of in de zaterdageditie van de Volkskrant.
Dat is ook een gevolg van het feit dat ik als een van de heel weinige vrouwen in onze scene de breedte in ben gegaan qua muziek. Daardoor ben ik tijdens dit persrondje ook in gesprek met veel verschillende media. Het is net als een inktvis die met zijn tentakels overal inzit en waarbij ik misschien niet excelleer in slechts een genre, maar op meerdere vlakken goed presteer. Ik ben niet de grootste in de metal-scene, ik ben ook niet de grootste in bijvoorbeeld de akoestische scene, maar ik ben wel altijd aan het werk. Daarbij doe ik ook niets dat ik niet leuk vind en zeg op veel verzoeken “Ja”. Dus als Guus Meeuwis mij vraagt om een liedje te zingen op een plein in Eindhoven, dan doe ik dat, gewoon omdat ik dat ook toffe dingen vindt.

Het zorgt er dan ook voor dat mensen die je in het theater hebben gezien, gaan luisteren naar wat je nog meer hebt gedaan. Dus dat zou ook een nummer van Napalm Death kunnen zijn. Dat toont je multi-inzetbaarheid. Maar waar zou je dan bijvoorbeeld “Nee” tegen zeggen?
Er moet wel een béétje melodie inzitten. Metal met alleen maar ruis dat zou ik niet doen. De aanvragen zijn er genoeg om als gastzanger op platen mee te doen, maar ik doe echt niks dat ik niet leuk vind! Het geeft wel aan dat het een luxepositie is om dingen af te wijzen.

Naast je eigen werk heb je ook veel covers gedaan. Dat varieert van Dead Can Dance tot Wim Sonneveld. Bij de ‘Nieuwe Madonna’ was het ook werk van Iron Maiden. Zijn er op dit moment nog nummers van anderen die je heel graag wilt spelen?
De inspiratie van covers kan heel spontaan komen. Dan hoor ik een nummer en bedenk ik opeens of het ook voor mij zou werken. Dan ga ik de melodie en akkoorden nalopen en kijk ik of dat lukt en past. Dan heb ik uiteindelijk een lijst met songs waar ik uit kan kiezen. Daarna kijk ik of ik ze in een solovoorstelling of in een ander project kan gebruiken.

Waarmee we komen op wat je nu gaat doen. Met ‘De Nieuwe Madonna’ keek je terug op wat je vormde tot zangeres, ‘Inchecken’ was een carrière-overzicht tot op heden, dus nu wordt het tijd voor jou om de toekomst te laten zien.
Dat is wel de bedoeling. Met de jubileumshows wil ik het terugblikken afsluiten. Na de theatertour, de optredens met het Residentieorkest wordt dat nog een keer een grote show om daarna aan wat nieuws te werken. Het was in het begin inderdaad de bedoeling om te werken aan VUUR-materiaal, maar er kwam wat anders uit. Hetgeen er uit mijn pen kwam kon ik niet verenigen met een metal sound. Dus ik maak nu eerst een rustigere plaat, die schrijf ik en neem ik dit jaar op, daarna touren om vervolgens verder te kijken. Ik wil eerst iets afronden voordat ik aan het volgende begin. Dus ik ben nu wel even met deze aankomende plaat zoet om daarna weer aan een bandplaat te werken.

En zo zit Anneke voorlopig nog niet stil. In de hoop dat we niet tot 2044 te wachten tot we elkaar weer spreken, sluiten we af. Na afloop van het halfuur blijkt dat er nog een aantal vragen open is blijven staan. Zo had ik nog willen vragen hoe haar zoon het vond dat Anneke ‘Zo Lief’ opnam. Een ander iets waar we nog stil bij hadden kunnen staan is wanneer de media Anneke nodig heeft en wanneer Anneke de media. Ach, voor 2044 staat de volgende afspraak, dan komt dat dan wel

Check de onderstaande socials voor meer informatie over deze band.