J.J.: “Het is een beetje eng en droef, maar ik moet zeggen dat alles van mijn pessimistisch wereldbeeld nadien de realiteit werd. Dit jaar 2020 werd echt balen op alle gebied.”
Harakiri For The Sky is krachtvoer voor aanhangers van verschroeiende black metal met heerlijke zwevende post metal als soelaas. Twee illustere figuren die zich openbaren als J.J. en M.S. blijken meesters in deze meeslepende catharsis vanuit de bergen in Oostenrijk. Zij leggen hun ziel en zaligheid in de lange epossen die je meevoeren naar een andere wereld. Drie jaar na ‘Arson’ komt hun vijfde werkstuk ‘Mære’ met enige vertraging uit, maar wij hadden omstreeks de donkere dagen voor Kerst al een diepgaand gesprek met tekstschrijver J.J. Nu deze anderhalf uur durende trip weldra wordt vrijgegeven, is het tijd voor publicatie!
Vera Matthijssens Ι 17 februari 2021
Hoe begin je aan een titanenwerk zoals ‘Mære’ want anderhalf uur speeltijd is toch wel erg lang?
Ja, maar voor ons is dat niet zo uitzonderlijk. Alle albums – behalve misschien de eerste die maar een beetje langer was dan een EP – hadden een aanzienlijke lengte. Zeker ‘Arson’ en ‘III: Trauma’ benaderden allemaal de tachtig minuten. Dat geeft allemaal niets voor ons, we werken alleen een klein beetje minder naast de band. Voor ons is de band ook ons werk en dus is er altijd veel tijd om aan de muziek en de songs te werken. Ik schrijf zelf ook voortdurend gedichten, bijna elke dag. Alles wat door mijn hoofd spookt, schrijf ik op. Dat wil niet zeggen dat alles goed is, we moeten later nog het kaf van het koren scheiden, maar zo hebben we toch altijd een aantal ideeën waar we mee aan de slag kunnen. Twee jaar is onze normale periode dat zo’n proces in beslag neemt om een album te schrijven. Zo liep het ook ditmaal. Normaal zou dit album al uitkomen in september, er ligt nu dus tweeënhalf jaar tussen ‘Arson’ en ‘Mære’. Ik weet nog niet zeker of het tot de volgende weer twee jaar gaat duren, het kan wat meer tijd vergen. We zullen zien wat er later gebeurt.
Jij en muzikant M.S. vormen een hecht team. Wat heeft jullie eigenlijk samengebracht?
We zijn schoolvrienden. We gingen samen naar school met de vroegere Karg drummer – dat is mijn andere band – en we kwamen altijd samen in de metalbar in het kleine dorpje in de bergen waar ik en de drummer woonden. Maar we gingen elders naar school. Op een dag bracht hij M.S. mee van ’t school en we toonden hem de bar en we werden vrienden. Hij speelde in Karg van 2010 tot 2012 ongeveer en dat waren de eerste stappen in aanloop tot het vormen van Harakiri For The Sky. We kenden elkaar dus al een paar jaar vooraleer we de band oprichtten.
De fans die jullie hebben zijn zeer toegewijd. Rondom zie je hen genieten met gesloten ogen…
Er moet iets zijn dat ons speciaal maakt. De muziek is erg atmosferisch en ook een beetje dromerig en aan de andere kant kunnen we ook heel heftig uit de hoek komen wat betreft de snellere stukken. Het is zoals een manische depressie. Altijd maar op en neer, dat is waar ik zo van houd in al die post rock en black metal. Je hebt altijd hoogten en laagten, soms is er alle twee minuten wel een andere sfeer. Dat maakt het altijd avontuurlijk om ernaar te luisteren.
Kunnen we de teksten van dit album ‘Mære’ nog steeds zien als een vorm van therapie?
Dat is altijd het geval, nu misschien meer dan ooit.
Waarom?
Voornamelijk vanwege de teksten. In het begin leken die wel voorspellingen die uitkwamen. Of iets dat mogelijk zou kunnen gebeuren in de toekomst. Het is een beetje eng en droef, maar ik moet zeggen dat alles van mijn pessimistisch wereldbeeld nadien de realiteit werd. Dit jaar werd echt balen op alle gebied. Niet alleen door het gebrek aan toeren, ook door het verlies van zoveel vrienden en mensen die er mentaal ten onder aan gingen door vervreemding en eenzaamheid. Hoe zal ik het zeggen? In zekere zin voel ik me verraden door zoveel dingen en mensen sinds dit jaar 2020 begon. Ik denk dat mijn teksten een goede reflectie zijn van dit alles. Zelfs wanneer ik ze meer dan een jaar geleden geschreven had, konden ze niet meer waarheid bevatten over de dag van vandaag. Het is nog steeds een vorm van catharsis en therapie voor mij en dat zal het altijd blijven. Teksten schrijven – het maakt niet uit in welke band ik zit – is altijd het belangrijkste geweest voor mij, meer dan songs schrijven. Ik voel me eerder een dichter dan een muzikant. Vandaar dat het nog steeds heel belangrijk en therapeutisch is voor mij.
Daar kan ik inkomen, schrijven is een goede uitlaatklep en het houdt je geest scherp…
En nu gaan de ergste dagen nog komen. Ik voel me altijd een beetje droevig omstreeks Kerstmis, omdat ik me altijd een beetje verloren en eenzaam voel rond die tijd, ook al heb ik mijn ouders nog. Ze leven beide nog en we hebben een behoorlijk goede band, maar op de ene of andere manier heeft Kerstmis me altijd melancholiek gemaakt. Ditmaal zal het me niet alleen weemoedig maken, maar ook verdrietig, omdat ik niet op bezoek kan. Mijn ouders hebben dat liever niet. Ik heb op dit moment geen vriendin, dus kan ik Kerstmis ook niet meer met haar vieren. Ik weet nu al dat alleen thuiszitten op kerstavond me heel down gaat maken. Ook de dagen daarna, met fuckin’ Nieuwjaar zal alles compleet een chaos zonder controle worden en ik heb er geen goed oog in. Iedereen die dit alleen moet doormaken zal er gehavend uitkomen. Het zijn rare tijden. Sommige zeggen dat ze er aan twijfelen of ze ooit dit jaar financieel te boven gaan komen. Ik vraag me af of ik nog ooit emotioneel zal herstellen na dit jaar. Er is teveel gebeurd in deze laatste maanden.
Is het daar ook zo dat je slechts een iemand kan uitnodigen?
De lockdown zal beginnen twee dagen na Kerstmis, want dat is belangrijk. Het is een politieke beslissing. De katholieke partij, die is het sterkste hier in Oostenrijk, wil niet verbieden om naar de kerk te gaan en mensen te ontmoeten met Kerstmis. Daarom gaan ze twee dagen later over op de lockdown. Happy Claustria! We gaan daarna in lockdown. Waarom? Omdat iedereen mensen zal ontmoeten met Kerstmis en het virus gaat dan zegevieren. Rond Nieuwjaar zal het aantal besmettingen exploderen, dus moeten ze ons opsluiten.
En nu met de nieuwe mutatie vanuit Engeland…
Je kan daar niets tegen beginnen. Het gaat al rond in vele landen, omdat ze er veel te laat op uit kwamen. Ik weet niet of het virus hetzelfde is, het is in ieder geval agressiever als het op besmettingen aankomt. Ik trek het mij niet aan. Ik ga me zo vlug mogelijk laten inenten en dan hoef ik me niets meer aan te trekken. Wat ik ga doen als alles terug normaal wordt, is een vlucht boeken naar New York City of ergens anders, Tel Aviv misschien, iets interessants, en mijn herwonnen vrijheid in het leven vieren. Ik ben niet gewend om meer dan drie dagen op dezelfde plek te blijven, dat heb ik ook al geschreven in mijn teksten, in ‘Fire Walk With Me’ geloof ik, en dat is niet gelogen. Dat is mijn leven. Dat is nooit anders geweest. Het grootste deel van de dag ben ik buitenshuis met enkel een tandenborstel op zak, mijn lader, wat kleren en mijn portefeuille. Niet veel meer ben ik nodig, ik ben meer een zwerver. Altijd onderweg.
Was er een bepaalde reden waarom je de titel ‘Mære’ gekozen hebt?
Niet echt. De titel ‘Mære’ is ontstaan vanwege de teksten. ‘Mære’ hier in Oostenrijk is zoals een geest die plaatsneemt op je borst en je nachtmerries bezorgt, die je ervan weerhoudt om te slapen. In dit geval is het een metafoor voor solide nachtmerries die je uit je slaap houden. Dat is nog iets wat me overkomt. Hoe ouder ik word, hoe minder ik slaap. Elke morgen als ik wakker word, voel ik mijn zoals in het gedicht ‘The Raven’ van Edgar Allan Poe. Alsof de dood me al van ver in de gaten houdt. Ik zou die gedichten beter niet lezen (grinnikt).
Kom op, je bent nog maar 33!
Ik weet het, maar het is altijd zo geweest. Ik heb altijd al het gevoel gehad dat de tijd loopt en ik niet verder kan. Dat zuigt, maar het is nu eenmaal zo. Toen we nog veel live speelden, dacht ik wel eens: o wat zou het fijn zijn als we eens een periode hadden zonder concerten, een maand of vijf of zo, en me concentreren op andere dingen, zoals vrienden ontmoeten of op reis gaan met een vriendin of zo, maar ineens is er anderhalf jaar zonder concerten. Goed, in de zomer hebben we tweemaal opgetreden, maar dat was anders. Wij boffen dus nog, want de meeste bands hebben helemaal niet gespeeld. Ik heb twee shows gespeeld met Karg en twee met Harakiri For The Sky. Maar iets anders kon je niet doen. Je kon de vrije tijd niet benutten voor iets leuks, om plaatsen of vrienden te bezoeken, alleen maar thuisblijven en op de zenuwen van je vriendin beginnen werken omdat je er maar zit en iedereen depressief is. Ik was down omdat onze Amerikaanse tournee en de concerten in Zuid Amerika afgelast werden. Het is altijd mijn droom geweest als muzikant om naar de VS te gaan en daar te spelen. Nu hebben ze heel die visumregelingen gewijzigd. Het kost nu dubbel zoveel, dus ben ik helemaal niet zeker of we het nog gaan doen in 2021 of 2022, omdat ik niet weet of we ons dit gaan kunnen veroorloven in de komende jaren. Heel wat dingen zouden veel beter gelopen zijn als dat virus er niet gekomen was. Het heeft niet alleen onze gezondheidszorg systeem overhoop gegooid, maar het leven van iedereen. Ook de toekomst van de jongere generaties, zij die nu twintigers zijn. Je gaat naar school, daarna naar de universiteit, en dan wil je de wereld zien, maar je kan niets doen. Misschien binnen twee jaar, maar ik denk dat de jongere generatie toch ook wel een beetje meer getraumatiseerd is door die hele situatie dan wij. Wij zijn al volwassen en kunnen rationeel denken. Ik vermoed dat dit ons evenzeer gaat bijblijven als 9/11. Het heeft de wereld helemaal veranderd en niet ten goede.
Er zijn verschillende gastbijdragen te vinden op ‘Mære’. Ten eerste Neige van Alcest. Hoe ben je met hem in contact gekomen en hoe heb je hem zover gekregen om bij te dragen aan de song ‘Sing For The Damage We’ve Done’?
Ik ken Neige niet zo heel goed, maar Mathias wel, omdat ze veel contact hebben via Facebook en we ontmoeten hen soms wanneer we op festivals spelen. Je loopt backstage al vlug iemand tegen het lijf en raakt dan aan de praat. Maar Neige is een heel verlegen iemand. Het is niet zo simpel om met hem in contact te komen als je elkaar vluchtig ziet op festivals, omdat hij heel down-to-earth en verlegen is en uit zichzelf niet veel zegt. Maar zoals gezegd heeft Mathias heel veel met hem gecorrespondeerd en hij voelde ons aan vanaf het eerste moment toen we hem vroegen of hij van de song hield. Hij was van plan om ook wat cleane stukken te zingen over de ruwe stukken. Ik ga niet zeggen dat ik de slechtste zanger aller tijden ben, maar als het aankomt op clean zingen, ben ik zeker niet al te best. Het was dus cool dat Neige ook zijn typische cleane gezangen hier aan toevoegde. Later deed hij ook de screams voor vier zinnen en ja, ik was behoorlijk trots dan, want ik en Mathias zijn Alcest fanboys van het prille begin. Ik geloof dat ik het eerste Alcest album gekocht hem, slechts enkele dagen nadat het uitkwam. Ik heb daar enorm veel naar geluisterd in mijn eerste jaar aan de universiteit. Ik was ook een grote Amesoeurs fan, nog steeds. Vandaar dat we ook enorm trots zijn dat hij samen met ons aan die song gewerkt heeft. Neige heeft zijn typische performance er aan toegevoegd en dat maakte het zoveel sterker dan het zou zijn zonder hem.
Hoe was het avontuur met de Portugezen van Gaerea, want ik heb ze besproken, maar ze blijven anoniem…
Ach, dit maakt deel uit van black metal, zelfs toen black metal nog maar pas bestond. Sommige bands doen dat nu eenmaal en bij sommigen past dat goed, maar ik ben niet zozeer een performer op het podium. Ik zie eruit zoals in mijn privéleven. De man die het podium opkomt is in mijn geval ook de man die het podium verlaat en achter de koelissen en die uithangt met zijn vrienden. Daar is bij mij geen onderscheid tussen te vinden. Ik heb geen behoefte om het nog meer theatraal te maken dan het al is door ook nog verkleedpartijen of dergelijke te gaan houden. Maar bij sommige bands past het wel en Gaerea is één van hen. Wij blijven er gewoon uitzien.
Het voordeel is dat jullie nu een drummer van vlees en bloed hebben, al twee albums denk ik?
Neen, het is niet onze drummer. Het is een studiodrummer. We hebben nog dezelfde live drummer als altijd. De studiodrummer is Kerim ‘Krimh’ Lechner. Gewoonlijk speelt hij in Behemoth en Septicflesh. Ik heb hem nog nooit in het echt ontmoet, want ik was niet in de studio toen de drums opgenomen werden. Dat laat ik over aan Mathias (M.S.) want ik ben weinig geïnteresseerd in al die studiofratsen. Mathias heeft hem uiteraard wel ontmoet. Ik ben er zeker van dat het een toffe gast is en hij wist perfect wat we wilden, zo te horen, dus zijn we zeer trots om hem aan boord te hebben op deze twee albums.
Woon je nu in Wenen?
Neen, ik woon halfweg Wenen en Salzburg, helemaal in de bergen. Ik heb de bergen nooit achter mij gelaten. Natuur is alles voor mij, vandaar dat het altijd moeilijk was voor mij om constant in een stad als Wenen te vertoeven. Daarom ben ik zoveel als ik kon altijd teruggekeerd naar Salzburg. Nu we geen concerten kunnen spelen en ook niet elke week oefenen, ben ik meer in Salzburg dan in Wenen. Ik voel me er een beetje meer thuis. De meeste van mijn vrienden in Wenen hebben niet veel tijd meer en ook mijn ander project, met de Karg jongens, behalve Paul wonen ze in Salzburg en Paul woont in Graz. Dus neen, ik hoef niet heel de tijd in Wenen te zijn. De andere mannen zitten wel in Wenen.
Ik ben ook altijd een fan van Placebo geweest, maar voor jullie is ‘Song To Say Goodbye’ toch wel een opmerkelijke keuze om te coveren. Hoe kwamen jullie daarbij?
Omdat Matthias een groot Placebo fan is en we hadden die insteek sinds het begin om voor bonustracks iets speciaals te kiezen. We zouden geen black metal nummers kiezen om te coveren of zelfs geen metalsongs. Dat zou te gemakkelijk zijn en weinig verrassend. Dus kiezen we meestal indie rock songs. Matthias is dan toch een grote fan, ik ook, maar niet zo vurig als hij. Matthias kon moeilijk kiezen, omdat hij het allemaal zo goed vindt, maar voor mij doet deze song me denken aan de periode in mijn leven – de zomer toen ik de middelbare school beëindigd had – en al mijn vrienden vertrokken naar verschillende steden en streken, zodat ik hen heel erg miste. Ik heb een erg intieme band met deze song. Daarom zei Matthias meteen: okay, we kiezen dan ‘Song To Say Goodbye’. Ook vind ik dat de songtitel prima past bij een band als Harakiri For The Sky, omdat het best wel door zou kunnen gaan als een titel die van mij komt.
Het betekent toch niet dat de band gaat stoppen?
Neen hoor, wij zijn nog lang niet klaar. We moeten alleen wachten tot alles terug normaal wordt. Dan kunnen we de volgende stappen ondernemen. We hebben onze concerten nu een jaar verlaat, naar 2022.
Wat was er nu gaande met gastzangeres Audrey Sylvain die extreemrechts zou zijn?
Daar wil ik het niet meer over hebben, we hebben genoeg van die rotzooi. We wisten helemaal niet dat het zo zat. Ze had ons gezegd dat ze afstand genomen had van Peste Noire en al die politieke shit van jaren geleden. We geloofden haar. Voor mij verdienen mensen die echt veranderd zijn een tweede kans, want als je ze geen tweede kans geeft, dan rennen ze terug naar hun idiote rechtsgezinde vrienden, omdat ze bij niemand anders terecht kunnen. Daarom geloofden we haar en hebben we met haar samengewerkt. Maar ze had een geheim profiel achter onze rug om waar niemand van wist. Toen we de tracklist publiceerden van het nieuwe album, kwamen er heel wat screenshots van haar waarop ze in gezelschap was van Oekraïense rechtsgezinde maten en paramilitairen. Dus hebben we haar moeten verwijderen van het album, want we werken niet met nazi’s en dat zullen we ook nooit doen. Nazi is natuurlijk een groot woord. Er zijn er nog die zeggen ‘vluchtelingen niet welkom’ en die noemen ze nationaal democraten, maar ze zijn duidelijk rechtsgezind en dat is al genoeg. Al dat politiek gedoe heeft helemaal niets te maken met Harakiri For The Sky. Er is één uitzondering: ooit hebben we een song geschreven, met kritiek op wat er gebeurd is in Utøya, omdat dit mij zo aangreep, maar daarvan afgezien willen we geen politiek in onze band en als er iemand in de toekomst zich aan ons presenteert als paramilitair en rechtsgezind, dan wijzen we hem de deur. Het is maar een geluk dat de vinyl nog niet geperst was met haar stem erop, of wij en het label hadden zware verliezen geleden om dat te vernietigen omdat zij erop zingt. We zijn natuurlijk niet meteen ingegaan op de commentaren van linkse rakkers. We hebben alles eerst goed onderzocht of de beschuldigingen wel terecht waren, vooraleer we konden handelen. Het heeft ons 36 uur gekost om dat allemaal na te gaan en te beslissen wat we zouden doen. Andere bands publiceren dan een statement van twee pagina’s on line, maar wij besloten dat niet te doen en er gewoon open over te praten in interviews. Voor sommigen blijkt dit niet genoeg te zijn. Sommige forums waar ik lid van ben, wachten schijnbaar nog steeds op een officieel statement van mij dat ik me distantieer van haar gedachtegoed. Dat vind ik nu ook wel overdreven. Ik ben dan geneigd om te zeggen: lees het nieuwe Decibel magazine waarin ik op acht vragen antwoord over dit onderwerp. Dus is het nu voor mij wel welletjes geweest. Het neemt veel te veel plaats in elk interview in. Probleem is dat de mensen echt van schandalen houden. Ze hebben het liever daarover dan over muziek. Welja, dat is blijkbaar menselijk, we zijn allemaal gossipvreters haha.
In 2021 zouden jullie in een normale wereld het tienjarige bestaan van Harakiri In The Sky kunnen vieren. Zijn daar toch nog enige plannen voor?
We hebben nog geen tijd gehad om daarover te praten, maar ik denk wel dat we iets speciaals gaan doen. Ik vermoed dat we een aantal songs gaan spelen die we nog nooit eerder live gespeeld hebben, maar dat moet ik nog met Matthias bespreken. We hebben elkaar de laatste maanden niet zoveel meer gezien. Misschien weet ik meer binnen enkele maanden.