Furia – Huta Luna
Pagan Records
Release datum: 10 oktober 2023
“De experimentele kant van Furia maakt ‘Huta Luna’ geen makkelijke plaat. Het is met recht een tweekoppig monster, maar wie zich daar niet door laat afschrikken en de sauna benadering (koud-warm, hard-zacht, snel-langzaam) kan waarderen, kan niet anders dan ‘Huta Luna’ een van de betere, zo niet beste avant garde black metal albums van 2023 vinden.”
Jan-Simon Hoogschagen I 24 oktober 2023
In de Poolse black metal underground is Furia uit Katowice een grote jongen. Sinds de oprichting van de band in 2003 wordt de wereld regelmatig verblijd met releases die aan de ene kant aansluiten bij de Poolse black metal traditie en tegelijkertijd compleet uniek en tegendraads zijn. Zo werd ooit een EP opgenomen diep onder de grond in een verlaten kolenmijn en was de meest recente plaat eerder een hoorspel dan een conventioneel metal album. Het laatste min of meer normale album is alweer zo’n zeven jaar geleden uitgebracht, het onuitspreekbare maar desalniettemin geniale ‘Księżyc milczy luty’. De band heeft een apart genre bedacht voor zijn muziek: necrofolk en eigenlijk zijn Furia en wat andere incarnaties van het “Let The World Burn” collectief de enige vertegenwoordigers van dit genre. Als je op basis van de platen van Furia necrofolk moet definiëren dan kom je uit op een vorm van ijskoude, grimmige black metal met een sombere, anti-christelijke inslag en her en der wat flarden folk en darkwave. Op ‘Księżyc milczy luty’ leidde dit tot een soort van black metal Joy Division.
Wanneer we het tamelijk bizarre en grotendeels onbeluisterbare ‘w Śnialni’ uit 2021 voor het gemak buiten beschouwing laten, dan is Furia anno 2023 een band die zijn naam eer aandoet. Furieuze, genadeloos doorrazende pure black metal in hapklare diepvriesbrokken van drie tot vier minuten – tenminste dat is het totdat het slotnummer ‘Księżyc, czyli Słonce’ (‘de maan, dat is de zon’) start om pas na 28 minuten weer op te houden. Wie op basis van de eerste helft van ‘Huta Luna’ had gedacht dat de af en toe opborrelende weirdness volmaakt verleden tijd is, komt bedrogen uit. ‘Księżyc, czyli Słonce’ is dat namelijk ten voeten uit. Misschien nog meer dan ‘w Śnialni’ is dit een aanslag op het uithoudingsvermogen van de luisteraar, want waar ‘w Śnialni’ nog eclectisch is en bijna elke minuut anders, is ‘Księżyc, czyli Słonce’ een ambient drone van bijna een half uur. Het is een sensatie die – mits afgezonderd in een prikkelloze, donkere ruimte ondergaan – je hypnotiseert en losmaakt van tijd en ruimte. Een en ander betekent dus wel dat je er open voor moet staan, zo niet dan is het een eindeloze bron van irritatie, suf gepiel op de vierkante millimeter zonder duidelijk doel. An acquired taste zoals men zo mooi aan de andere kant van de Noordzee zegt. Wanneer ‘Księżyc, czyli Słonce’ is overleefd, dan zou kunnen opvallen dat het de Yin is bij de Yang van de eerste negen songs. Misschien dat de titel van het massieve epos, ‘de maan, dat is de zon’, er op duidt dat Furia het ook zo bedoeld heeft, al zullen we daar waarschijnlijk nooit achter komen. Zoals frontman Nihil het verwoordt: “I don’t want to reveal too much, that would strip our work of all the elements which are intentionally not made explicit. It would destroy it.”
Desalniettemin is het vooral een lange cooling down na 32 minuten old school black metal waarin nagenoeg alle vakjes worden afgetikt: gruizig raspende vocalen, tremolo gitaar en een continue barrage aan blast beats en snare drum roffels waar een standaard metronoom gillend gek van zou worden. Opvallend is dat ook Furia niet ontkomt aan de Poolse variant van spaghetti western country. Zo rigoreus als Behemoths Nergal het doet in zijn nevenproject Me And That Man wordt het niet, maar de twang die af en toe opduikt in ‘Na Koń!’ zorgt voor wat afwisseling. Nog meer afwisseling is er in de vorm van surfgitaar akkoorden die je pas na een paar keer luisteren ontdekt. Diep onder de oppervlak van songs als ‘Idź!’ en ‘Maska Masce’ blijken de geesten van Link Wray en Dick Dale een duchtige tremolo mee te tokkelen. Een ander terugkerend fenomeen naast de duizelingwekkende snelheid waarmee de eerste negen tracks voorbijrazen is het vraag en antwoordspel dat – het zal wel door de tijd van het jaar komen – vaag doet herinneren aan de haka van de Nieuw-Zeelandse rugbyers. Waar de heren het over hebben blijft een raadsel als je het Pools niet machtig bent en geen zin hebt om de lyrics over te typen in Google Translate. Het voelt in ieder geval heel martiaal en heldhaftig en wat dat betreft ook weer heel old school black metal – zij het met een bijzondere twist. Naar verluid heeft Furia dit keer de – al dan niet teloorgegane – staalindustrie van Silezië, de thuisbasis van de band, als onderwerp gekozen. Er schuilt iets industrieels in de overheersende combi van drumroffels op hyperspeed, crash cymbals en continu met elkaar het duel opzoekende gitaren. Het vergt niet eens heel veel fantasie om de zinderende white noise van ovens vol gesmolten ijzer, walsen waar eindeloze platen nog roodgloeiend staal met grote snelheid steeds dunner worden en heel veel vage fabrieksgeluiden terug te horen in de songs. Maar dan, bij toverslag houdt het op en verandert het perspectief volledig. Wat de sissende geluiden, gongs, in de verte voorbijkomende vliegtuigen en andere “gevonden” geluiden betekenen, geen idee. Het geheel is magisch en meeslepend. De experimentele kant van Furia maakt ‘Huta Luna’ geen makkelijke plaat. Het is met recht een tweekoppig monster, maar wie zich daar niet door laat afschrikken en de sauna benadering (koud-warm, hard-zacht, snel-langzaam) kan waarderen, kan niet anders dan ‘Huta Luna’ een van de betere, zo niet beste avant garde black metal albums van 2023 vinden.