Laten we maar beginnen met de obligate woordgrap, dan hebben we dat maar weer gehad: nee, deze band doet zijn naam geen eer aan met de eerder dit jaar uitgekomen EP ‘Mizantropolia’. Een mislukking is dit werkstuk van de Poolse band Fiasko geenszins. Sterker nog, vergeleken met het drie jaar geleden verschenen debuutalbum ‘Głupcy umierają’ (“Dwazen sterven”) is het alsof hier een compleet andere band onder dezelfde naam actief is. Goed, er zijn twee nieuwe bandleden, maar dan nog. Geen samples, elektronica, een mix van nu metal en Rammstein en (godbetert) ballads meer. In plaats daarvan is gekozen voor een duisterder, uitgebeender en ijskoud black metal geluid dat – om het eenvoudig te maken – van een experimenteel jasje is voorzien door de nodige doom en post metal invloeden in de songs te verwerken. Mogen we dit een U-bocht noemen? Ja dat mag. Het is vergelijkbaar met de switch die Ministry maakte toen ze met ‘Land Of Rape And Honey’ aan kwamen zetten: een “we gaan het vanaf nu helemaal anders doen en of je dat leuk vindt of niet, boeien!”.

Niet alles is veranderd. Er wordt nog altijd in het Pools gezongen en de teksten zijn nog altijd post-apocalyptisch, zwaarmoedig en onheilszwanger. Maar afgezien daarvan zou ‘Mizantropolia’ van Fiasko 2.0 net zo goed een debuut genoemd kunnen worden. Vanaf de eerste minuut van ‘Golem’ wordt duidelijk dat Fiasko nu in dezelfde categorie te plaatsen is als landgenoten Furia en Kły en de wat conventionelere Oekraïense buren Drudkh. Furieus drumwerk inclusief blastbeats en tremolo gitaarstormen, gecombineerd met progressieve elementen als breaks en plotselinge maatveranderingen zorgen voor een zekere verfijning in de grimmige sfeer die de band neerzet. Waar ‘Golem’ nog als pure black kan worden weggezet, verschuift de focus gedurende het mini-album langzaam maar zeker steeds meer naar een vorm van experimentele, progresssieve post-black die – als het al ergens op lijkt – vaag aan het moderne Enslaved doet denken. Een door een Oost-Europese black metal mix gehaalde Enslaved, dat dan wel. De ontdekkingsreis door de wereld van het vernieuwde Fiasko gaat intussen gewoon door. ‘Usurpator’ is behalve een enerverende song ook een vijf minuten durende masterclass drummen. De geest van Neil Peart was vaardig over drummer Kalbarczyk in dit geweldige nummer. Het afsluitende ‘Letarg’ is de meest afwisselende song van de vier op deze EP, meanderend van beukende black naar gefluisterde poëzie. Je zou spontaan een cursus Pools willen volgen om te begrijpen wat met “Gwałtownie nadeszła cisza absolutna, Zimnym lęku dreszczem, tępym bólem w uszach” bedoeld wordt. Engels als muzikale wereldtaal: zo’n achterhaalde gedachte! Na een acht minuten lange muzikale reis door een koortsige nachtmerrie vol wanhoop en depressie is ‘Mizantropolia’ ineens voorbij. Vijfentwintig minuten kort, maar zonder ook maar een enkele overbodige of misplaatste minuut. Polen is nog steeds hét land voor vernieuwende en interessante post-black metal. Denk daarbij vooral niet aan de Behemoths en diverse varianten van Batushka, voor de ware juweeltjes moet je bij bands als Fiasko zijn.