In Tolkien’s wereld zijn er dingen die slechts één keer gedaan kunnen worden, het vervaardigen van de Silmarillen en ook dat van de “One Ring” zijn daar voorbeelden van. De vraag is, hoort een metalen muziekvertolking maken van “The Silmarillion” ook in dat lijstje? Dit is namelijk in 1998 al eens op meesterlijke wijze door Blind Guardian gedaan, kan deze poging van het Italiaanse orkest Ainur (naar de eeuwige geesten in de Tolkienwereld) enigszins bij dit niveau in de buurt komen? Het toeval wil dat ik een zeer groot liefhebber ben van zowel Blind Guardian als van Tolkien. “The Silmarillion” is van alle vertellingen die ooit op papier is gedrukt mijn onbetwiste favoriet. De lat ligt dus hoog voor Ainur.

Muzikaal gezien is Ainur een rock/metal orkest, veelal metal maar wel met echt een klassieke manier van componeren. Qua luisterervaring is het nog het meest te vergelijken met een soort Ayreon met wat Rhapsody in de mix. De soms behoorlijk complexe en progressieve composities worden naast “standaard metal instrumentatie” geleverd door diverse blaas- en strijkinstrumenten en verder horen we ook diverse vocalisten. De verschillende nummers zijn over het algemeen behoorlijk in lengte, heel gelaagd en soms zelfs chaotisch. Door afwisseling van ik tel toch zeker drie of vier verschillende zangers m/v wordt nog een extra laag aangeboord. Stukken die echt meer naar klassiek neigen als ‘Wars Of Beleriand’ worden afgewisseld met meer metal-stijl hymnes als ‘Hell Of Iron’. Kortom, als je niet gillend gek wordt van het vreselijke accent wat vele Italiaanse zangers plaagt is dit best een heel aardig album. Trouwens, Beleriand is een deel in het westen van Midden-Aarde wat niet meer bestaat in de tijd van Lord of the Rings. Opvallend ook is de aardige folky ballad ‘The Broidress’, ik vermoed over het verhaal van Beren en Luthien al weet ik dat door het eerdergenoemde accent niet zeker.

Ainur heeft op dit album dus heel wat moeite gedaan om de grootsheid van de “First Age” van Tolkiens wereld tot leven te wekken, helaas is dit waar de schoen wringt. In deze focus op grootsheid gaat het eigenlijke verhaal verloren en tegelijkertijd geeft de vaak snelle, drukke en chaotische muziek ook geen ruimte aan andere emoties. Het grote leed van de Elfen en de eerste mensen uit die tijd is bijvoorbeeld een onbetwist hoofdthema in het boek en hier is in de muziek niks van te bespeuren. ‘The Kinslaying (The First)’ bijvoorbeeld gaat over de directe aanleiding tot alle ellende van de Noldor-elfen in Middle-Earth tot de tijd van Lord of the Rings toe, dit gevoel komt er gewoon niet uit. Het continue bombast geeft het gevoel dat het in het boek alleen maar draait om epische knokpartijen en daarmee wordt het verhaal zwaar tekort gedaan. Daarbij, misschien is het flauw om de band hierop af te rekenen. Maar Tolkien was een taalkunstenaar van het hoogste niveau, en zijn poëzie wordt nu vertolkt door tekstschrijvers en zangers die de Engelse taal gewoon niet meester zijn.

De lat lag eigenlijk te hoog, en de verwachtingen worden dan ook niet ingelost. Misschien geen zuivere recensie gezien mijn verafgoding van het boek wat hier centraal staat, maar wie met onwaardige handen de Silmarillen wil aanraken zal zijn fikken verbranden. Dit is muzikaal gezien best een aardige progressieve rock opera, maar het verhaal wat het album wil vertellen komt voor geen meter over. De vertolking van “The Silmarillion” door Blind Guardian, die zich wijselijk toelegde op de vertellingen en niet puur op grootsheid, blijft dus op eenzame hoogte staan.