Toen we in 2005 ‘Masterpiece Of Bitterness’ van Sólstafir hoorden, was de kick enorm. Een band uit het fascinerende Hoge Noorden leek wel van een andere planeet te komen met hun e-bow geluiden die ik interpreteerde als ‘walvisgezangen’, want deze dieren zijn thuis in de wateren rond IJsland. De roots van deze stoere heren bleek black metal, maar het werd meer en meer atmosferisch, gelaagd en enigmatisch naarmate er meer albums onder de naam Sólstafir uitgebracht werden.

Intussen is een band uit IJsland nog wel een factor om rekening mee te houden, maar uniek is het niet meer. En het amalgaam van black metal, punk, classic rock en authenticiteit wordt omschreven als post metal. Vier jaar zijn verstreken sinds vorig album ‘Endless Twilight Of Codependent Love’ en nu is het tijd om hun achtste studiovrucht op de mensheid los te laten. Intussen heeft Sólstafir de stap van Season Of Mist naar nieuw label Century Media genomen en is de wereld na corona terug min of meer geopend. Toch geeft zanger/gitarist Aðelbjörn Tryggvason aan dat de muziek op ‘Hin Helga Kvöl’ best te omschrijven is door één woord: ‘alleen’. In eenzaamheid en isolement krijgen gedachten de vrije loop en ik kan me voorstellen dat de inspiratie voor deze muziek dan opborrelt. Zoals meestal zijn de teksten in de IJslandse moedertaal, maar de titel betekent ‘The Holy Suffering’ (het heilige lijden). Ruwe emoties en melancholieke schoonheid gaan hand in hand als we de negen songs in ons opnemen. Geen enkele band slaagt er zo treffend in om in zijn muziek het culturele erfgoed en de adembenemende natuur van het thuisland in geraffineerde soundtracks om te zetten. De hoofdsound van Sólstafir mag dan na al die jaren herkenbaar en vertrouwd gaan klinken zijn, maar in het grotere geheel zijn ze nog steeds uitzonderlijk en intens bezig.

Sólstafir zorgt voor het hele palet van hun kleuren en sound. Dat biedt afwisseling en houdt je hongerig naar meer. Er wordt ingetogen gestart met ‘Hún Andar’ met zijn heldere gitaarklanken, zwevend gevoel en weemoedige zang, maar spoedig valt men rockend uit. Sommige luisteraars zullen echter al verrast opkijken wanneer ze het titelnummer beluisteren, want na een sfeervolle intro en uitwaaierende klanken is dit een streepje black metal uit de beginperiode. Niet zo ruw en garagesound achtig als vroeger, maar een puike gedecideerde zwarte metaalfurie die energie over ons heen stort. Het is verfrissend, maar smeuïg in de huidige sound verwerkt. Het derde nummer ‘Blakkrakki’ komt bepaald catchy door de boxen gegalmd en de zang doet me zelfs aan Robert Smith van The Cure denken. Eén van de fijne dingen die ik heel hoog in schat bij Sólstafir is dat hun muziek geen gejaagd gevoel geeft. Zelfs de punkachtige, opstandige songs als ‘Gryla’ niet. Een mooi voorbeeld van dit gebrek aan haast is ‘Sálumessa’. Het is een traag nummer vol zwevende klanken, beschouwende zang en een onbestemd verlangen. Dat is een andere gave van deze band. Het worstelen met jezelf en de wereld om je heen deel je met anderen, iedereen ziet af, zelfs de natuur, zoals het thema van deze plaat is en dat is een troost die hoop geeft en dat doet leven.

Elke song heeft zo wel zijn kenmerken. In ‘Vor As’ duikt nabij het einde een vrouwenkoor op voor accentueren van de titel, in ‘Freygátan’ is het piano en breekbare zang die heerst en pakkend is, zeker wanneer er ook nog eens een klassieke, gevoelige gitaarsolo voorbij fietst. De wanhoop en opstandigheid in de zang van ‘Grýla’ worden gesublimeerd door een atmosferische solo en kalm gitaarstuk. Er duiken terug een beetje zwartgeblakerde invloeden op in het wilde ‘Nú Mun Ljosid Deyja’ en het laatste nummer houdt nog een verrassing voor ons in petto, want dat is het meest experimenteel. ‘Kuml (forspil,salmur, kvedja)’ is zelfs ceremoniaal te noemen. Plechtige gezangen weerklinken als in een ritueel, later worden synthesizers doorkliefd door een schetterende saxofoon. Als dat geen verrassing is! Samengevat kunnen we stellen: geen enkele band klinkt zoals Sólstafir en zij blijven uitmunten in authenticiteit.