SAOR is sinds 2013 het voornaamste muzikale vehikel van de Schot Andy Marshall, voorheen in Falloch en tevens actief in Fuath. SAOR staat voor Caledonian metal en dat houdt naast het zwartgeblakerde fundament tal van andere elementen in. Neem gelijke delen folklore, heidense pagan, atmosferische black metal, klassieke heavy metal en symfonische verhevenheid en kneed dit alles tot een betoverend geheel. Je moet het maar kunnen. Telkens blijft Marshall ons verbazen.

Intussen zijn er vijf steeds beter wordende albums de revue gepasseerd en hebben we het genoegen om het zesde studioalbum ‘Amidst The Ruins’ te leren kennen en bespreken. Zoals steeds heeft Andy veel zelf in de hand gehouden, componeren, teksten, gitaar, bas en zang, maar hij laat zich bijstaan door een band die in de studio presteert en anderzijds een bezetting die de hort opgaat. Voeg daar nog een aantal gastmuzikanten bij en je weet dat dit allerminst barbaars gaat klinken met de verfijning door viool, cello, allerlei fluitjes (weemoedig aangewend), vrouwelijke zangpartijen en viola.

Het album is een ode aan de natuur en bestaat uit vijf lange tracks met een veelvoud aan diepgang en sfeer. De dertien minuten van titelsong ‘Amidst The Ruins’ geeft zijn geheimen prijs wanneer drums invallen en vlammende, maar melodieuze gitaren het zwartgeblakerde woud betreden. Dit nummer bulkt van fraaie gitaarmelodieën, maar fluitspel verzacht alles evenzeer. De zang is voornamelijk screams en toch blijf je heel de tijd door een zalvend, zwevend gevoel houden. Na zeven minuten komt weemoed op de voorgrond en dat is te horen in tokkelende gitaren en fluitspel. Daar is trouwens Ella Zlotos verantwoordelijk voor, alsook voor fijne vrouwenzang in de songs. Het wordt terug even black metal, vervolgens is er mannelijke en vrouwelijke cleane samenzang. Er wordt naar een apotheose toegewerkt, maar het besluit is voor het fluitspel. Twaalf minuten ‘Echoes Of The Ancient Land’ start uptempo en men zou het catchy black metal kunnen noemen, maar fluit en waardig klinkende cleane zang zijn de ommezwaai. Het is epische muziek, nu eens met folky melodieën, dan een verstilde tokkel, en dan weer etnisch gekleurd of een tragere uitbarsting… er zit van alles in zonder dat je het spoor bijster geraakt. De uitwaaierende leads in ‘Glen Of Sorrow’ zijn wel heel mooi, trage, bewuste klanken brengen vrede en dit gaat na twee minuten over in een gezapig ritme van heidense aard. Verderop wordt de ruwe, barse zang van repliek gediend door cleane vox, terwijl het ten allen tijde aangenaam in het gehoor ligt. Het vierde nummer ‘The Sylvan Embrace’ (de weldaad van het woud) is een primeur. Zo akoestisch en kalm heeft SAOR nog nooit geklonken. Jo Quail speelt cello hier en Ella zingt prachtig. Aarzelende gitaarnoten verdampen in een weidse aan Sólstafir herinnerende post metal sfeer. Op deze ingetogen muziek beklijft de fluisterzang meteen. Wat doet dit me aan Empyrium denken! De serene, cleane samenzang is bijna vroom te noemen, het straalt eerbied uit en wordt ondersteund door cello en fluit. We denken aan de wijze woorden van Marshall tijdens ons gesprek: ‘Ik zou het geen black metal noemen, ik denk niet dat de pure blakkie hier weg van gaat zijn’. Ter illustratie: bekijk de prachtige uitvoering van dit rustige nummer in de videoclip waar een smeulend vuur in de natuur de aanwezigheid van de mens verraadt. Het laatste nummer, 14 minuten ‘Rebirth’ maakt de cyclus compleet, met intense black metal, sierlijke leads en fluit als verzachting en daarna de viool op een bedje van smooth rock. Weer denk ik aan de aanpak van Empyrium. Dit zou zeker passen op Prophecy Fest! Maar het geheel heeft de persoonlijke stempel van Andy Marshall. Dit heeft de oorstrelende rijkdom van Empyrium, de woestheid van Winterfylleth en de gratie van… Caledonian metal geïnspireerd door de machtige natuurkrachten om hem heen. De score zegt meer dan woorden. Een kathedraal van een album!