Net voorbij Breda begint een andere wereld. Vanaf het moment dat je de grens oversteekt zie je andere huizen en wegen. Daarbij blijft het niet, het muzikale landschap is ook volledig anders bij onze zuiderburen. Uiteraard wordt in België net als bij ons veel geluidsdiarree geproduceerd, maar daar staat tegenover dat metal er echt leeft, meer dan in Nederland, een bloeiende underground black metal scene buiten beschouwing latend. In Studio Brussels Zwaarste Lijst, de jaarlijkse door de luisteraars samengestelde hitlijst met de beste heavy songs aller tijden, staan natuurlijk de usual suspects Metallica, Limp Bizkit en consorten, maar de lijst wordt gedomineerd door Belgische bands. Dat zijn naast bekende namen zoals good old Channel Zero en het mythische AmenRa, bands die ons (nog) niet veel zeggen zoals Brutus (nummer 1 nota bene), Stake, MIAVA, Pothamus en Psychonaut. Deze bands zijn in België groot, héél groot . Als er al een gemeenschappelijke deler is, dan is het dat de meeste van deze nieuwe en zeer interessante Belgische bands post-iets zijn. Post rock, post metal, post hardcore, post sludge, bedenk het maar. België en metal is dus meer, veel meer dan de repeatknop die Graspop heet.

Een van de vaandeldragers van die nieuwe  Belgische metalscene is Psychonaut, een trio uit Mechelen waarvan de platen verschijnen bij het in post metal gespecialiseerde Pelagic Records. Het album ‘Unfold The God Man’, waarmee de band als een komeet omhoog schoot naar de eredivisie van de Belgische metal, is intussen al vier jaar oud en na een live en een split ep was het hoog tijd voor het beroemde en gevreesde tweede album. Wat bij ‘Violate Consensus Reality’ in eerste instantie vooral opvalt is hoe dicht de band bij het geluid van het debuut is gebleven. Zo dicht zelfs dat ik bij het openingsnummer ‘A Storm Approaching’ even dacht naar ‘The Story Of Your Enslavement’, een van de prijsnummers van ‘Unfold The God Man’ te luisteren. Dat was dus niet het geval, maar de typerende gelaagde post-metal met zware riffs en nietsontziende screams afgewisseld met meerstemmige, bezwerende chants maken duidelijk dat Psychonaut is niet van plan de ingeslagen weg te verlaten om iets nieuws te proberen. Waarom zouden ze ook? Gelukkig is ‘Violate Consensus Reality’ niet slechts een simpele kopie van het debuut. Zo is geprobeerd om dit keer wat meer maat te houden en niet te vervallen in psychedelisch gefriemel, het enige manco aan het debuutalbum dat welbeschouwd te lang was. Goed, er is nog steeds een afsluitend nummer van ruim twaalf minuten, maar afgezien daarvan is er weinig gevaar dat luisteraars het spoor bijster raken in eindeloze improvisaties.

De kracht van Psychonaut is en blijft de enorme creativiteit die spreekt uit de vaak complexe composities waarbij de riffs over elkaar heen tuimelen en er in elk nummer wel iets bijzonders te horen is – als het geen ingenieuze drum fills zijn, dan zijn het wel bijzondere instrumenten,  geluidseffecten of gastbijdragen. Door het spel met dynamiek, de proggy inslag van de band en het ogenschijnlijk speelse gemak waarmee de ingewikkelde songs gespeeld worden, is het niet overdreven om Psychonaut een Belgische variant op Opeth te noemen. Wel eentje die ook nog wat scheutjes Tool, Neurosis en Mastodon in de betonmolen giet. Nieuwe (nou ja, vergeleken met ‘Unfold The God Man’) drummer Harm Peters blijkt een duivelskunstenaar die klinkt alsof de Indiase god Shiva een metaldrummer is geworden terwijl gitarist Stefan de Graef zijn gitaarspel kruidt met Van Halen-achtige finger tapping solo’s die mooi contrasteren met de loeizware riffs die het fundament van Psychonaut zijn. Het resultaat is een stevig mengsel waarmee indrukwekkende bouwwerken opgetrokken worden. Niet het soort plompe vormeloze bunkers uit gewapend beton. Nee, de heren van Psychonaut metselen een naar de hemel reikende kathedraal, een bouwwerk met kapitelen, luchtbogen, pinakels en tierelantijnen. Sierlijk en tegelijkertijd massief. Een muzikaal gebouw bedoeld om te overdonderen en dat is precies wat ‘Violate Consensus Reality’ doet. Of songs als ‘Interbeing’, ‘All Your Gods Have Gone’ en ‘Hope’ een zelfde status zullen krijgen als het al genoemde ‘The Story of Your Enslavement’ of ‘The Fall of Consciousness’, het is afwachten geblazen. Met ‘Violate Consensus Reality’ bevestigt Psychonaut in ieder geval definitief één van de belangrijkste en meest interessante hedendaagse Belgische metal bands te zijn.