Wat gebeurt er als je blackgaze naar een volgend level wilt brengen? De kans is groot dat het af en toe heel erg op post punk gaat lijken en dat is precies wat er aan de hand is op ‘De Droom’ (voluit ‘Noctambulist II: De Droom”) van de Tilburgse band Noctambulist. Waar op het debuutalbum ‘Elegieën’ al black metal werd vermengd met de nodige post weet ik veel wat invloeden, op het nieuwe album lijkt het maar al te vaak of je naar Nederlandstalige alternatieve new wave uit de jaren tachtig luistert. Wie daar meer van wil horen moet maar eens de excellente verzamelaar ‘De Toekomst Laat me Koud’ opzoeken en zelf beoordelen in hoeverre de new wave passages van Noctambulist hier al dan niet uit de toon vallen.

Het grote verschil en het bewijs dat het toch wel degelijk 2025 is, is de black metal die op ‘De Droom’ soms ver te zoeken, maar nooit echt weg is. De samensmelting van deze uitersten, Nederlandstalige new wave en black metal, leidt tot een bijzonder album. Melancholiek, dromerig en grimmig tegelijkertijd. Dat dromerige is natuurlijk niet zo vreemd voor een album dat ‘De Droom’ heet, al gaat het bij Noctambulist vooral over dromen die niet uit zijn gekomen. Dromen van een rustig huisje-boompje-beestje leven in een Vinex wijk, best een bijzonder uitgangspunt voor black metal. Of is de droom eigenlijk eerder een nachtmerrie, een terugblik op een periode (tien jaar wordt een aantal keer genoemd) die gelukkig of juist jammer genoeg ten einde is? Het wordt nooit helemaal duidelijk en dat is goed. Laat er maar wat te interpreteren blijven in plaats van alles voor te kauwen. Net als de vraag wat te doen met alle duidelijke en minder duidelijke verwijzingen naar de bijbel, psalmen en religie in het algemeen. Ik denk niet dat Noctambulist een christelijke band is, maar de taal van de schrift sijpelt wel door in de songteksten.

Qua teksten doet ‘De Droom’ sterk denken aan het Nederlandstalige werk van Amenra: dezelfde pijnlijk schurende eerlijkheid gevat in woorden die bijten als zout in verse wonden. Titels als ‘Aderlater’ en ‘Lichteter’ versterken dit gevoel van verwantschap. De melancholie – of is het gelatenheid – van de teksten uit zich in de muziek die het ene moment bijna Spinvis-achtige trekjes heeft, duidelijk gezingzegd en ondersteund door introvert gitaargetokkel en het volgende moment aanzwelt tot een orkaan van tremolo black metal gitaargeraas. Geraas waarin de melodie overigens nooit ver weg is. ‘Gevoelsmens’ is een goed voorbeeld van de twee zielen die in Noctambulist huizen. Het nummer begint met een lang uitgesponnen ingetogen intro en verwordt dan tot black metal, Blastbeats, tremolo riffs waarover een melodieuze leadgitaar kronkelt. Black met een Spinvis-tekst, dat dan wel weer want hoe zou je bitterzoete zinsnedes als “Ik ben zeg maar echt een gevoelsmens / Een sentimentalist, beslist / En in momenten van zwakte / Poog ik dat te herpakken / En nooit meer los te laten” anders moeten beschrijven? ‘De Droom’ staat vol met dit soort tekstuele pareltjes en of ze nu clean worden gezongen, gedeclameerd of met een bijtende black metal scream worden uitgespuugd, ze zijn dubbelzinnig, pijnlijk en – ongeacht de gekozen zangstijl – verstaanbaar.

Door de felheid van black metal te combineren met de melancholie van post punk heeft Noctambulist van ‘De Droom’ een bijzonder en met weinig anders te vergelijken album gemaakt. Het is geen pure blackgaze, geen snelheidsrecords verpulverende trve black, geen Nederlandstalige dreampop. Het is het allemaal niet en tegelijkertijd is het juist dat allemaal samengebald en gekneed tot iets nieuws. Iets waarin al die elementen terug te horen zijn. ‘De Droom’ is ook een album dat je als het af is opnieuw wil horen. Enerzijds omdat er muzikaal zoveel te ontdekken valt, meer dan je in één luisterbeurt eruit kan halen (van mellotron tot galmende twang gitaar), maar ook om je onder te dompelen in de herkenbare nostalgische weemoed die spreekt uit de teksten.

De intro verraadt niet veel, maar eens de rockerige gitaren het openingsnummer ‘Klatergoud’ inleiden moet ik toch even bekomen van een kleine schok. Meteen maar het promopraatje erbij halen en dan wordt het allemaal wat duidelijker. Noctambulist brengt post-black metal, niet meteen m’n stokpaardje, maar na een minuut of vier luisteren moet ik bekennen dat ik het wel kan appreciëren. De heldere gitaarklanken, gekruid met die hese krijsende vocalen en de vaak zeer slepende, traag voortschrijdende composities die meermaals een verrassende wending nemen, geven me een wee gevoel in m’n maag, maar doen me ook lichtjes wegdromen. De kunst is om tijdens die sfeervolle soundscapes de luisteraar toch alert te houden en dat lukt voor het overgrote deel ook. Alleen tijdens ‘Vreugd’ heb ik het gevoel dat ik iets te ver heen ben, maar word ik tijdig wakker geschud met de tonen van ‘Noctambulist’. Zeer melancholisch allemaal, met passages die naar doom hellen en soms doet het me zelfs aan regelrechte rock denken, terwijl de kristalheldere instrumentatie het toch weer een ander uitzicht geeft. Het gaat nergens echt de depressieve kant op, integendeel, ‘Vagevuur’ bijvoorbeeld (in 2020 reeds uitgebracht als single) vind ik vrij opgewekt klinken. Enige minpunt vind ik het drumgeluid, dat me iets te gekunsteld lijkt. Vooral de snaardrum klinkt te gemaakt. De Nederlandse teksten zijn dan weer een meerwaarde voor ons Nederlanders/Belgen.

Een prettige kennismaking met deze Nederlanders is “Elegieën” in ieder geval. Dat de groepsnaam dezelfde is als die van de ongeveer op hetzelfde tijdstip opgerichte band uit Colorado, is een klein beetje een spijtige zaak, maar de speelstijlen liggen zo ver uit elkaar dat dat geen onoverkomelijk probleem zal vormen. Liefhebbers van bands als Alcest, Ellende (Todbringer!), Somn, Show Me A Dinosaur en dat soort bands kunnen dit debuut zeker smaken.