KŁY – Cienie
Pagan Records
Release datum: 21 december 2021
“KŁY is bovenal een experimentele, eigenzinnige en complexe black metal band die er een pervers genoegen in lijkt te scheppen de luisteraar op het verkeerde band te zetten.”
Jan Simon Hoogschagen I 4 januari 2022
Het enigszins enigmatische Poolse trio KŁY komt in een tijdspanne van drie maanden met twee albums op de proppen. De als een tweeluik gebrachte tweeling Chen / Cienie is de afgelopen winter opgenomen in de Czyściec Studio in Katowice en GegenRegenBogen in Hamburg, onder leiding van Nihil van de geestverwante band Furia. Net als Furia brengt KŁY een bijzondere mix van post-black metal, avantgardistische experimenten en cold wave. De Poolse teksten, die afwisselend gezongen, gemompeld en geschreeuwd worden, blijken na vertaling stuk voor stuk melancholische overpeinzingen over verdriet, eenzaamheid en vervreemding te zijn, maar ook zonder ook maar een enkel woord Pools te verstaan is snel duidelijk dat somberheid troef is op Chen en Cienie.
Chen verscheen op de dag van de herfstequinox, 22 september. Cienie is op de mensheid losgelaten op de winterzonnewende van 21 december. Dit is ongetwijfeld geen toeval, maar hoe ik deze symboliek in het totale plaatje moet passen is mij een raadsel. Dus we laten de metafysica en diepere betekenislagen even voor wat ze zijn en concentreren ons op de muziek, want als niet-Polen moeten we het vooral daar mee doen.
Cienie is zoals gezegd het tweede deel van een diptiek, oftewel een tweeluik. Vaak vullen de delen van een tweeluik elkaar aan of zijn ze in zekere zin elkaars tegenpolen. In het geval van KŁY is duidelijk te horen dat Chen en Cienie tegelijkertijd zijn opgenomen, zo naadloos gaan beide albums in elkaar over. Geen akoestisch album vs. elektrisch, of studio vs. live, maar een deel een en twee van hetzelfde verhaal. Op beide albums toont KŁY zich een duidelijke exponent van de hedendaagse Poolse (post-)black metal, met die typische mix van introspectie, old school black metal en dissonante passages. Inderdaad, de schaduw van Furia hangt duidelijk over deze band, al moet gezegd worden dat KŁY nog wat verder gaat met de toevoeging van cold wave synthesizers. Bovenop de grimmige, vaak ijskoude black metal geeft het de muziek op beide albums iets duisters en iets mysterieus. Als Cienie (“schaduwen”) begint zou je nog kunnen denken met een traditioneel, op Scandinavische leest geschoeide black metal te maken te hebben. ‘Zbarwi’ is een up tempo track met prominente bas en een stevige, tegen blastbeat aanleunende, drum. Maar bij het volgende nummer ‘Isgla’ horen we, zij het aarzelend, de eerste tekenen dat dit niet het zoveelste dertien in een dozijn black metal album is. Het tempo gaat omlaag en de synthesizers proberen hun weg naar de voorgrond te vinden. Op ‘Isgla’ lukt dat niet helemaal, hier overheerst nog de metal, maar bij het derde nummer ‘Nieklanie’ is het alsof we via een of andere weeffout in het ruimtetijdcontinuüm in de vroege jaren tachtig beland zijn en naar een bizarre kruising van The Cure, The Sound en Bathory luisteren. De doomy new wave geluiden zijn wel wat KŁY onderscheidt van de massa en het is wel eens lekker om een andere vorm van post-black metal te horen waarbij wat minder naar de schoenen gestaard wordt. Niet dat het daardoor vrolijker wordt, integendeel. Je hoeft het Pools niet te begrijpen om te voelen dat dit loodzware stuff is.
De experimenten met koude synthesizerklanken en echoënde vocalen in combinatie met Burzum-achtige trage black metal en de typische spreekzang (het van het ene moment op het andere overgaan van zang naar het à la Leonard Cohen declameren van de overigens compleet ongrijpbare en onbegrijpelijke teksten) doen denken aan de eclectische mix van stijlen die we destijds bij bands als Anathema en Paradise Lost ook wel hoorden. Maar waar die bands hun basis hadden in een mix van doom en death metal, daar is KŁY bovenal een experimentele, eigenzinnige en complexe black metal band die er een pervers genoegen in lijkt te scheppen de luisteraar op het verkeerde band te zetten. De dromerige, half-akoestische afsluiter ‘Wietrznia’ is daar een laatste bewijs van.
Cienie is een gelaagd werkstuk dat tijd nodig heeft om binnen te komen. Wie KŁY de tijd geeft ontdekt een band zoals er maar weinig zijn. Wat we verder nog kunnen verwachten is eens te meer een raadsel. De band zelf zegt “Dat is alles. Een lange periode van stilte ligt voor ons. We hebben nu niets. We vallen vast weer in slaap. We weten niet wat er zal gebeuren…” Laten we hopen dat dit niet waar is, Chen/Cienie doet naar meer KŁY verlangen.