Ik neem aan dat de heruitgave van jullie tot nu toe enige album ‘Divine Spiritual And Intellectual Development’ de aanleiding was om de band weer nieuw leven in te blazen? Of ligt het iets anders?
Boudewijn en ik kregen in de loop der jaren veel mailtjes van mensen die de plaat te gek vinden. Mensen die mij mailde of ik wel door had dat ‘Divine’ een cult album was geworden. En om eerlijk te zijn was dat compleet langs me heen gegaan. Ik leef niet in het verleden, maar ik word ook een dagje ouder. En het was voor mij toentertijd niet goed afgesloten. Ik weet van mezelf dat ik sommige dingen ook heel lang vasthoud. Ik kan heel lang frustratie vast houden. Als je ouder word, snap je dat dit niet altijd de juiste manier is. Soms moet je dingen los laten. Ik kreeg dus last van wroeging. Wilde af van negativiteit. En dat kan je alleen maar doen door in het verleden te duiken en het goed proberen te maken. Het hele Usurper-verhaal was voor mij een ‘dark place’ geworden. Terwijl het, als je het van een afstandje bekijkt, natuurlijk een bizar verhaal is. Van twee jonge mannetjes die totaal niet konden spelen en drie jaar later hun eerste platendeal tekende. We waren net achttien. Het ging ook opeens allemaal zo snel. En we waren zo jong. Het ene moment stonden we ergens in een kroeg te spelen en nog geen jaar later in sporthallen. Opeens liepen er allemaal zakenmannen om ons heen met aktetassen ons te vertellen wat we moesten gaan doen. En dan had je in de band iemand als ik. Ik nam het allemaal zeer serieus en had een ongelooflijke ambitie, naast de mensen die het allemaal wel grappig vonden. Bandleden die elkaar niet konden uitstaan. Ik was een soort babysitter geworden. Kijk, ik ben iemand die niet ergens 100% induikt maar 1000%. Als je dan moet opgeven omdat je gewoon niet het gevoel hebt dat je mensen kunt vinden die dat begrijpen, is dat zeer pijnlijk. Zo voelde dat ook. Ik heb dus jarenlang al die gevoelens opzij gezet. Ik was bezig met de toekomst. Ik kijk niet naar het verleden. Maar je wordt ouder en kijkt wel eens in de spiegel en denkt: ‘Wat ben je kinderachtig bezig.’

Toen kwam er een aanbieding voor een re-release. Boudewijn en ik zijn de kroeg in gedoken om het te bespreken. Wat naast mijn eigen emotie wel heel verhelderend was. Kijk, als je achttien bent sta je toch heel anders in de wereld. Echt praten deden we toen niet. Het is nu soms wel eens erg geestig hoe verschillend we op precies dezelfde situaties terug kijken. We zijn qua karakter eigenlijk helemaal niet zoveel veranderd. Alleen zien we nu de voordelen van de verschillen. Ik ben de ambitieuze rouwdouwer voor wie de sterren niet hoog genoeg rijken. En Boudewijn is de stille nuchtere gast die alles een op zijn gemakje bekijkt. En blijkbaar ligt onze kracht daar ergens in het midden. Daar moesten we echt wel aan werken, want toen we de reünie shows tot een goed einde hadden gebracht kwamen de aanbiedingen voor een nieuwe plaat. En het was allemaal zo goed verlopen. Ik was mijn demonen uit het verleden kwijt. Ga ik het risico lopen om die goede vibe weer op het spel te zetten? Ik besefte dat een nieuwe plaat risico mee zou brengen. Zouden we ons op glad ijs begeven? Het had echt nog wel wat voeten in de aarde. Maar wat ben ik blij dat we het toch hebben gedaan. Dit album was een monster productie om te maken maar ik heb van iedere minuut genoten.

Hoe kwam die uitgave van ‘Divine Spiritual and Intellectual Development’ via het Braziliaanse Marquee Records eigenlijk tot stand? Niet het meest voor de hand liggende label lijkt me?
Zoals ik al zei; het was de timing. En het contact was tof. Ik vind ook echt dat hij er prachtig werk van heeft gemaakt. Het is al tof als een label z’n afspraken nakomt. Wat dat betreft krijgt Armando en Marquee records een pluim.

Even terug naar de herrijzenis. Ik heb het niet helemaal goed in beeld maar volgens mij zijn er tussen 2016 en nu best veel wisselingen geweest. Kunnen we concluderen dat Boudewijn en jij de kern vormen? En kun je een soort van tijdlijn schetsen wie er de afgelopen jaren betrokken zijn geweest.
Pfewwwwww… Als er één ding Usurper kenmerkt, dan zijn het wel de line-up changes. Wij hebben vanaf dag één te maken gehad met een komen en gaan van mensen. Vroeger omdat we zo jong waren natuurlijk. Wij waren pubers die vreselijke herrie maakte. Thrash/death metal was toen nog geen volwaardige muzieksoort. Er was maar een klein groepje mensen in Nederland mee bezig. Nou, ga dan maar eens op zoek naar muzikanten die het begrijpen. En in dat kleine groepje wisselde alles en iedereen onder elkaar. Als er bij Thanatos een drummer wegging, vroegen wij die. En andersom. Pas jaren later kwamen er wat muzikanten bij. Het was net een olievlek die zich verder verspreidde, maar Boudewijn en ik hadden nog de pech dat we de jongste waren. Wij hadden geen fancy versterkers of hightech apparatuur. Daar hadden we helemaal geen geld voor. Het enige wat we hadden was een stompzinnig geloof in wat we aan het doen waren. Maar daar houd je geen muzikanten mee. Dus als wij een drummer hadden die kon spelen werd hij weggekaapt door een band die het ‘wel’ gingen maken. Pas toen wij een platendeal scoorde, werden we niet meer uitgelachen. Ik kan je vertellen dat er een golf van ongeloof door de scene ging hier, hahahahaha.

Er was zelfs een gast die zei: ‘Als dat waar is, vreet ik m’n gitaar op.’ Hahahaha We zoeken die gozer nog steeds… We hebben een gitaar beschikbaar hahahaha. Doen we er nog saus bij ook (zo zijn we dan ook wel weer). Een tijdlijn schetsen is voor ons echt niet te doen. Laats vroeg een site een stamboom. Zelfs met onze beste wil kunnen Boudewijn en ik er niets van maken. Het was altijd Boudewijn en ik.

Om meteen maar een link te leggen naar het nieuwe album. In deze line-up zien we drie gitaristen en jou als zanger/bassist. Een drummer ontbreekt. Dat betekent dat de drums op het album geprogrammeerd zijn. Dat is erg goed gedaan want het valt niet echt op. Maar kun je iets meer vertellen hoe dit zo gekomen is?
Ik had zelfs in 1988 al hele vage muzikale ideeën. Ik kan me herinneren dat ik ooit een synthesizer meenam naar de oefenruimte. In mijn hoofd had ik ideeën die echt heel tof konden zijn, maar toen was dat vloeken in de kerk. Toetsen waren ‘not done’. Ik grap nu nog wel eens tegen de jongens dat we vier jaar eerder dan The Gathering hadden kunnen zijn. Toen Usurper stopte, was ik in no time terug met een band die dat wel had en heb ik de eerste hand gehad in het genre dat nu de best verkopende muziek uit Nederland is. Ik liep altijd een paar jaar vooruit leek wel. Profiteerde in elk geval nergens van. Ook in de jaren 90 stopte de muzikantencarrousel niet. En daar werd ik doodmoe van. Blijkbaar ben ik lastig om mee te werken. Ik wist het toen niet meer. Probeerde altijd iedereen tevreden te houden maar het lukte gewoon niet. Toen ben ik in 2000 naar de achtergrond gestapt. Ik ben me in elektronica gaan verdiepen. De apparatuur werd natuurlijk steeds vetter dus ik was in staat om heerlijk thuis aan muziek te werken. Niemand die zeurt, niemand die zeikt. En zo kon ik ook wat ik in mijn hoofd had opeens wel opnemen. Ik vind ook weinig leuker dan lekker in m’n studio met geluid klooien. Toen er bij Usurper opeens over een nieuw album werd gepraat, heb ik ook echt wel getwijfeld. Ten eerste, ik heb genoeg studiokennis om te beseffen dat we ‘Divine’ nooit kunnen namaken. En het besef dat mensen juist dat het liefste hebben. Gewoon het feit dat we tegenwoordig ‘wel’ onze instrumenten beheersen is al een euvel. Gelukkig ben ik in de studio ook zo thuis dat we volledig vrij kunnen werken. Ik ben in staat om iets totaal jaren 80 te laten klinken. Tegelijkertijd snap ik de bands niet die dat doen. Want als wij meer kennis en geld hadden gehad, dan hadden we het allemaal anders gedaan. En ik denk dat dat voor alle bands van toen geldt.

Dat de drums goed geprogrammeerd zijn; de meeste mensen horen het echt niet. Dat is de kennis die ik inmiddels heb,maar het was wel een noodgreep. Natuurlijk hadden we liever een echte drummer gehad. We hebben ook contact gehad met diverse drummers. Bij enkele zelfs pogingen gedaan tot proefopnames die maar niet kwamen. Op een gegeven moment moesten we een knoop doorhakken. Je moet begrijpen dat we tegen die tijd al zo ver in productie zaten. Op dat moment een drummer toevoegen had heel de sound veranderd. En we waren juist zo happy met de overall sound en productie. Want als je goed luistert, is dit echt geen simpele plaat. Productioneel gaat ‘t heel diep. En een drummer had betekend dat we opnieuw hadden moeten beginnen. Het is wat je zegt; de meeste mensen horen het helemaal niet. Ik luister nog wel eens naar die albums van begin jaren 90 toen men net de `trigger` had ontdekt. Die klinken onnatuurlijker dan dit hahahaha

Jij speelde vroeger gitaar in de band. Vanwaar de keuze om nu bas te gaan spelen?
Zelfkennis hahahahaha. Kijk, ik durf te zeggen dat ik goede songs kan schrijven. Ik ben een meester in de studio. Er zijn dingen waar ik heel goed in ben maar uiteindelijk gaat het altijd om het eindproduct. Dan maakt mij het niet uit wie wat speelt. Als het maar perfect is. In elk geval het beste wat er mogelijk is. Als dat betekent dat ik een stap terug moet doen omdat ik betere gitaristen heb in de band. Dan doe ik dat. Maar dat vind ik juist wel heel tof aan de band nu. Iedereen heeft z´n taak. In de studio bepaal ik. Dan komt iedereen z’n partijen spelen waar ik dan vervolgens de beste uit kies. Boudewijn is bijvoorbeeld heel goed in die hele strakke thrash riffs. Daarin is hij bijna wiskundig precies. Stijn is weer beter in het ruige werk. Als hij smerig moet klinken dan moet je bij Stijn zijn. Iedereen heeft z’n sterke en minder sterkte kanten. En die filter ik er in productie dan uit. Om even terug te komen op je eerdere vraag, ik drumde vroeger ook de meeste demo´s in. Boudewijn speelde dan weer bas. Op de hoesjes hadden we dan wel weer altijd een line up staan. Schijnbaar hebben we dat van Kiss geleerd hahahahaha. Daarom is het ook wel eens humor dat we festival verzoeken krijgen met ‘we willen alleen de originele line up’. Eeuhhhh; dat waren Boudewijn en ik hahahaha.

Kun je iets vertellen over de rolverdeling van de gitaristen? Ik ben vooral benieuwd wie de rhythm- en de lead-partijen gespeeld hebben.
Daar heb ik net al een soort van antwoord op gegeven. We hebben eigenlijk geen rolverdeling. Iedereen is gelijk. De beste partij komt uiteindelijk op de plaat. En wie die partij speelt is daarbij ondergeschikt. Ik heb jarenlang met allerlei bands in de studio gezeten als producer. Ik probeerde dan altijd uit te vissen wie van de band het overzicht had. Niet de persoon die alleen maar aan z’n eigen partijtje denkt. Je kent dat misschien wel… van die types die hun eigen instrument altijd te laag in de mix vinden staan. Al zet je hem er bovenop. Die snappen dan niet dat ze niet bezig zijn met het eindproduct maar met zichzelf. En daar zijn er heel veel van kan ik je zeggen. Ego’s staan bij ons buiten de studio. Ook voor mij. Ik maak de ruwe opnames thuis en dan ga ik naar Michel Moed. Die mijn mentor is op studio gebied. Op het moment dat ik de illusie heb dat ik alles weet, haalt hij mij er wel uit hahahaha. Muziek en productie zijn een kruiswoordpuzzel die nooit af is. Op het moment dat je denkt dat je het weet, komt er weer iets nieuws.

En qua lead partijen; tja, Menno staat niet voor niks al jaren in de lijst van beste gitaristen in de Benelux. Die overtref je gewoon niet. Die haalt zulke krankzinnige sounds uit z’n gitaar alsof het niks is. Menno heb ik begin jaren 90 uit z’n slaapkamertje getrokken. Ik repeteerde samen met één van z’n broers in hun ouderlijk huis. Blijkbaar zag ik een enorm talent en daar heb ik geen ongelijk in gehad. Ook met Menno had ik een verleden. Wat niet zo leuk eindigde. Vooral omdat er veel krachten van buitenaf aan ons zaten te trekken. Hij reist inmiddels de hele wereld over met z’n gitaar zoals met Focus en ik ben hartstikke trots op hem. Het was een heel mooi moment toen wij weer samen kwamen. Want in plaats van zeuren en zeiken over het verleden zijn we eigenlijk gelijk de studio ingedoken. Gewoon door gegaan waar we 25 jaar geleden mee zijn gestopt. En dat is mooie muziek proberen te maken.