Johannes Eckerström: “Soms ga ik in de studio zitten en stel ik mezelf een krankzinnig doel.”
Het Zweedse Avatar werd al opgericht in 2001 maar het is pas sinds het vierde album ‘Black Waltz’ in 2012 dat het snel begon vooruit te gaan. Zanger Johannes liet zijn clown personage los op het podium en de band had al gauw door dat de juiste uitstraling op het podium even belangrijk is als goede muziek. Het succes volgde en vorig jaar bereikte Avatar zelfs een headliner plaats op enkele middelgrote festivals. Het vorige album ‘Avatar Country’ stond in het teken van koning Jonas Kungen en fans konden zich wereldwijd aanmelden om zijn onderdaan te worden. Toch was het album zelf iets flauwer als het gemiddelde Avatar album. Nooit in herhaling treden staat bij de band hoog in het vaandel en voor het nieuwe album ‘Hunter Gatherer’ – welke op 7 augustus zal gaan uitkomen – werd een geheel nieuwe richting ingeslagen. De band klinkt donkerder en furieuzer dan ooit. Omdat de hele muziek scène tegenwoordig op zijn gat ligt, houdt Johannes zich de laatste tijd vooral bezig met natuurwandelingen in het mooie Finland. Helemaal zen nam hij ruimschoots de tijd voor een onderhoudend gesprek.
Koen de Waele Ι 03 juli 2020
Hallo Johannes, Hur mår du?
Hey, leuk om je nog eens terug te zien. Zoals je gemerkt hebt, is er rondom ons heel wat veranderd. Maar het is nodig om eens te veranderen. We moeten altijd wat anders doen.
De laatste keer dat we elkaar spraken, woonde je in Helsinki. Finland is een van de weinige landen, die tijdens de Corona crisis nooit echt in het nieuws kwam. Hoe heb jij daar de lock down ervaren?
Afgelopen dinsdag (lees 16-06-2020) hebben ze de noodtoestand opgegeven. De overheid kon ervoor heel snel ingrijpende beslissingen nemen maar dat is gedaan. Heel wat zaken gaan terug opnieuw open. Er heerst momenteel een sfeer alsof er eigenlijk niets gebeurd is en de massa begint terug buiten te komen. Ik ben wel een Zweed. Ik zit niet in de positie om te oordelen hoe het daar is gegaan. Finland heeft de crisis veel beter doorstaan als Zweden maar de maatregelen waren er wel een pak strenger. Tot tienduizend mensen werden dagelijks getest. In een land van vijf miljoen mensen is dat dus heel veel. Ik heb me in elk geval heel strikt aan de maatregelen gehouden en ben nu nog voorzichtig. Ik zal zeker niet als eerste naar een discotheek bezoeken nu die terug mogen opengaan. Hoewel ik in een normale situatie ook niet echt een discotheek bezoeker ben.
Normaal was het vandaag 18-06-2020 de eerste dag van het grote Graspop Metal Festival in België.
Het is zwaar dat al die zomerfestivals zijn afgelast. Maar Avatar is daar alleszins goed vanaf gekomen. We gingen sowieso al niet veel festivals doen deze zomer. We wilden wachten tot het album uitkwam vooraleer we terug gingen spelen. Er stonden wel wat toffe dingen op de agenda. Maar het kon alleszins veel erger voor ons. Dus voor een keer is het wel tof om eens niets te doen. Ik wandel hier veel rond in de natuur. Kijk naar vogels en zie bloemen bloeien. Ik voel me alleszins heel erg zen. Er zijn mensen die het een pak erger gehad hebben. Het is ook mijn eerste interview voor vandaag. Ik ben begonnen om tien uur in de voormiddag en de interviews lopen tot acht uur vanavond. Het wordt dus een lange dag. Maar mijn mindset staat er nu helemaal naar dus dat valt wel mee. Morgen moet ik niets doen. Het is hier dan midzomernacht. Amerikanen kennen dat niet dus ik moest het goed uitleggen aan ons management wat dat betekent voor een Zweed en ik dan geen pers kan te woord staan.
Dit interview gaat vooral over jullie nieuwe album ‘Hunter Gatherer’. Het klinkt helemaal anders als de voorganger ‘Avatar Country’ en vooral een pak donkerder.
Wel, er zijn heel wat redenen waarom het zo donker klinkt. Het is zo dat we bij elk album iets nieuws willen doen. Dus is elk album eigenlijk een reactie op een vorig album. ‘Avatar Country’ mag je eerder beschouwen als een komedie en het was eenmalig dat we zoiets gedaan hebben. Pas op, het was heel leuk te doen. Nu was het niet onze bedoeling om terug te keren naar ons vroeger werk. We zijn eerder teruggegaan naar een vroeger ogenblik dat je als een vorm van splitsing mag beschouwen. ‘Feathers & Flesh’ was geen komedie maar een soort van fabel. Het klonk donker maar bevatte toch ook grappige momenten. We begonnen een beetje te spotten met de pers en behandelden hun door ons op een bepaalde manier voor te doen. De reis leidde dan verder naar ‘Avatar Country’. Maar het totale concept was wel dat het heavy metal bleef. Nu keren we terug naar de ogenblik van de splitsing en volgen we terug het pad waar we thuishoren. Noem het gerust het Left Hand Path. Voor een artiest is het normaal om te schrijven voor jezelf. De muziek en de teksten zijn een doel in je leven. Ik heb een jaartje vrijaf genomen om me te concentreren op King ‘Jonas’ Kungen en hem in de belangstelling te plaatsen. Die duisternis dat er vroeger was is nu teruggekomen.
Met ‘Silence In The Age Of Apes’ heeft Avatar direct een van de sterkste openers in jaren gemaakt. Wat zit er eigenlijk achter de titel?
Als je kijkt naar de fundering vanwaar we handelen op aarde, lijkt alles heel lawaaierig te zijn. Maar filosofisch gezien gaat dat nummer eigenlijk over verandering en vooruitgang. Momenteel is het stil in de ruimte en is er niet veel aandacht meer voor. De reden daarvoor is omdat we als mensheid alsmaar bezig blijven met onze conflicten. Dat verhindert ons om verder door te groeien. Eigenlijk zijn we nog steeds dezelfde beesten en naakte apen als tijdens het stenen tijdperk. Toen stonden we als individu veel dichter bij de natuur. Onze hersenen zijn echter zo fantastisch dat we leerden om te communiceren en te onderhandelen. We leerden gereedschap te gebruiken en zijn zo gegroeid. Samen met onze creativiteit is ook de samenleving gegroeid. Waar eerst onze aandacht ging naar jagen en voorwerpen te verzamelen, werd dat verlegd naar telen en werden we landbouwers. Dat werd een groot succes voor de homo sapiens want er ontstond een grote uitbreiding naar aantallen toe. Er waren meer dingen om te eten. Maar we werden ook afhankelijker van het eten. Als jagers aten we tijdens periodes van droogte wortels. Als het genoeg regende, was er fruit. Maar toen we graan begonnen te telen, was het risico op hongersnood tijdens droge periodes groter. Er ontstond kreupelheid door alsmaar gebukt te staan tijdens dat zware werk. We kregen alsmaar meer kinderen. Maar er ontstonden ook meer ziektes omdat we dichter op elkaar leefden. Er waren grotere ruimtes nodig om dat eten te bewaren. Maar omdat te beschermen, moesten we ook wapens maken en ontstonden er conflicten. Dus voor het individu ging het van kwaad naar erger. Dan kwam de industriële revolutie en namen machines het werk over. Toch werd de wereld steeds donkerder. De twee wereldoorlogen vonden plaats. Maar dan veranderde het leven en ging de algemene levenstandaard terug naar omhoog. Hier in Zweden, Nederland en België sterft niemand meer van de honger. Maar dan kwamen de milieuproblemen. Het extremisme begint terug met een opmars. Het risico op gewapende conflicten groeit terug. En dat leven gaat steeds maar sneller en sneller. Vandaar het refrein Accelerate. Vandaar dus de titel van het nummer. Lichamelijk zijn we nog steeds hetzelfde gebouwd als toen we nog jagers en verzamelaars waren. Hoewel we al duizenden jaren op een andere manier leven. Er is geen verleden meer en we kunnen het niet meer omdraaien. De mensheid is onderling teveel met elkaar verbonden en we zijn met teveel. We kunnen niet meer in bomen klimmen en de aap spelen. We moeten naar de toekomst kijken en veranderen. We zitten nu in de fase van die supersnelweg en gaan richting Terminator uit met een Skynet dat alles overheerst. Of Star Trek Utopia. Ik heb geen idee welk scenario het gaat halen. Maar er zit ook iets poëtisch in het album. Vergelijk het met een vorm van het Walhalla. Ymir was de eerste reus die werd gedood door de goden en uit zijn lichaam werd de wereld geschapen. Wij beschouwen onszelf nu als goden en creëren onze eigen wereld. We maken zelf de realiteit en manipuleren alles rondom ons heen. Dat vormt een groot potentieel. Het kan de wereld redden maar ook compleet vernietigen.
Sterke nummers met heel wat melodieuze elementen maar ook uitbarstingen van death metal vormen de basis van de nummers. Beschouw je die combinatie als de sterkte van Avatar?
Ik denk het wel. Maar alweer beschouw ik dat als een heuse filosofie. En vermoedelijk ga ik je dat ooit wel eens gezegd hebben bij vorige interviews. Er zijn twee zaken waar we op letten. Twee nummers mogen nooit hetzelfde klinken. En alles draait rond de riff. Je wil werken zoals The Beatles en Black Sabbath. The Beatles zijn steeds geëvolueerd en veranderd. Voor het nummer ‘Blackbird’ gebruikte McCartney steeds dezelfde riff. Tijdens een verblijf in Indië hebben ze bijgeleerd en zijn ze een pak experimenteler geworden. Nog iets waar ik op let is telkens te handelen als nieuweling en beginner. Avatar is en blijft een metalband. We zijn heel open van geest maar blijven metal. Dat is simpel en gemakkelijk. Je schrijft de beste riff ter wereld en geeft die aan de drummer die er op verder werkt. Dan pas moet je de rest erbij vullen. Ga je de rock of de psychedelica richting uit? Dat kan je achteraf kiezen. Maar de riff en de groove blijven de basis. De inhoud van dit album werd heel ernstig behandeld. Woede en frustratie moesten overheersen. Maar metal komt altijd op de eerste plaats.
Het album wordt afgesloten met ‘Wormhole’ en dat is duidelijk de vreemde eend in de bijt. Het heeft wel enkele luisterbeurten geduurd eer ik het kon appreciëren.
‘Wormhole’ is het meest psychedelische nummer en heeft ons heel wat moeite gekost. Tim (Öhrström – gitarist) kwam met de riff en noemde het als werkdocument moped by death. Omdat het wat lijkt op het geluid van een bromfiets. Het klonk tripperig en agressief. Zeg maar gerust melodieus zonder melodie. We wilden het direct gebruiken maar het was lang zoeken naar het eindresultaat. Uiteindelijk was het nummer klaar voor tachtig procent maar toen zaten we muurvast. Corey Taylor heeft er echter een bijdrage aan geleverd. Toen we met producer Jay Ruston in de Sphere Studios in Los Angeles zaten, kwam Corey op bezoek. Hij leverde zelfs het idee voor de achtergrond refreinen van ‘A Secret Door’. Corey is goed bevriend met Jay. we hadden al in het voorprogramma van Slipknot gespeeld en de echtgenote van Corey is een enorme Avatar fan. Dus vroegen we aan Corey of hij ons wilde helpen met ‘Wormhole’. Hij had enkele goede suggesties en zorgde voor de melodielijnen. Ineens werd het dan een volwaardig afgewerkt nummer. Corey zelf is er echter niet op te horen. Wat wel van Corey komt, is het gefluit in ‘A Secret Door’. Ik moet altijd denken aan die eerste afleveringen van South Park. Beroemdheden als Jay Leno of George Clooney deden mee in een aflevering en mochten dan een kat of een hond spelen. Nu hebben wij een gastbijdrage van Corey Taylor. Een van de grootste moderne metal zangers aller tijden. Een echt icoon. En we lieten hem een wijsje fluiten. Maar hij kon het veel beter als mij.
Het lijkt me wel een goed idee om op het album een sticker te zetten met daarop Including The Whispering Of Corey Taylor.
Vergeleken met ‘Avatar Country’ staan er op ‘Hunter Gatherer’ geen grappen. Maar het fluiten is wel leuk. Niet het eindresultaat maar het is wel een klein grapje. Die sticker is wel een leuk idee maar dan zou het een te grote grap worden. En op dit album willen we bloedserieus klinken.
Er is op bijna elk nummer een gevoelige toets van elektronica hoorbaar.
Dat is er eigenlijk al sedert ‘Black Waltz’. Luister maar eens naar ‘Smells Like A Freak Show’. Ik ben een enorme fan van industrial metalbands zoals NIN, Strapping Young Lads en Fear Factory. Dus die Industrial toets is altijd al wat aanwezig geweest. Juist dat het nu wat prominenter klinkt. Het brengt er wat meer atmosfeer in.
Het was al geleden sedert de opnames van ‘Hail The Apocalypse’ uit 2014 dat de hele band nog eens samen in de studio zat voor de opnames. Dat klinkt toch veel leuker als alle opnames individueel te doen.
Helemaal waar. We zouden het zelf nooit meer anders willen doen. Die vorm van alles apart op te nemen is ergens ontstaan in de jaren zeventig. Maar al onze favoriete platen dateren van ervoor en werden nog opgenomen in ware orkeststijl. We wilden muziek maken zoals we die op het podium spelen.
‘Feathers & Flesh’ gaat over de uil en dan verscheen ‘Avatar Country’ met koning Jonas als hoofdpersonage. Zijn die verhaallijnen nu compleet afgelopen?
Normaal wel. We begonnen met ‘Feathers & Flesh’ en wisten eigenlijk niet zo goed hoe we een concept album moesten maken. Het was een uitdaging en daarom gingen we ervoor. ‘Avatar Country’ werd terug geschreven als concept maar met heel wat humor erin. Moesten we dat voor een derde keer herhaald hebben, was de uitdaging weg. Daarom was het nu belangrijk om het album nummer per nummer te bekijken. Maar de totale betekenis is donkerder en bevat heel wat meer agressie. Het is geen concept album maar er is wel een vorm van concept aanwezig.
Hoe gaat het eigenlijk met koning Jonas? Kan hij wat leven met zijn status als normale persoon of mist hij het koning zijn een beetje?
Hij is heel gelukkig nu. Ik moet alle interviews doen en hij is er vanaf. Maar er zijn nog andere zaken hoor. We gaan niet op toer maar er is nog heel wat te doen. We moeten nog steeds aanwezig zijn voor onze fans. En dan zijn er nog talloze zaken die dienen te gebeuren achter de scene. De rest van de band woont relatief dicht bij elkaar in Zweden. Wekelijks komen we online nog eens bij elkaar om te bespreken wat er dient te gebeuren. We zijn een Zweedse band. Mijn moeder komt uit Duitsland. Ik weet dus hoe ik met mensen moet spreken. Bij andere Zweden lukt dat niet altijd even goed. Zo ben ik wat gegroeid in mijn rol als woordvoerder. Koning Kungen is ook gegroeid in die rol maar blijft toch liever gewoon Jonas. Hij moet geen warme cape meer dragen of op een troon zit die als een wankele lift naar boven gaat en kan breken. Het was heel wat extra stress voor hem. Maar ik vond het wel leuk dat hij eventjes de frontman was. Als je egocentrisch bent, is frontman zijn een leuke positie want alle ogen zijn steeds op jou gericht. Maar we zijn een band en elk doet zijn ding. Maar het was wel leuk dat Jonas eventjes op de voorgrond trad. Nu weet de rest van de band ook eens welke inspanning dat vergt.
Avatar heeft steeds een speciale band met België gehad en natuurlijk met het Alcatraz Metal Festival. Jullie eerste optreden was in 2014 rond het middaguur. Vorig jaar stonden jullie als afsluiter de zaterdag op het grote podium. Hoe trots ben je daarmee?
Heel trots en erg tevreden dat we dat bereikt hebben. Zeker op Alcatraz. Het was onze eerste headline show op een festival. Naast Alcatraz hebben we dat jaar heel wat grote shows gespeeld. De druk wordt wel wat groter want je moet andere zaken bedenken. Je speelt er niet meer als opener dus je hoeft de show niet meer te stelen als beginnende band. De verwachtingen zijn helemaal anders. Op Alcatraz waren we volwassen genoeg om dat te kunnen. Het is er natuurlijk heel goed georganiseerd en we hebben er heel wat vrienden rondlopen. Als ik nu terug luister naar de opnames van die show ben ik echt wel tevreden. We hebben er muzikaal een topprestatie geleverd. Het was ook het begin van het einde van Avatar Country. Festivalgewijs was dat album een piek voor ons. Het kon enkel terug naar beneden gaan. Maar in ons hoofd zaten we al bij een volgend album.
Voor mij persoonlijk was jullie optreden het voorbeeld van de perfecte show. Gebeuren er eigenlijk nog bloopers waar jullie achteraf van vloeken maar dat niemand van het publiek gemerkt heeft?
Op Alcatraz gebeurde er een enorme blooper hoor. En recht voor je ogen maar niemand heeft het gemerkt. Op het einde stond de hele band op de verhoging naast het drumstel. Jonas stond nog aan zijn troon beneden. We wuifden naar het publiek. Jonas moest er buigen en dan naar boven bij ons komen. Het grote gordijn moest dan naar beneden vallen tot juist voor hem. Maar de wind greep het gordijn en deed het achter hem naar beneden vallen. Omdat hij nog steeds naar het publiek keek, had hij geen idee dat het gordijn al naar beneden was. Dan draait hij zich om en ziet ons niet meer staan. Uiteindelijk doet hij alsof het zo voorzien was en stapt dan plechtig het podium af. Naderhand waren we al blij dat het gordijn niet bovenop hem beland is. Nu lijkt het wel of alles zo voorzien was maar eigenlijk was dat een grote blooper.
Er zijn al datums bekend gemaakt en volgend jaar openen jullie voor niemand minder als Iron Maiden in hun Legacy Of The Beast tour. Hoe reageerde je toen je dat nieuws hoorde?
Het moest eigenlijk dit jaar al beginnen maar die shows werden uitgesteld. Maar het is echt wel een kinderdroom die uitkomt. Als vrienden of familie me vragen wat we nu eigenlijk doen, zeg ik hun dat we maar liefst tweeduizend tickets verkocht hebben voor een show in Madison, Wisconsin. Iedereen vindt dat heel leuk maar niemand kan het echt plaatsen. Maar als ik nu zeg dat we in Parijs en Zurich openen voor Iron Maiden, dan beseffen ze pas hoe bekend we geworden zijn. Dat is het leuke eraan. Het voelt je groeien als band en je weet dat het gaat lukken. Die gasten hun albums zitten in elke platencollectie. Je kan je niet voorstellen wat het betekend voor ons. Iron Maiden bestaat als zolang maar ze blijven geliefd en spelen nog steeds heel erg goed. Ik heb eigenlijk nog nooit een slechte Iron Maiden show gezien. En zelfs al moesten ze een belabberde show geven, iedereen blijft het goed vinden. Onze mindset is openen voor Iron Maiden en iedereen veroveren. Maar het blijft een grote uitdaging. Het is alsof we ten oorlog trekken en de strijd om het Iron Maiden publiek te veroveren zal hevig zijn. We zijn geen grindcoreband maar Iron Maiden is wel een pak luistervriendelijker. Dus niet iedereen zal mijn gebrul verstaan. Maar spelen voor een publiek tussen veertien en zeventig jaar klinkt goed. Metal stopt niet bij leeftijd. Maar die energie die je hoort. Duizenden mensen die scanderen: Maiden, Maiden, Maiden. Ik ga er met de intentie om te vechten en te doden. Niet letterlijk natuurlijk. Maar er zijn veertienjarigen die komen om zeventigjarigen te zien spelen. In metal is geen leeftijdsdiscriminatie zoals je bij andere muziekgenres wel hebt.
Ik volg Avatar via de sociale media en ben soms echt wel verrast hoe succesvol jullie zijn in Noord-Amerika. Dat is niet veel Europese bands gegeven. Kan je dat alweer beschouwen als een overwinning van Avatar?
Ja hoor. Maar dat is nogal raar verlopen. Er zijn zoveel dingen die een band succesvol maken of niet. Die ervoor zorgen dat een band doorbreekt. Het is allemaal zo complex. Je moet willen werken en nog harder je best willen doen als de rest. Je moet ook slimmer proberen zijn als de rest. Er is een goede reden voor dat bepaalde bands zo groot zijn. Artistiek is alvast een belangrijk item. Maar zelfs als je iets maakt als ‘Master Of Puppets’ moet je het nog kunnen promoten ook. Er zijn zoveel kritieke succesfactoren. Timing is er ook al zeker eentje van. Onze eerste albums kwamen enkel uit in Europa. We waren jong en veelbelovend. Voor onze leeftijd konden we eigenlijk wel al goed spelen. We deden wat toers. Maar op artistiek en zakelijk niveau bleef het een beetje steken. Dan kwamen we met ‘Black Waltz’ af. Dat was tevens het eerste album dat ook uitkwam in de Verenigde Staten. We hadden al volop kunnen oefenen in Europa. In de VS kwamen we bij de juiste mensen terecht. We hadden al kunnen leren van onze fouten hier en toen we in de VS begonnen, wisten we al waar we op moesten letten. ‘Black Waltz’ was ook het eerste album dat liet horen wat Avatar echt kon. Sommige nummers ervan spelen we nog steeds live. In de VS leerden ze ons kennen via dat album en uit nieuwsgierigheid zochten heel wat fans daar ons ouder werk op. We kwamen dan terug uit de VS en namen wraak in Europa. We namen het hier over en openden voor sommige heel grote bands. We zochten dan de juiste boekingsagenten en hadden de ervaring om de Avatar tank de goede richting uit te sturen. Het succes in de Verenigde Staten hielp ons met de grote doorbraak in Europa.
Check de onderstaande socials voor meer informatie over deze band.