De carrière van een band is als een mensenleven. Slechts zelden is het te volgen pad van tevoren helemaal uitgedacht en het is al helemaal bijzonder als het plan ook nog eens van begin tot eind gevolgd wordt. Op de reis van A naar B zijn er altijd zijsprongen, worden er afslagen genomen die later doodlopende wegen blijken te zijn, waardoor moeilijke U-bochten nodig zijn om weer op de goede weg te komen – als dat al lukt. Natuurlijk, er zijn bands die op het krampachtige af proberen zich steeds te vernieuwen, bang als ze zijn zichzelf te herhalen met als gevolg dat ze weliswaar hun eigen ego strelen, maar tegelijkertijd hun fans van zich vervreemden. En dan heb je de bands die juist niet willen veranderen, die hun kunstje in de loop der jaren willen perfectioneren. Lange tijd leek het erop dat Earthless zo’n soort band was. Met onregelmatige tussenpozen werden platen uitgebracht met daarop schier eindeloze instrumentale freakjams die slechts in details van elkaar verschilden. Niet dat de fans daar ook maar een moment om maalden, zij genoten van de in beton gegoten ritmes waarover gitarist Isaiah Mitchell solo op solo op solo stapelde. Heavy psych met een dikke krautrocksaus en tegelijkertijd voor inspiratie kijkend naar Japanse freakrockers uit de jaren zeventig zoals Flower Travellin’ Band, Blues Creation en High Rise. Meer dan tien jaar was dit het vaste recept totdat in 2018 het album ‘Black Heaven’ verscheen en de band ineens korte rocksongs met vocalen bracht. Wilde de band nieuwe wegen in slaan? Het leek er op en de algemene teneur was dat dit een gedurfde en geslaagde verandering was.

‘Black Heaven’ bleek echter al snel de spreekwoordelijke verkeerde afslag te zijn. Niet omdat het een slecht album was, de nieuwe stijl was eenvoudigweg een stap te ver voor Earthless. De kortere songs, inclusief vocalen en refreinen, bleken deels uit nood geboren. Mitchell was verhuisd naar de regio San Francisco terwijl bassist Mike Eginton en drummer Maria Rubalcaba in de thuisbasis San Diego achterbleven, 800 kilometer zuidelijker. Korte, meer traditionele songs leken de enige manier om ondanks de afstand door te kunnen.

Het is intussen al vaak genoeg gezegd, de Covid-19 pandemie heeft heel wat teweeggebracht. Niet alleen maar in negatieve zin, de lockdowns en de implosie van het tourcircuit waarin bands normaal gesproken de meeste tijd doorbrengen hebben ook allerlei creatieve uitspattingen tot gevolg. Bands hebben ineens onverwacht veel tijd om nieuwe muziek te schrijven en die ook op te nemen. In het geval van Earthless versterkte de lockdown van maart 2020 ontwikkelingen die al in gang waren gezet. Gitarist Mitchell had namelijk besloten terug te keren naar San Diego en, toeval of lotsbestemming, hij had voor de verhuizing precies de dag uitgekozen dat de lockdown in Californië in zou gaan. Diezelfde lockdown gaf de mannen vervolgens volop de tijd om net als vroeger twee keer in de week samen te jammen en eindeloos te schaven aan wat de songs voor het nieuwe album moesten worden.

Dat dit nieuwe album geen tweede ‘Black Heaven’ zou worden, werd snel duidelijk. De terugkomst van Mitchell op het juiste moment en het noodgedwongen lang in de oefenruimte moeten verblijven waren zo bekeken precies wat de band nodig had. Het resultaat is een glorieuze terugkeer naar de stijl waarmee Earthless groot is geworden: een plaat met twee gigantische monsterjams zoals alleen dit trio ze kan maken. Het titelnummer ‘Night Parade Of One Hundred Demons’ is maar liefst 41 minuten lang en is om puur technische redenen (het moet tenslotte op vinyl passen tegenwoordig) in twee delen gehakt. Het tweede nummer ‘Death To The Red Sun’ is naar verhouding een vluggertje van “slechts” 20 minuten.

Hoe interessant en zelfs catchy Earthless 2.0 ook was op ‘Black Heaven’, met ‘Night Parade Of One Hundred Demons’ bewijst de band dat verandering niet per se nodig is. In plaats van revolutie is er ook zoiets als evolutie. Die was eigenlijk vorig jaar al in gang gezet met de gedenkwaardige live show in de Mojave woestijn en laat horen dat er één ding is waarin Earthless uitblinkt: de wijd uitwaaierende, dimensies als tijd en ruimte negerende jams die de luisteraars meesleuren naar ongekende droomwerelden. De belangrijkste inspiratiebron voor het nieuwe album was een Japans spookverhaal, Hyakki Yagyō, waarin demonen en andere monsters één nacht per jaar in optocht door de straten van afgelegen Japanse dorpjes trekken. Het is dus niet vreemd dat ‘Night Parade Of One Hundred Demons’ duisterder is dan bijvoorbeeld ‘From The Ages’ of ‘Rhythms From a Cosmic Sky’. Bovendien betuigt de band, met het Japan-thema in gedachte, eer aan de legendarische Flower Travellin’ Band (vergelijk de begin riff van ‘Death To The Red Sun’ voor de grap eens met ‘Satori’). In zekere zin maakt ‘Night Parade […]’ de cirkel rond door nadrukkelijk te verwijzen naar de riffs op ‘Sonic Prayer’, het debuutalbum van Earthless. Meer dan voorheen zijn er ook langere ingetogen stukken op deze nieuwe schijf, een soort adempauzes tussen de nietsontziende beuksessies. De muziek die Earthless maakt is niet voor iedereen, songs van gemiddeld twintig minuten vergen behalve uithoudingsvermogen ook een bepaalde mindset, maar een Earthless in topvorm is uniek en onverslaanbaar. ‘Night Parade Of One Hundred Demons’ is hiervan het nieuwste bewijs.