Dream Theater – AFAS Live Amsterdam – 11 januari 2020
“Nog nooit heb ik zoveel oorverdovende stilte ervaren tijdens een optreden, ik kreeg er dan ook écht kippenvel van.”
Dream Theater staat al decennia aan de top van het progressieve metal genre en daar lijkt op korte termijn bij gebrek aan serieuze competitie geen verandering in te komen. Hoewel er steeds meer goede bands bij komen, en populair worden, halen ze allemaal niet de status die de Amerikanen reeds hebben verworven. Toch kreeg de band in de afgelopen jaren de nodige kritiek te verwerken. Zo is niet iedereen even enthousiast over de albums die ná het vertrek van oud-drummer Mike Portnoy zijn uitgebracht. Vooral ‘The Astonishing’, het conceptalbum uit 2016, werd met gemengde gevoelens ontvangen. Maar over één ding zijn bijna alle Dream Theater fans het eens, namelijk de kwaliteit van het éérste conceptalbum van de groep. Het is inmiddels twintig jaar geleden dat het geliefde ‘Metropolis Pt. 2: Scenes From A Memory’ is uitgekomen, de band besloot dit te vieren door tijdens deze tour de plaat integraal te spelen.
16/01/20 I Tekst & Pics: Leon Vonk
Ook ik vind ‘Metropolis Pt. 2: Scenes From A Memory’ een meesterlijk werkstuk, het was een van de eerste albums die ik ooit van Dream Theater heb gehoord en was daar lange tijd aan verslingerd. Een paar jaar geleden speelde de band ‘Images And Words’ in zijn geheel en, hoewel James LaBrie niet zijn beste dag had, was ik erg enthousiast over het optreden. Voor mij dus reden genoeg om naar Amsterdam af te reizen en dit optreden van dichtbij mee te maken. Het zou voor mij het vierde Dream Theater concert worden. De eerste keer was ook in de AFAS Live, toen het nog een andere naam droeg, en de tweede keer vond plaats in Ahoy toen ze samen met Symphony X speelden. Voor mijn vierde Dream Theater concert was ik dus op 11 januari te vinden in Amsterdam, net als zo’n vijfduizend andere mensen.
Er was geen voorprogramma aanwezig dus we hoefden niet lang te wachten tot de mannen van Dream Theater het podium op kwamen lopen. De band trapte de eerste set af met de ‘Untethered Angel’.Het geluid stond hier nog niet zo goed maar dat was in een mum van tijd opgelost waarna we een uitstekende sound hadden. Het eerste uur zou in het teken staan van Dream Theater’s nieuwste album ‘Distance Over Time’. Zo speelden zij bijvoorbeeld ‘Paralyzed’ en ‘Pale Blue Dot’, aangevuld met ‘In The Presence Of Enemies – Part 1’ en ‘A Nightmare To Remember’ van oudere albums. Zoals altijd wist de band technisch een extreem hoog niveau te halen en waren foutjes een schaarste. Opvallend was wel dat de band vanavond weinig energie leek te hebben en iets minder enthousiast waren dan ik in het verleden heb gezien. Nu zijn ze nooit podium beesten geweest, maar de lichaamstaal straalde altijd nog wel plezier en energie uit. Deze avond werd er bijvoorbeeld maar twee keer met het publiek gesproken en was er weinig interactie tussen de bandleden.
Nu zou dat zomaar te maken kunnen hebben met het, misschien toch wel onverwachte, overlijden van Rush drummer en tekstschrijver Neil Peart, die een zéér grote bron van inspiratie was voor de band. Later tijdens het concert werd het publiek zelfs gevraagd om dertig seconden stil te zijn om de overleden muzikant te eren. Nog nooit heb ik zoveel oorverdovende stilte ervaren tijdens een optreden, ik kreeg er dan ook écht kippenvel van. Het overlijden van Peart heeft dus zeker impact gehad op de band en dat zou zomaar een reden kunnen zijn waarom er tijdens het optreden net iets minder energie in zat. En dat kan ik ze niet kwalijk nemen. Na ongeveer een uur liep de band vrij abrupt van het podium af voor een korte pauze, hoewel het was aangekondigd voelde het toch raar dat er tijdens het optreden zelf niets over werd gezegd. Desalniettemin kreeg het publiek even de tijd om wat drinken te halen en zich voor te bereiden op de tweede set, wat waarschijnlijk voor velen de reden was om die avond bij het optreden aanwezig te zijn.
Toen de eerste tonen van ‘Regression’ klonken ontstond er een enthousiast applaus vanuit het publiek, maar toch kwam de zaal naar mijn gevoel nooit helemaal op stoom. Dat lag in ieder geval niet aan de technische kwaliteiten van de band, want gedurende de tracks die voorbij kwamen, zoals ‘Fatal Tragedy’ en ‘Home’, liet de band zien waarom zij nog steeds een van de beste progressieve metal bands ter wereld zijn. Indrukwekkende solo’s worden afgewisseld met complexe ritmes en listige zangpartijen. Helaas bleek dat laatste echter wel een probleem te zijn voor James LaBrie. Hij is misschien wel de meest bekritiseerde zanger in het genre, er is een grote groep mensen die de band liever ziet doorgaan zonder LaBrie en een echt goede zanger zoeken die het live ook kan waarmaken. Ik ben daar trouwens niet een van, LaBrie is op zich namelijk een prima zanger maar wel één die vaak stemproblemen heeft door een oude kwaal. Te vaak, helaas. Vanavond had hij een hele slechte dag, bijna alle hogere noten, en dat zijn er veel bij Dream Theater, waren knetter vals. Dit probeerde hij wel te verbloemen door zijn zanglijnen aan te passen maar daar werd het alleen maar erger van. Het publiek pikte dit duidelijk op want er werd niet of nauwelijks ingegaan op de verzoekjes van de band om te gaan klappen of om mee te zingen.
Dat gezegd hebbende, lang niet alles was vals en er waren meer dan genoeg momenten om van te genieten. Bijvoorbeeld het instrumentale ‘The Dance Of Eternity’ die vrij onverwachts na ‘Home’ werd gespeeld, of het mooie ‘The Spirit Carries On’, waar LaBrie (tot het einde) redelijk zong maar waar vooral John Petrucci de show stal met een waanzinnige gitaarsolo. Na het laatste nummer van het album te hebben gespeeld, ‘Finally Free’, was het nog wel even de vraag of het concert daadwerkelijk was afgelopen, want het is geen logisch einde van een concert. De band was het daar blijkbaar wel mee eens en trakteerde het publiek nog op één liedje, namelijk ‘At Wit’s End’ waarbij Petrucci nog een mini eerbetoon gaf aan Rush met een melodie uit ‘Closer To The Heart’. Maar daarna was het dan écht afgelopen, uiteraard is er luid applaus en neemt de band alle tijd om wat plectra en drumstokjes in het publiek te gooien.
Hoewel er veel goed was aan het optreden kon ik niet ontsnappen aan een gevoel van teleurstelling. Misschien is het niet helemaal eerlijk, want ik baseer dat op eerdere optredens die ik van de band heb gezien waar de vocalen veel beter waren en waar er nét iets meer energie in de band zat. Ik sprak een aantal mensen na het optreden en daarvan waren de ervaringen erg wisselend, de een vond het héél goed en de ander had, net als ik, moeite met de zang. Waar iedereen het in ieder geval wél over eens was is de technische kwaliteit van de band die nog steeds, na ruim twintig jaar, fantastisch is. Toch was mijn hoogtepunt van de avond die 30 seconden stilte voor Neil Peart, nog nooit was stilte zo oorverdovend luid.
Check de onderstaande socials voor meer informatie over Dream Theater