Het is weer herfst, de bladeren vallen van de bomen en met het korter worden van de dagen worden veel mensen somber. Wie last heeft van een winterdepressie doet er goed aan ver weg te blijven van ‘Memento Vivere’ van de progressieve rock/metal band Haven of Echoes. Hoe mooi de muziek ook is, een diepere dip is bijna onvermijdelijk. Het grote thema van het album is namelijk datgene wat de mens onderscheidt van de dieren: het besef van zijn eigen sterfelijkheid. Het feit dat ons bestaan niets meer is dan een lichtflits in een zee van duisternis, een ontluisterend kort “iets” voorafgegaan en gevolgd door eindeloos niets. Het is de reden van religie, in wat voor vorm dan ook; een manier om zin te geven aan een inherent zinloos bestaan. Omdat er een beloning moest zijn in de vorm van een leven na de dood, heette het vroeger dat je je best moest doen tijdens je leven om naar de hemel te mogen. Memento mori, gedenk te sterven dus pas je leven hieraan aan. Haven of Echoes draait het om: memento vivere. Maak iets van je leven zodat het aan het eind iets minder zinloos is geweest. Want, zoals in ‘It Walks Among Us’ wordt gezegd, we kunnen wel denken dat we de tijd naar onze hand kunnen zetten, uiteindelijk wint de tijd altijd. En is de tijd niet gewoon de dood in vermomming?

Nee, je kunt zeggen wat je wilt over Haven of Echoes, maar in ieder geval niet dat ze zorgen voor een zonnestraaltje in deze duistere tijden.

Haven of Echoes is in vele opzichten een logisch vervolg op Frequency Drift, een Duitse progrock band rond alleskunner Andreas Hack. Zijn nieuwe band is eigenlijk een samenwerking tussen hem en Paul Sadler, die je zou kunnen kennen van de Britse progressieve metalband Spires. Hack schreef de muziek en speelde een groot deel van de instrumenten, Sadler zorgde voor de songteksten en deed vocals en gitaar. De mannen krijgen nog wat hulp, onder andere van Nerissa Schwarz die al met Hack samenwerkte in Frequency Drift. Haar bijdrage op de elektrisch versterkte harp geeft een bijzonder cachet aan het geluid van Haven of Echoes, dat ook zonder de bijzondere harpklanken al dromerig en melancholiek genoemd kan worden.

Wat opvalt bij de vier lange tot zeer lange nummers waar ‘Memento Vivere’ uit bestaat (heel prog allemaal!) is dat de loodzware en sombere thematiek niet tot extreem zwaarmoedige doom met alleen maar mineurakkoorden heeft geleid. Nee, als je de muziek tot je neemt zonder op de context te letten, dan is ‘Memento Vivere’ een ongekend fraaie prog plaat met songs waarin veel, heel veel gebeurt. Songs die als soundtrack van een (nog) niet bestaande film in geluid schitterende vergezichten schilderen, waar je je zonder veel moeite te doen in kunt verliezen. Muziek die het ene moment doet denken aan Pink Floyd in de betere momenten, om vervolgens om te slaan naar Anathema achtige structuren, inclusief de zang. De latere, meer progressieve en melodieuze Anathema dan wel, niet de doom-death band, maar dat lijkt me duidelijk. Paul Sadler bewijst in de lange songs een begenadigd zanger te zijn, die met emotionele hoge uithalen en een snik in de stem zijn verhaal doet. In het monumentale, uit vele lagen opgebouwde ‘Non Sum – Non Curo’ (een citaat dat op veel oude grafstenen terug te vinden is) wordt met strijkers, synthesizers en slepende drumpartijen een meeslepend nummer opgebouwd dat meermaals in een hogere versnelling gaat, richting prog metal. Zeventien (ja, ze-ven-tien!) minuten lang word je meegesleept op een lange reis, zonder dat die ooit echt lang overkomt. Ook de overige drie nummers kennen een ingenieuze opbouw en kijken niet op een minuutje. Na een langzame start vol versterkte harpgeluiden en prominente keyboards blijkt al snel dat ‘Ad Infinitum’, het tweede nummer van de plaat, het meest proggy is. Paul Sadler zoekt de grenzen van zijn stembereik en klinkt met een ongekend hoge stem bijna engelachtig. Tegen het eind eist een machtige, donkere bas de aandacht op en kantelt de sfeer van hemels naar dreigend. Diezelfde bas, bijna een drone, zorgt dat ‘It Walks Among Us’ met de deur in huis valt. Dit is zonder meer het somberste nummer van ‘Memento Vivere’, een berusting in het hopeloze, het ondanks alles wat je doet en probeert in een gestaag, veel te snel tempo richting het niet zijn marcheren. Non sum, non curo, zoals het openingsnummer al zei. ‘It Walks Among Us’ is het heaviest en is opgedeeld in een aantal secties, hoofdstukken zo je wilt, waarbij in aloude progtraditie vrolijk van maatsoort wordt gewisseld en polyritmische drumrolls en powerchords een partijtje vrij worstelen doen.

Eigenlijk zou je, na het beluisteren van dit album stilletjes in een hoekje moeten kruipen om snikkend het onvermijdelijke te aanvaarden. Maar gek genoeg is dat niet het effect van wat Haven of Echoes op de plaat heeft geslingerd. De ontroerende schoonheid waarmee Hack en Sadler hun depressieve boodschap brengen is louterend en doet je eerder uitroepen “nee, nu nog niet! Ik ben nog niet klaar” en misschien is dat ook wat er eigenlijk gezegd wordt: nu je er bent, doe iets met je leven en wacht niet te lang. Een van de dingen die je absoluut moet doen is ‘Memento Vivere’ minstens één keer luisteren. Liefst meerdere keren, want eerlijk is eerlijk, dit is een plaat die tijd nodig heeft. Je moet wel van progressieve metal houden, anders kun je beter iets anders zoeken om 48 minuten van je leven aan te besteden.